Όλα όσα συζητήθηκαν στο χθεσινό υπουργικό Συμβούλιο

Πλούσια ήταν η ατζέντα της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Στην εισαγωγική εισήγησή του ο πρωθυπουργός υπογράμμισε μεταξύ άλλων πως το μέρισμα της ανάπτυξης επιστρέφεται στους πολίτες με τρόπο δίκαιο, πως δρομολογούνται τα μέτρα που εξήγγειλε στη ΔΕΘ γιατί η οικονομία πήγε καλύτερα καθώς και ότι δεν είναι αποδεκτή καμία απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους.

«Αποδεικνύουμε ότι έχουμε τη διάθεση να επιστρέφουμε το μέρισμα της ανάπτυξης στους συμπολίτες μας με τρόπο δίκαιο», υπογράμμισε ενώ μίλησε και για το Σχέδιο «Σπίτι μου», το οποίο περιλαμβάνει σημαντικές παρεμβάσεις με πιο σημαντική τα πιο ευνοϊκά δάνεια ώστε το αντίτιμο για τη δόση στεγαστικού δανείου για τους νέους να είναι μικρότερο από το ενοίκιο για ένα σπίτι ίσου μεγέθους. «Έχει σημασία να είμαστε συνεπείς στην υλοποίηση του προγραμματισμού μας», είπε.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργού και κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, για τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του πρωθυπουργού:

«1. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, ενημέρωσε το Υπουργικό Συμβούλιο για την πορεία εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και η χώρα μας ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ για τις επιδόσεις της. Καταρχάς, η Ελλάδα είναι στην πρώτη θέση όσον αφορά στην κατανομή κεφαλαίων (επιχορηγήσεις και δάνεια), ως ποσοστό του ΑΕΠ. Και έχει καταφέρει να έχει τις υψηλότερες εκταμιεύσεις κεφαλαίων, ως ποσοστό του ΑΕΠ. Συνολικά, μέχρι σήμερα, έχουν εκταμιευτεί 1,82 δισ. ευρώ. Στο σκέλος των δανείων του «Ελλάδα 2.0», ήδη, έχουν υποβληθεί 185 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 7,79 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 92, συνολικού ύψους 1,49 δισ. ευρώ, από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Αξίζει να επισημανθεί πως με σκοπό την επιτάχυνση των διαγωνισμών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» έχουν γίνει, μέχρι σήμερα, οι εξής δράσεις:

• Τροποποίηση του ν. 4412/2016 περί δημοσίων συμβάσεων (αύξηση ορίων, αποθάρρυνση προσφυγών, σύντμηση διαδικασιών και προθεσμιών)
• Bonus στους υπαλλήλους και τις υπηρεσίες που εμπλέκονται στα έργα του «Ελλάδα 2.0»
• Αμοιβές στις επιτροπές διενέργειας διαγωνισμών αν τελειώνουν στην ώρα τους και δεν χάνονται προσφυγές.
• Δυνατότητα εμπλοκής του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την αρχή της διαδικασίας και δικαστικής κρίσης για τις προκηρύξεις πριν την έκδοσή τους.

2. Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, ενημέρωσε το Υπουργικό Συμβούλιο για τα οικονομικά ζητήματα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η κυβέρνηση ξεδιπλώνει ένα σχέδιο που συνδυάζει την βιώσιμη ανάπτυξη με την κοινωνική συνοχή, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς τους. Στα τρία χρόνια διακυβέρνησης, το έργο για τους Δήμους και τις Περιφέρειες συνοψίζεται στο τρίπτυχο ανάπτυξη-ανθεκτικότητα-κυβερνησιμότητα.

• Ανάπτυξη: Αυτή τη στιγμή, μόνο από το Υπουργείο Εσωτερικών, χρηματοδοτούνται σε όλη την επικράτεια έργα περίπου 5 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 1 δισ. ευρώ είναι από το πιο παλαιά προγράμματα του Υπουργείου, το πρόγραμμα «ΦιλόΔημος ΙΙ», που αφορά μικρά μεν έργα τα οποία έχουν, ωστόσο, μεγάλη προστιθέμενη αξία για τους Δήμους. Πρόκειται για έργα που έχουν να κάνουν, από την αναβάθμιση των στάσεων λεωφορείων που δίνει μια αισθητική, αλλά και μια λειτουργική απάντηση στα προβλήματα των δημοτών, μέχρι την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στα σχολεία, την πυροπροστασία, τις αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και την ευζωία των ζώων συντροφιάς, με το πρόγραμμα «'Αργος» ύψους 40 εκατ. ευρώ που υλοποιείται τον τελευταίο καιρό μετά την ψήφιση του νέου νόμου του 2021.

Το δεύτερο πρόγραμμα, που είναι και ο μεγαλύτερος πυλώνας του χρηματοδοτικού πακέτου για την Αυτοδιοίκηση, είναι το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε ως «ΦιλόΔημος Ι» με πόρους λίγο πάνω από 1 δισ. ευρώ, στη συνέχεια με αυτήν την Κυβέρνηση έφτασε τα 2,5 δισ. ευρώ αρχικά, για να φτάσει σήμερα τα 3,5 δισ. ευρώ ενταγμένων έργων. Και μάλιστα, με ικανοποιητικό επίπεδο απορροφητικότητας. Η επιτάχυνση αυτή φαίνεται στους αριθμούς: 3,5 δισ. ενταγμένα έργα, 1,8 δισ. δημοπρατημένα, 813 εκατ. συμβασιοποιημένα και 287 εκατ. είναι οι εκταμιεύσεις.

Παράλληλα, το Υπουργείο Εσωτερικών, αξιοποιώντας χρηματοδοτικούς πόρους από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» έθεσε σε εφαρμογή πρόγραμμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση που αφορά την οδοποιία με έμφαση στην οδική ασφάλεια, το οποίο ήταν αρχικά ύψους 335 εκατ. ευρώ και έφτασε στα 558 εκατ. ευρώ. Ήδη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής αξιολόγησης, η οποία εισηγήθηκε εντάξεις έργων συνολικού ύψους 312 εκατ. ευρώ και σύντομα θα πάρουν τον δρόμο της απόφασης για ένταξη μέσω Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Πρόκειται για έργα σε εννέα Περιφέρειες καθώς και σε 24 Δήμους που ήταν οι πρώτοι που υπέβαλαν αίτηση στην σχετική πρόσκληση.

• Ανθεκτικότητα: Από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι σήμερα, η Κυβέρνηση φρόντισε να δώσει έκτακτες επιχορηγήσεις από τον Προϋπολογισμό και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Εσωτερικών, οι οποίες ανέρχονται συνολικά σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ επιπλέον των αυξημένων τακτικών χρηματοδοτήσεων. Μόνον για την πρόληψη και αντιμετώπιση ζημιών και καταστροφών που προκαλούνται από θεομηνίες εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, καθώς και για την αντιμετώπιση του φαινομένου της λειψυδρίας, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες της χώρας επιχορηγήθηκαν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με συνολικό ποσό ύψους 275 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στηρίχθηκαν έγκαιρα και άμεσα όλοι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες της Ελλάδας με αυξημένες έκτακτες χρηματοδοτήσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Αυτοδιοίκησης απέναντι στην εισαγόμενη ενεργειακή κρίση, ώστε να αντεπεξέλθουν στο υπέρογκο ενεργειακό κόστος και να μπορέσουν να υπηρετήσουν τον κοινωνικό και αναπτυξιακό ρόλο τους. Ήδη, στο πρώτο εννεάμηνο του 2022 το Υπουργείο Εσωτερικών διέθεσε 282 εκατ. ευρώ στους Δήμους. Και ακολουθεί μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου νέα επιχορήγηση ύψους 50 εκατ. ευρώ, σε συνεννόηση και με το Υπουργείο Οικονομικών.

