Μέτρα χωρίς πλαφόν από την Κομισιόν για την ενέργεια - Σήμερα ανακοινώνεται η πρόταση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει σήμερα (14/9) τα σχέδια που προβλέπουν την είσπραξη των έκτακτων κερδών από τις εταιρίες ενέργειας, αλλά και την επιβολή περικοπών στη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρο το μπλοκ των ευρωπαϊκών χωρών, στο πλαίσιο ενός πακέτου μέτρων που έχει σχεδιαστεί για να προστατεύσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις από την αυξημένες τιμές της ενέργειας.

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσπαθήσει να παρουσιάσει μία σειρά από εθνικά μέτρα στο πλαίσιο μιας συνολικής αντίδρασης για το σύνολο των 27 κρατών-μελών της ΕΕ. Το Reuters διάβασε ένα προσχέδιο των μέτρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προβλέπει τη φορολόγηση των πλεονασματικών εσόδων από τις ενεργειακές εταιρίες στην Ευρώπη που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, ώστε οι κυβερνήσεις, να συγκεντρώσουν χρήματα για τις δαπάνες που θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες να ανταπεξέλθουν στους αυξημένους λογαριασμούς ενέργειας. 

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Αναστασίας Τσούγκα στην «Καθημερινή», η πρόταση της Κομισιόν περιλαμβάνει έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, πλαφόν στα έσοδα από ανανεώσιμες πηγές καθώς και έναν υποχρεωτικό στόχο μείωσης της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους αιχμής.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να επεξεργαστούν τις λεπτομέρειες της πρότασης, την οποία ενδεχομένως θα εγκρίνουν σε συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις 30 Σεπτεμβρίου.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Ποιες οι προτάσεις για τις αυξημένες τιμές στην ενέργεια

Χωρίς πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου

Το ζήτημα ενός ανώτατου ορίου τιμής στο φυσικό αέριο είχε διχάσει τα κράτη-μέλη κατά την έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες την περασμένη Παρασκευή, καθώς διαφωνούν σχετικά με τον τρόπο επιβολής του. Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία έχουν αντιταχθεί σε ένα γενικό ανώτατο όριο, καθώς υποστηρίζουν ότι θα πλήξει τις προσπάθειες των κρατών-μελών για την επίτευξη της ενεργειακής τους ασφάλειας.

Η Ελλάδα είχε εξαρχής υποστηρίξει την επιβολή ενός γενικού πλαφόν μαζί με χώρες όπως η Ιταλία και η Πολωνία. Η Ουγγαρία και η Αυστρία είχαν αντιταχθεί στην επιβολή ενός πλαφόν αποκλειστικά στο ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς εξέφρασαν ανησυχίες για πλήρη διακοπή των ροών από τη Μόσχα.

Πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ

Το προσχέδιο της Επιτροπής προτείνει ως ανώτατο όριο εσόδων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, με τα επιπρόσθετα έσοδα να ανακατευθύνονται προς τη στήριξη καταναλωτών και επιχειρήσεων. Εκτός από την αιολική και ηλιακή ενέργεια, τη βιομάζα και τον λιγνίτη, το μέτρο αφορά, επίσης, τα πυρηνικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Ενα προηγούμενο σχέδιο πρότασης περιελάμβανε ως ανώτατο όριο εσόδων τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Όριο στα έσοδα των ΑΠΕ

Τα εργοστάσια άνθρακα εξαιρούνται από το ανώτατο όριο εσόδων, αφού το κόστος λειτουργίας τους αυξήθηκε κατακόρυφα κατά το τελευταίο έτος, αναφέρει το σχέδιο της Κομισιόν. Το ανώτατο όριο εσόδων θα τεθεί σε ισχύ μετά τον διακανονισμό των συναλλαγών, με αποτέλεσμα να μην επηρεάζει άμεσα τις τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και δεν θα αφορά τα έσοδα που προέρχονται από κυβερνητικά προγράμματα επιδότησης, εξηγεί το έγγραφο. Στο ευρωπαϊκό σύστημα, το φυσικό αέριο συνήθως καθορίζει την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, αφού οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δεν λειτουργούν με φυσικό αέριο πωλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια σε ανάλογα υψηλές τιμές, παρόλο που δεν έχουν εξίσου υψηλά έξοδα παραγωγής.

Έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Καθημερινής», η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει, επίσης, τη θέσπιση μιας έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τις ευρωπαϊκές εταιρείες ορυκτών καυσίμων που αποκόμισαν τεράστια κέρδη από την αύξηση των τιμών στην ενέργεια. Το προσχέδιο προβλέπει ότι αυτές θα καταβάλουν το 33% των φορολογητέων πλεονασματικών κερδών που σημείωσαν κατά το οικονομικό έτος 2022 για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που αδυνατούν να σηκώσουν το βάρος των υπέρογκων λογαριασμών ρεύματος. Το κείμενο αναφέρει, επίσης, ότι οι Βρυξέλλες θα εφαρμόσουν έναν ελάχιστο συντελεστή, αλλά τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν να τον αυξήσουν.

Μείωση της ζήτησης της ηλεκτρικής ενέργειας

Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει την επιβολή ενός υποχρεωτικού στόχου μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για τον χειμώνα πανευρωπαϊκά. Σε περιόδους αιχμής τα κράτη-μέλη θα πρέπει να περιορίζουν τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας κατά μία ποσοστιαία μονάδα. Παράλληλα, αναμένεται να ισχύσει ένας εθελοντικός στόχος μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Σε προηγούμενο προσχέδιο που είχε κυκλοφορήσει στα μέσα ενημέρωσης, προβλεπόταν μείωση 10% επί του μέσου όρου του ανάλογου μήνα της περιόδου 2017-2021 και περικοπή 5% για τις ώρες αιχμής.

Υπό εκπόνηση τα μέτρα ρευστότητας για τις εταιρείες ενέργειας

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα μέτρα για την έκτακτη στήριξη της ρευστότητας των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, που ζήτησαν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, βρίσκονται ακόμη υπό εκπόνηση και πιθανότατα θα ανακοινωθούν αργότερα. Σε σημείωμα που δημοσίευσε η Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα, τα πιθανά σενάρια αφορούσαν αποδοχή ενός ευρύτερου φάσματος περιουσιακών στοιχείων κατά τον καθορισμό περιθωρίων ασφάλειας, διευκόλυνση του μετασχηματισμού των εξασφαλίσεων, τραπεζικές εγγυήσεις και συμπερίληψη κρατικών εγγυήσεων για την υποστήριξη των λοιπών μηχανισμών ρευστότητας.

Πηγή: Καθημερινή, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters