Πούτιν και Ερντογάν πρωτοπόροι στην τέχνη της αποσταθεροποίησης

Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία της Γαλλίας η Ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν με 89 βουλευτές συγκρότησε συμπαγή κοινοβουλευτική ομάδα στην Εθνοσυνέλευση διαδραματίζοντας εφεξής καθημερινό ρόλο στις πολιτικές διαδικασίες.

Για πρώτη φορά στην ιστορία της Σουηδίας η ακροδεξιά των Σουηδών Δημοκρατών καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στο Κοινοβούλιο της χώρας αμέσως μετά τους Σοσιαλδημοκράτες. Όλα δείχνουν πως ο δεξιός συνασπισμός στη σκανδιναβική αυτή πολιτική όαση (μέχρι τώρα) υπό την καθοδήγηση των ακροδεξιών θα σχηματίσει κυβέρνηση έστω και με μία έδρα διαφορά από το αντίπαλο δημοκρατικό μέτωπο. Οι Σοσιαλδημοκράτες θα επιχειρήσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας. Δύσκολα πράγματα.

Στην Ιταλία η Giorgia Meloni, πρώην μέλος του νεοφασιστικού κόμματος MSI, φαίνεται πως θα κερδίσει τις εκλογές στην Ιταλία ως επικεφαλής της Δεξιάς Συμμαχίας. Το κόμμα της, το ακροδεξιό Fratelli d’Italia, έρχεται πρώτο στις δημοσκοπήσεις με πάνω από 24%. Η Giorgia Melloni ηγείται της συμμαχίας που αποτελείται από την επίσης ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι αλλά και της Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η προεκλογική της εκστρατεία αναλώθηκε εξ ολοκλήρου στο μεταναστευτικό, όπως άλλωστε συνέβη και στη Σουηδία. Για όλα τα άσχημα αυτού του κόσμου φταίνε οι μετανάστες. Κουβέντα για τη χρηματοδότηση αυτών των ακροδεξιών μορφωμάτων από τις ρωσικές τράπεζες. Καμία αναφορά στην ανάμιξη του Κρεμλίνου στη διαμόρφωση συμμαχιών με ακροδεξιές παρατάξεις στην Ευρώπη. Ζούμε στιγμές απείρου κάλλους όπου οι νεοφασιστικοί σχηματισμοί, με αφετηρία τις χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, αρχίζουν να καταλαμβάνουν πολιτικό χώρο και να αποκτούν μερίδιο εξουσίας στις κεντροευρωπαϊκές, μεσογειακές και βορειοευρωπαϊκές κρατικές οντότητες. Άλλωστε και η εκ των πραγμάτων διαφαινόμενη συμμαχία της ισπανικής κεντροδεξιάς του Λαϊκού Κόμματος με την ακροδεξιά αναμένεται να πετύχει απόλυτη πλειοψηφία στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.

Ο πολιτικός χάρτης της Ευρώπης μετά από 200 ημέρες πολέμου στην Ουκρανία αλλάζει, με τη σκιά των ακραίων συντηρητικών πολιτικών προτάσεων να κερδίζει έδαφος την ώρα που το παραδοσιακό μπλοκ των φιλελευθέρων - σοσιαλδημοκρατών υποχωρεί σχεδόν παντού με ελάχιστες εξαιρέσεις. Ακόμη και η πρόσφατη επιτυχία της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας φαίνεται πως αποτελεί μία πολιτική παρένθεση εν αναμονή της ανασύνταξης των Εναλλακτικών για τη Γερμανία (ΑfD), τουτέστιν της επερχόμενης γερμανικής ακροδεξιάς λαίλαπας.