Σημειώνεται, επίσης, ότι στο σκέλος της τακτικής χρηματοδότησης, μετά τη συρρίκνωση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π.) κατά τη διάρκεια της μεγάλης κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, το διάστημα 2020-21 αυξήθηκε διαδοχικά, με συμπληρωματικές χρηματοδοτήσεις, το ποσό για τους Κ.Α.Π., αντιστρέφοντας έτσι την πορεία συρρίκνωσης των τελευταίων ετών. Όπως αποτυπώνεται στο προσχέδιο του κρατικού Προϋπολογισμού για το 2023, από τον Ιανουάριο του νέου έτους, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις τοπικές κοινωνίες, οι Κ.Α.Π. αυξάνονται κατά 120 εκατ. ευρώ ετησίως, χρήματα που θα μεταφραστούν σε έργα για όλους. Παράλληλα, στο Υπουργείο Εσωτερικών επαναξιολογείται ο τρόπος με τον οποίο χορηγούνται οι Κ.Α.Π., προκειμένου να είναι πιο δίκαιοι και να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των Δήμων. Τέλος, η βελτίωση των οικονομικών των Δήμων αποτυπώνεται σε μετρήσιμα αποτελέσματα: Αύξηση της άμεσης χρηματοοικονομικής θέσης και των χρηματικών διαθεσίμων, μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων σε προμηθευτές, αποκλιμάκωση -έστω και αργή- του τραπεζικού δανεισμού παρά την λήψη νέων δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την πραγματοποίηση επενδύσεων.

• Κυβερνησιμότητα: Περιλαμβάνονται όλες οι θεσμικές παρεμβάσεις που έγιναν από το 2019 και μετά, προκειμένου να μπορέσουν οι Δήμοι να κυβερνηθούν στοιχειωδώς, γιατί δεν θα μπορούσαν να έχουν υλοποιήσει τίποτα αν ήταν έρμαιοι συνεχώς των μειοψηφιών οι οποίες δεν ήταν εκεί για να εκφράσουν τα συμφέροντα του τόπου, αλλά για να βάλουν τρικλοποδιές στους εκλεγμένους Δημάρχους και Περιφερειάρχες ώστε να μην υλοποιήσουν το έργο τους. Και αυτό οφειλόταν σε μία πρωτοφανή α λα καρτ απλή αναλογική, που εφάρμοσε η προηγούμενη Κυβέρνηση.

Δόθηκαν αρμοδιότητες στις οικονομικές επιτροπές και στις επιτροπές ποιότητας ζωής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα της αδράνειας που θα προκαλούσαν όλες αυτές οι ατέρμονες συζητήσεις, αλλά κυρίως ψηφίστηκε νέος εκλογικός νόμος για τους Ο.Τ.Α.. Έτσι στις 8 Οκτωβρίου 2023 που θα γίνουν οι επόμενες εκλογές στην Αυτοδιοίκηση, ο νόμος αυτός θα δίνει τη δυνατότητα στον Δήμαρχο και στον Περιφερειάρχη που θα εκλεγεί, να υλοποιήσει το πρόγραμμα το οποίο με την ψήφο τους επέλεξαν οι πολίτες.

3. Ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ενημέρωσε για τη θέσπιση μηχανισμού εξορθολογισμού των αρμοδιοτήτων της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

Πρόκειται για νομοσχέδιο που στοχεύει στην καθιέρωση ενός συστήματος διακυβέρνησης σύμφωνα με το οποίο καθιδρύονται και κατανέμονται αρμοδιότητες στα επιμέρους επίπεδα Διοίκησης (Εθνικό, Περιφερειακό και Τοπικό).

