Πώς η τεχνολογική καινοτομία θα αντιμετωπίσει τις ενεργειακές προκλήσεις

Με θέμα «Ενέργεια, τεχνολογική καινοτομία και νεοφυής επιχειρηματικότητα» συνεδρίασε η Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, σε μια περίοδο, κατά την οποία η Ευρώπη επιδιώκει την «επίτευξη του στρατηγικού στόχου της ενεργειακής αυτονομίας, αναζητώντας εναλλακτικές λύσεις καθαρής ενέργειας», όπως τόνισε ο βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ και πρόεδρος της Επιτροπής Χρήστος Ταραντίλης.

Σύμφωνα με τον κ. Ταραντίλη, ο ρόλος των νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογικής καινοτομίας στον κλάδο της καθαρής ενέργειας μπορεί να είναι καταλυτικός για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σε όλα τα στάδια της ενεργειακής αλυσίδας, από την παραγωγή, την αποθήκευση, τη μεταφορά, τη διανομή έως την τελική κατανάλωση της ενέργειας.

Ο κ. Ταραντίλης αναφέρθηκε, επίσης, στις πρόσφατες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος τεχνολογικής καινοτομίας στον κλάδο της ενέργειας, όπως το πρόγραμμα «Green Guarantee Fund for Sustainable Development» της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με στόχο την υποστήριξη επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας και τις υποδομές ηλεκτροκίνησης, και το πρώτο Ενεργειακό Κέντρο Ικανοτήτων (Energy Competence Center) στην Ελλάδα.

Ακολούθως, οι προσκεκλημένοι ομιλητές κατέθεσαν προτάσεις για την ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος τεχνολογικής καινοτομίας στον κλάδο της ενέργειας, με βάση την πολύχρονη εμπειρία τους από τον ακαδημαϊκό, ερευνητικό και επιχειρηματικό χώρο.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Πάνος Αδαμόπουλος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας τεχνολογικής καινοτομίας Seismos, με έδρα το Τέξας των ΗΠΑ, αναφέρθηκε σε πτυχές του αμερικανικού οικοσυστήματος καινοτομίας που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν και στη χώρα μας, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων, την αναγκαιότητα δημιουργίας καινοτομικών συνεργατικών σχηματισμών για την επιτάχυνση της καινοτομίας, τόσο γεωγραφικά όσο και κατά κλάδο (π.χ. ενέργεια) και την αναγκαιότητα συνεπενδύσεων του κρατικού φορέα με τον ιδιωτικό, καθώς και επιτάχυνσης του χρόνου μετάβασης της καινοτομίας από το εργαστήριο στην αγορά (from lab to business), ειδικά σε τομείς εθνικής σημασίας, όπως η ενέργεια. Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Αδαμόπουλος υποστήριξε ότι υπάρχει ευρύ πεδίο καινοτομίας τόσο στους παραδοσιακούς τρόπους παραγωγής ενέργειας όσο και στις ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ).

Στη συνέχεια, ο κ. Εμμανουήλ Κακαράς, καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και εκτελεστικός αντιπρόεδρος Νέων Ενεργειακών Τεχνολογιών Mitsubishi Heavy Industries, τόνισε ότι η ενεργειακή μετάβαση και η απανθρακοποίηση καλεί σε υλοποίηση πρακτικών εκτός του κατεστημένου τρόπου σκέψης, που μπορούν να προκύψουν μέσα από διεθνείς συνέργειες πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, νεοφυών επιχειρήσεων και μεγάλων βιομηχανιών.

Επιπλέον, πρότεινε τη δημιουργία ενός εθνικού innovation fund με βάση τις ανάγκες της χώρας μας και πρόσθεσε ότι, για να εκκολαφθούν καινοτόμες και βιώσιμες τεχνολογικές λύσεις και να αλλάξει το ενεργειακό πεδίο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις χρειάζονται προστασία και υποστήριξη στην ανάληψη ρίσκου ειδικά στα πρώτα τους επιχειρηματικά στάδια. Τέλος, επεσήμανε τον διεθνή ρόλο που μπορεί να έχει η ελληνόκτητη ναυτιλία στην απανθρακοποίηση και τη διαμετακόμιση υδρογόνου.

Ακολούθως, ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, τόνισε ότι διττός στόχος πολιτικής για την ανάπτυξη εξωστρέφειας και ανταγωνιστικότητας πρέπει να είναι η αύξηση του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων και η αναβάθμιση του ανθρώπινου κεφαλαίου

Αναφορικά με τον ενεργειακό τομέα, ο κ. Τσακανίκας επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι απαιτούνται:

• ολοκληρωμένο πρόγραμμα χωροθέτησης σε εθνικό επίπεδο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
• αποτελεσματικός μηχανισμός μέτρησης και ελέγχου της ενεργειακής απόδοσης
• μέτρα για την ενεργειακή ασφάλεια
• έργα υποδομών και ανάπτυξης για την εσωτερική αγορά ενέργειας και
• μέτρα ενίσχυσης στον άξονα έρευνα - καινοτομία - ανταγωνιστικότητα.

Τέλος, ο Δρ Αλέξανδρος Υφαντής, ιδρυτής και διευθύνων δύμβουλος του ομίλου εταιρειών Sychem, υποστήριξε ότι η καινοτομία στην εξοικονόμηση ενέργειας «πρέπει να μπει στον κορμό των δράσεων του κράτους» μαζί με τα εναλλακτικά καύσιμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Επιπλέον, διέκρινε τρεις βασικές προκλήσεις στον τομέα της ενέργειας: την απανθρακοποίηση, την αποκέντρωση και την ψηφιοποίηση, ενώ τόνισε ότι όσον αφορά τα ανανεώσιμα καύσιμα απαιτείται η δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για το βιομεθάνιο. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Υφαντής πρότεινε τη θέσπιση προγραμμάτων με συγκεκριμένους ενεργειακούς στόχους και άνοιγμα του δημοσίου στις νεοφυείς επιχειρήσεις για υλοποίηση δημόσιων έργων προστιθέμενης αξίας.