Στην Ανατολική Ευρώπη η ακροδεξιά πρόταση διογκώνει την επιρροή της. Στην Ουγγαρία κυριαρχεί συντριπτικά και διευκολύνει την τακτική της Μόσχας. Στην Πολωνία ηγεμονεύει στη σκιά αυτού του ιδιόμορφου νεοπολωνικού πατριωτισμού ο οποίος εκτρέφεται από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ενισχύονται οι ακροδεξιές, ρατσιστικές, σκοταδιστικές και ομοφοβικές τάσεις στο Βελιγράδι αλλά και στη Βουλγαρία. Στις Βαλτικές χώρες η ρωσική απειλή εκτρέφει τους εντόπιους εθνικισμούς, αποκυήματα της εναλλάξ επιβολής ρωσικής και γερμανικής επιρροής στις ταλαιπωρημένες από την ιστορία αυτές χώρες.

Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού με τρόμο αναμένουν οι αμερικανοί προοδευτικοί τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου για την ανανέωση του Κογκρέσου. Κυριαρχεί η αίσθηση πως είναι πολύ πιθανόν οι Ρεπουμπλικάνοι να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο και των δύο σωμάτων, της Βουλής δηλαδή και της Γερουσίας. Μία τέτοια εξέλιξη θα ακύρωνε εκ των θεσμικών δεδομένων κάθε πολιτική πρωτοβουλία του Λευκού Οίκου. Ο Τζο Μπάιντεν θα αποδυναμωθεί.

Αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που καθίσταται ηλίου φαεινότερο πως η παγκόσμια οικονομία θα κινηθεί κατά την επόμενη περίοδο σε τροχιά ύφεσης, με υψηλά επιτόκια και ακριβότερο έως και πολύ ακριβό το επενδυτικό χρήμα. Τόσο η διοίκηση της FED όσο και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας καθώς και ο επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας το έχουν ξεκαθαρίσει. Η υφεσιακή περίοδος θα διαρκέσει όσο διαρκέσουν οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις είτε από τη συγκυριακή είτε από τη δομική ενεργειακή κρίση. Η συγκυριακή κρίση οφείλεται στον πόλεμο στην Ουκρανία. Η δομική κρίση αφορά τα ευρύτερα προβλήματα που ταλάνιζαν ήδη την ενεργειακή αγορά πριν ακόμη εισβάλει η Ρωσία σε ουκρανικό έδαφος.

Ύφεση σημαίνει ακρίβεια, φτώχια, αδυναμία στήριξης των αδυνάμων, ενίσχυση των ανισοτήτων, κατακόρυφη αύξηση του πλούτου των οικονομικών ελίτ.

Τέτοιες περίοδοι επιδρούν καταλυτικά στη διαμόρφωση συνθηκών έκρηξης των αναθεωρητικών δογμάτων. Η Τουρκία άνοιξε τον θλιβερό χορό με την προσπάθεια ακύρωσης της Συνθήκης Σάικ - Πικό στη Μέση και Εγγύς Ανατολή μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακολούθησε η αμφισβήτηση από την Άγκυρα του Status Quo στην Ανατολική Βόρειο Αφρική. Τώρα θέτει επί τάπητος το ζήτημα της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης.

Η Μόσχα πήρε τη σκυτάλη θέτοντας ζήτημα κυριαρχίας σε πρώην σοβιετικά εδάφη (Ουκρανία). Στη συνέχεια ενεργοποιήθηκε το Πεκίνο αυξάνοντας την πίεση προς την Ταϊβάν. Η πίεση αυτή εκδηλώθηκε πολύ πριν την επίσκεψη Πελόζι στην Τάιπεϊ. Απλά η άστοχη έστω αυτή επίσκεψη επέτεινε την επιθετική δραστηριότητα της Κίνας υπό την καθοδήγηση του κατεξοχήν αναθεωρητή ηγέτη της χώρας Ξι Πινγκ.

Στον «Κύκλο των Αναθεωρητών», εκτός από τους προαναφερθέντες, ανήκουν το Ιράν, που επιδιώκει την ιστορική αναβίωση της αντιπαλότητας Σιιτών - Σουνιτών στην Εγγύς και Μέση Ανατολή και Κεντρική Ασία, και το Πακιστάν, που προτίθεται να αμφισβητήσει το status quo με την Ινδία σε συνεννόηση με το Πεκίνο. Προφανώς δευτερογενείς παράγοντες, όπως το Αζερμπαϊτζάν, επιζητούν τη συμμετοχή τους σε αυτό το νέο παίγνιο γεωπολιτικής Monopoly.