Αντικείμενο του προτεινόμενου νόμου είναι:

• Η κατοχύρωση της «Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης» ως μοντέλου διακυβέρνησης στη χώρα.
• Η σύσταση του «Εθνικού Συμβουλίου Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», ενός κεντρικού μηχανισμού για την καταγραφή, κατηγοριοποίηση, κατανομή και εποπτεία των αρμοδιοτήτων ανά επίπεδο διοίκησης.
• Ο ορισμός ενιαίων κανόνων/κριτηρίων για τη κατανομή των αρμοδιοτήτων ανά επίπεδο διοίκησης.
• Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, για την καταγραφή των αρμοδιοτήτων, τον συντονισμό, τη διάδραση και τη συλλειτουργία των διαφορετικών διοικητικών επιπέδων της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Επιδιωκόμενοι στόχοι είναι η αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων ανά επίπεδο διακυβέρνησης, η άρση επικαλύψεων σε ίδια αντικείμενα και η εισαγωγή νέων αρμοδιοτήτων σε φορείς, κατάργηση άλλων.

Ειδικότερα:

• Η αποφυγή των αλληλεπικαλύψεων άσκησης αρμοδιοτήτων είτε στο ίδιο επίπεδο, είτε σε διαφορετικά επίπεδα διακυβέρνησης.
• Ο βέλτιστος συντονισμός των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης.
• Η άρση ασαφειών για το ρόλο του κάθε συμμετέχοντα σε ένα πεδίο πολιτικής.
• Ο σχεδιασμός μεθοδολογίας για την συστηματοποίηση του τρόπου κατανομής των αρμοδιοτήτων μεταξύ των επιπέδων διακυβέρνησης.
• Η ανάπτυξη ηλεκτρονικών συστημάτων ΤΠΕ για την παρακολούθηση των πολιτικών πολύ-επίπεδης διακυβέρνησης καθώς και την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων της δημόσιας διοίκησης για την εφαρμογή των πολιτικών αυτών.

4. Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, παρουσίασε το νομοσχέδιο για τη στεγαστική πολιτική.

Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο θεσπίζονται ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την άμεση υλοποίηση των δράσεων κοινωνικής στέγασης, (Πρόγραμμα «Σπίτι μου») όπως αυτές ανακοινώθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης από τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Παράλληλα, εισάγονται οριζόντιες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν τη βέλτιστη αξιοποίηση της Δημόσιας περιουσίας για στεγαστικούς σκοπούς. Η Στρατηγική Κοινωνικής Στέγασης της Κυβέρνησης αφορά σε δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 1,74 δισ. ευρώ (Συμμετοχή Δημοσίου: 1,56 δισ. ευρώ (90%) / Συμμετοχή Τραπεζών: 175 εκατ. ευρώ (10%)), με τα οποία θα ωφεληθούν περισσότεροι από 137.000 πολίτες.

• Πρόγραμμα χορήγησης χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για αγορά πρώτης κατοικίας.

Αφορά τη χορήγηση χαμηλότοκων δανείων σε νέους και νέα ζευγάρια με τη συγχρηματοδότηση της ΔΥΠΑ και των Τραπεζών, συνολικού προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ.

Απευθύνεται σε νέους και νέα ζευγάρια (παντρεμένα ή με σύμφωνο συμβίωσης) 25-39 ετών (ένας εκ των δύο) με εισόδημα (καθαρό): κατώτερο 10.000, ανώτερο 24.000 ευρώ (όριο επιδόματος θέρμανσης). Μπορούν να αποκτήσουν α΄ κατοικία, αξίας έως 200.000 ευρώ, επιφάνειας έως 150 τ.μ. και έτους κατασκευής έως το 2007.

Έχουν τη δυνατότητα να λάβουν δάνειο μέχρι 150.000 ευρώ, διάρκειας μέχρι 30 ετών, με τελικό επιτόκιο δανείου euribor (τριμήνου) + 1%. Το δάνειο καλύπτει το 90% της αξίας του ακινήτου και χρηματοδοτείται κατά 75% από τη ΔΥΠΑ άτοκα και κατά 25% από Τράπεζα. Το δάνειο θα είναι άτοκο για τρίτεκνους και πολύτεκνους, ή θα μετατρέπεται σε άτοκο σε περίπτωση που ένα ζευγάρι αποκτήσει 3 και πλέον παιδιά κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου του. Δεν απαιτείται εγγυητής για την έγκριση του δανείου, ενώ σε 8 μήνες μετά την προέγκριση του δανείου θα πρέπει να έχει υπογραφεί η σύμβαση.

• Κοινωνική αντιπαροχή

Αφορά την αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που ανήκουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, διαμέσου σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών. Συμπράττουν οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και οι κατασκευαστικές/τεχνικές εταιρείες.

Συγκεκριμένα:

• Ο δημόσιος φορέας παραχωρεί αδόμητο οικόπεδο.
• Ο ανάδοχος το οικοδομεί και προκύπτουν οριζόντιες ιδιοκτησίες (καταστήματα/ διαμερίσματα).
• Ο δημόσιος φορέας διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων ενώ ο ανάδοχος λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.

Τα μέγιστα όρια παραχώρησης που τίθενται στην προκήρυξη θα ορίζονται από τη ΔΥΠΑ με βάση τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα είναι μεταξύ 30 και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, αλλά και να είναι ελκυστικό για τους ιδιώτες κατασκευαστές να ανεγείρουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.

• Πρόγραμμα Κάλυψη

Αφορά την επέκταση της μίσθωσης για επιπλέον 3 χρόνια, άνω των 1.000 ιδιωτικών κατοικιών που μισθώνονται ήδη στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΤΙΑ (και θα αρχίσουν να ελευθερώνονται σταδιακά από 31/12/2022) και τη διάθεσή τους ως κοινωνικές κατοικίες, από τη Γ.Γ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, σε νέους, δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος 25-39 ετών. Το Δημόσιο αναλαμβάνει και τις δαπάνες επισκευής των διαμερισμάτων αυτών, όπου απαιτείται.

• Πρόγραμμα Ανακαινίζω - Ενοικιάζω για Κενά Σπίτια

Αφορά την επιδότηση σε ιδιοκτήτες ακινήτων έως του ποσού των 10.000 ευρώ, ώστε να υλοποιούν επισκευές και ανακαινίσεις των ακινήτων τους. Επιδοτούνται:

• Ιδιοκτήτες ακινήτων έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα, οι οποίοι έχουν τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και με οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ.
• Η επιδότηση αφορά δαπάνες ανακαίνισης / επισκευής που αποδεικνύονται με σχετικά τιμολόγια.
• Επιλέξιμες είναι οι κατοικίες που δεν είναι δηλωμένες ως πρώτες κατοικίες, δεν είναι μισθωμένες και εμφανίζονται κενές στο Ε2 του τελευταίου φορολογικού έτους.

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ανάκληση παραχωρήσεων δημοσίων ακινήτων που δεν έχουν εκπληρώσει τον σκοπό της παραχώρησης. Όλοι οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης εξετάζουν τις παραχωρήσεις ακινήτων που έχουν πραγματοποιήσει, κατά χρήση ή κυριότητα, για την εκπλήρωση συγκεκριμένου δημόσιου σκοπού. Εάν ο σκοπός δεν έχει εκπληρωθεί εντός 15ετίας από την παραχώρηση, τότε ο φορέας υποχρεούται να την ανακαλέσει, μετά από παροχή δίμηνης προθεσμίας στον παραχωρησιούχο για να τεκμηριώσει την ανάγκη συνέχισης της παραχώρησης.

• Πολεοδομική χρήση «Κοινωνική Κατοικία».

Καθιερώνεται νέα ειδική χρήση «Κοινωνική Κατοικία», η οποία μπορεί να ενταχθεί στις περισσότερες γενικές χρήσεις (κατοικία, πολεοδομικό κέντρο, κοινωφελείς λειτουργίες κ.λπ.). Προβλέπεται ότι τα ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο έχουν αυτοδικαίως και τη χρήση Κοινωνικής Κατοικίας, εφόσον η γενική χρήση το επιτρέπει.