Δεν είναι καθόλου αποτέλεσμα συμπτώσεων το γεγονός ότι στη λέσχη των αναθεωρητών συμμετέχουν ηγέτες και κύκλοι εξουσιών που εδώ και χρόνια με τις ενέργειές τους επιχειρούν να αποσταθεροποιήσουν χώρες και συστήματα χωρών στον πλανήτη. Η Τουρκία, η Ρωσία και το Ιράν με τους περιφερειακούς σύμμαχους τους εμπλέκονται στη Συρία, τον Λίβανο, τη Γάζα, την Αίγυπτο, τη Λιβύη, το Μάλι, το Τσαντ, τον Νίγηρα αλλά και στο Σουδάν, την Υεμένη και τη Σομαλία. Δεν αιφνιδιάζει το γεγονός ότι αναθεωρητές όπως ο Πούτιν ή ο Ερντογάν δηλώνουν ευθαρσώς τη στήριξή τους σε πολιτικά πρόσωπα της Ακροδεξιάς όπως η Μαρίν Λεπέν. Τα καθεστώτα στην Άγκυρα ή τη Μόσχα (η Τεχεράνη είναι παγίως προσεκτικότερη) δεν κρύβουν τη συμπάθειά τους για μηχανισμούς και πολιτικούς συνδυασμούς που εναντιώνονται στην αστική δημοκρατία και τους εκπροσώπους της. Στις επίσημες ανακοινώσεις του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών η Μαρία Ζαχάροβα δεν κρύβει την απέχθειά της για τις «φιλελεύθερες κυβερνήσεις της Δύσης», όπως δηλώνει χαρακτηριστικά.

Είναι εξόφθαλμο πως ο ιστορικός αναθεωρητισμός ταυτίζεται με την Ακροδεξιά σε όλες τις γνωστές εκφάνσεις της. Ο αναθεωρητισμός εκ φύσεως καλλιεργείται μόνο μέσω λαϊκιστικών, ολιστικών και ισοπεδωτικού χαρακτήρα συνθημάτων. Πατρίδα, Θεός, Οικογένεια, είναι τα βασικά στοιχεία αυτής της συνθηματολογίας. Ο ανδρισμός, η καταδίκη της διαφορετικότητας, η σεμνοτυφία, ο πατερναλισμός, ο φαλλοκρατικός προσανατολισμός, η έκδηλη χυδαιότητα, η συστηματική μεθόδευση της απλοϊκότητας συνιστούν τα περιφερειακά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το περίβλημα με το οποίο προσφέρεται το σύνθετο αυτό ιδεολογικό προϊόν.

Την αμέσως επόμενη περίοδο σε διάφορα θέατρα πολέμου ή σε σημεία εκδήλωσης κρίσεων αυτό το μείγμα Αναθεωρητισμού - Ακροδεξιάς θα πυροδοτήσει ή θα επιχειρήσει να πυροδοτήσει καταστάσεις που θα αποσταθεροποιούν συστήματα εξουσίας ή συστήματα διεθνών σχέσεων. Η Ανατολική Μεσόγειος και η Νοτιοανατολική Ευρώπη (Βαλκάνια) είναι δύο ευάλωτα υποσυστήματα ασφαλείας τα οποία προσελκύουν το ενδιαφέρον τόσο του ρωσικού αναθεωρητισμού όσο και της τουρκικής εκδοχής του. Το κοινό ιδεολόγημα που συνδέει τους δύο αναθεωρητισμούς είναι ο Ευρασιατισμός. Η νέα καραμέλα η οποία βολεύει ταυτόχρονα πολλούς και ανταγωνιστικούς παίκτες, όπως την Κίνα, την Τουρκία, τη Ρωσία αλλά και την… Ινδία παραδόξως. Μιλάμε για σύνθετες απειλές και όχι για απλές εξισώσεις. Κουράγιο.