• Ταχεία διαδικασία καθορισμού αποζημίωσης για ρυμοτομούμενα ακίνητα, όταν εμπλέκεται το Δημόσιο.

Όταν δημόσια ακίνητα εμπλέκονται σε διαδικασία αναλογισμού και τακτοποίησης (ακίνητα που ρυμοτομούνται όταν επεκτείνεται το σχέδιο πόλεως), ορίζεται η ταχεία διαδικασία του παλαιού Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων, για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης που οφείλεται εκατέρωθεν, προκειμένου να προκύψουν σύντομα τα νέα όρια των οικοπέδων. Ειδικότερα θα γίνεται προσωρινός προσδιορισμός τιμής μονάδας με ταχεία διαδικασία από το Μονομελές Πρωτοδικείο, η αποζημίωση θα καταβάλλεται από το Δημόσιο και έτσι το Δημόσιο θα αποκτά γρήγορα τα ρυμοτομούμενα τμήματα.

• Εισαγωγή ρυθμίσεων για τη στεγαστική αποκατάσταση των πυρόπληκτων Ανατολικής Αττικής.

Ειδικότερα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αξιοποιώντας δωρεά της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεγείρει κατοικίες για τη στεγαστική αποκατάσταση των πυρόπληκτων της Ανατολικής Αττικής και οι Δήμοι Ραφήνας-Πικερμίου και Μαραθώνος αναλαμβάνουν τη διαχείριση των κατοικιών και τη διανομή τους προς δικαιούχους οικιστές.

5. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας και ο υφυπουργός, Γιώργος Κώτσηρας, παρουσίασαν το νομοσχέδιο για την εναρμόνιση της ορολογίας των βασικών Κωδίκων με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.

Τo προτεινόμενο νομοσχέδιο έχει ως αντικείμενο την επικαιροποίηση της ορολογίας των Κωδίκων, των βασικών νομοθετημάτων της χώρας. Συγκεκριμένα, αφορά στην αναδιατύπωση υποτιμητικών για τα άτομα με αναπηρία όρων και την αντικατάσταση στερεοτυπικών εκφράσεων σε άρθρα του Αστικού Κώδικα, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, του Ποινικού Κώδικα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και του Κώδικα Συμβολαιογράφων. Οι σχετικές τροποποιήσεις προέκυψαν σε στενή διαβούλευση και με την ενεργό συμμετοχή εκπροσώπων της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Τα παραπάνω νομοθετήματα εμπεριέχουν όρους για τα άτομα με αναπηρία που δεν συνάδουν με τη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, την οποία ακολουθεί η Διεθνής Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012). Περαιτέρω, το νομοσχέδιο στοχεύει στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία προς την κατεύθυνση της διασφάλισης της αποτελεσματικής πρόσβασής τους στη Δικαιοσύνη σε ίση βάση με τους άλλους (άρθρο 13 της Σύμβασης του Ο.Η.Ε.) με την προσθήκη ειδικής πρόβλεψης στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών.

Σημειώνεται ότι τo Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη εκπόνησε τον Ιανουάριο του 2021 Οδηγίες Συμπεριληπτικής Γλώσσας για την Αναπηρία (Disability-inclusive language guidelines) για τη γλώσσα που πρέπει να χρησιμοποιείται όταν γίνεται αναφορά στα άτομα με αναπηρία. Οι οδηγίες αυτές βασίζονται σε συγκεκριμένες αρχές τις οποίες και ακολουθεί το προτεινόμενο νομοσχέδιο (ενδεικτικά: έμφαση στο άτομο και όχι στην αναπηρία, αποφυγή χρήσης «ετικετών» και στερεοτύπων). Παράλληλα, το ζήτημα αυτό αναδείχθηκε και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Ειδικές Οδηγίες για τη χρήση της γλώσσας και τη συμπεριληπτική επικοινωνία που έχουν εκδοθεί από τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέλος, η ανάγκη εναρμόνισης της ορολογίας των Κωδίκων με τη Σύμβαση του Ο.Η.Ε. αναδεικνύεται και στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες προς την Ελλάδα.

6. Ο υπουργός Επικρατείας, Κυριάκος Πιερρακάκης και ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, παρουσίασαν τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την οργάνωση των σχέσεων Κράτους και Πολίτη (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας), με τους εξής στόχους:

• Την κωδικοποίηση και τον εκσυγχρονισμό βασικών εννοιών, αρχών και διαδικασιών για τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες συναλλάσσονται με τη Διοίκηση και την προσαρμογή των διατάξεων αυτών στις τρέχουσες εξελίξεις.
• Τη δημιουργία σταθερού συστήματος διακυβέρνησης των διοικητικών διαδικασιών για τη διαρκή αξιολόγηση και απλούστευσή τους, ώστε να βελτιώνονται συνεχώς οι παρεχόμενες υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης.
• Την αποσαφήνιση εννοιών της εσωτερικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, ώστε να δημιουργείται ασφάλεια δικαίου τόσο για τους πολίτες όσο και για τους δημοσίους υπαλλήλους ως προς τις διοικητικές διαδικασίες.

Στις βασικές καινοτομίες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:

• Διεύρυνση πεδίου εφαρμογής ώστε να περιλαμβάνει Ανεξάρτητες Αρχές, ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου, αλλά και τις διοικητικές διαδικασίες που διεκπεραιώνονται από τις δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές.
• Ενιαία ρύθμιση για τις μεθόδους ταυτοποίησης των συναλλασσόμενων φυσικών προσώπων (Ελλήνων, Ευρωπαίων και υπηκόων τρίτων χωρών) με τη Δημόσια Διοίκηση και εισαγωγή της αρχής «μόνον άπαξ» στην προσκόμιση των νομιμοποιητικών εγγράφων φυσικών και νομικών προσώπων.
• Ενίσχυση και διεύρυνση της αυτεπάγγελτης αναζήτησης δικαιολογητικών και στοιχείων: Υποχρεωτική αυτεπάγγελτη αναζήτηση και με ηλεκτρονικό τρόπο. Κατάργηση έκδοσης πιστοποιητικών που αναζητούνται αυτεπάγγελτα για τον πολίτη. Σύσταση Μητρώου Δικαιολογητικών που υποστηρίζει τη διαρκή επικαιροποίηση. Κατάργηση δικαιολογητικών.
• Κατάργηση της υποχρέωσης της βεβαίωσης γνησίου της υπογραφής σε όλα τα έγγραφα που προσκομίζονται στις Δημόσιες Αρχές, πλην των δηλώσεων με περιεχόμενο εξουσιοδότησης.
• Εισαγωγή νέων ειδικών μορφών εξυπηρέτησης του πολίτη: Διοικητική βοήθεια. Διοικητική βοήθεια κατ' οίκον για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Ενιαίο Κέντρο Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης του Ελληνικού Δημοσίου. Κινητές Μονάδες Έκτακτης Διοικητικής Υποστήριξης.
• Δημιουργία μόνιμου μηχανισμού διακυβέρνησης των διοικητικών διαδικασιών βασισμένου σε τρεις πυλώνες: Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών - ΜΙΤΟΣ, Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών (ΕΠΑΔ), Παρατηρητήριο της Γραφειοκρατίας - Μετρήσεις Διοικητικών Βαρών.

7. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, παρουσίασε νομοθετικές πρωτοβουλίες: α) Για τη σύσταση Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών, β) για την κύρωση τροποποίησης της Σύμβασης Παραχώρησης του έργου «Ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου Θριάσιου Πεδίου» και γ) για το Ερανιστικό νομοσχέδιο.

α) Με το νομοσχέδιο για τη σύσταση Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών προβλέπονται:

• Ενοποίηση των 2 Επιτροπών σε έναν νέο Φορέα.
• Ενοποίηση των οργάνων διοίκησης.
• Σύσταση στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών Αυτοτελούς Μονάδας Μελετών και Διερευνήσεων, η οποία θα αποτελείται από 3 Γραφεία (Αεροπορικών Ατυχημάτων, Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων, και Πρόληψης, Ανάλυσης και Στατιστικής), τα οποία θα στελεχωθούν από τους υπάρχοντες Διερευνητές.
• Μετάταξη διοικητικών υπαλλήλων στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για διάθεσή τους στο νέο Φορέα.
• Παροχή δυνατότητας συνεργασίας με τρίτους διερευνητές και τεχνικούς συμβούλους, προκειμένου να καλυφθεί άμεσα η απουσία διερευνητών σιδηροδρομικών ατυχημάτων.

β) Το νομοσχέδιο για τη κύρωση της τροποποίησης της Σύμβασης Παραχώρησης του έργου «Ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου Θριασίου πεδίου» ανοίγει το δρόμο για την πραγματοποίηση ενός έργου, στο οποίο η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ -έτσι όπως το δημοπράτησε και το συμβασιοποίησε- είχε δημιουργήσει τεράστια προβλήματα και καθυστερήσεις. Μάλιστα υπήρχε ο κίνδυνος ακόμα και για ματαίωσή του, και την επιβολή βαρύτατων προστίμων.

Με την κύρωση γίνεται ένα αποφασιστικό βήμα για να γίνει η Ελλάδα διεθνές hub στον τομέα των logistics και το Θριάσιο ένας κόμβος υποδομών της ευρύτερης περιοχής μας. Πρόκειται για ένα εμπορευματικό κέντρο 240.000 τ.μ., σε συνολική έκταση 2.000 στρεμμάτων, με αποθήκες ξηρού και ψυχόμενου φορτίου, χώρους γραφείων, χώρους τελωνείου και στάθμευσης αυτοκινήτων και φορτηγών και με σύγχρονες σιδηροδρομικές υποδομές, τις οποίες θα κατασκευάσει επίσης ο παραχωρησιούχος, ώστε να συνδεθεί το Κέντρο με την εθνική σιδηροδρομική υποδομή. Η σημαντικότερη καινοτομία του Εμπορευματικού Κέντρου του Θριασίου είναι η διασύνδεσή του με όλα τα δίκτυα μεταφοράς: Το λιμάνι του Πειραιά, το λιμάνι της Ελευσίνας, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο.

Το πιο σημαντικό επίτευγμα αποτελεί ο διπλασιασμός του αντιτίμου για το Ελληνικό Δημόσιο. Το εφάπαξ αντίτιμο αυξήθηκε από τα 10 εκατ. ευρώ στα 20 εκατ. ευρώ. Η ετήσια πληρωμή από 2,51% σε 5%, και το εγγυημένο ετήσιο αντάλλαγμα από 350.000 σε 700.000 ευρώ. Παράλληλα, εισάγεται μηχανισμός κατανομής των κερδών μετά φόρων 50-50 με τον παραχωρησιούχο, όταν η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων του υπερβαίνει ένα ποσοστό, ενώ μειώνεται και ο χρόνος της Παραχώρησης, από τα 60 στα 37 έτη. Κι όλα αυτά, με τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

γ) Με το ερανιστικό νομοσχέδιο επιδιώκεται η ενιαία και ταχεία ρύθμιση διαφόρων οργανωτικών, λειτουργικών, εργασιακών και οικονομικών ζητημάτων των εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και η αποσαφήνιση ζητημάτων σχετικών τόσο με τις υποδομές όσο και με τις μεταφορές. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για τις μεταφορές, τις αστικές συγκοινωνίες Αθηνών και Θεσσαλονίκης και τις υποδομές.