Υπό την «απειλή» της Ακροδεξιάς οι εκλογές της Κυριακής στη Σουηδία

Στις κάλπες οδεύει η Σουηδία την Κυριακή και η κεντροαριστερή κυβέρνηση μειοψηφίας των Σοσιαλδημοκρατών, η οποία κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή τις τελευταίες δεκαετίες, απειλείται για πρώτη φορά τόσο από την Κεντροδεξιά, τους αποκαλούμενους Μετριοπαθείς, όσο και από τους ακροδεξιούς Σουηδούς Δημοκράτες. H κούρσα για τη συγκρότηση της επόμενης κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να είναι πιο αμφίρροπη.

Πρώτη γυναίκα επικεφαλής της σουηδικής κυβέρνησης αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά της τον περασμένο Νοέμβριο, η απερχόμενη σοσιαλδημοκράτισσα Μαγκνταλένα Άντερσον απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων για να παραμείνει στη θέση της, καθώς βρίσκεται με απόσταση μπροστά από τον συντηρητικό αντίπαλό της του κόμματος των Μετριοπαθών Ουλφ Κρίστερσον.

Στην προεκλογική εκστρατεία κυριάρχησαν τα θέματα που προτιμά η δεξιά αντιπολίτευση: εγκληματικότητα και φονικά ξεκαθαρίσματα λογαριασμών μεταξύ συμμοριών, προβλήματα ένταξης των μεταναστών στη σουηδική κοινωνία, μεγάλη αύξηση των λογαριασμών για την ενέργεια...

«Ο πληθωρισμός καλπάζει, όπως και η εγκληματικότητα και οι ανταλλαγές πυρών, και πρόκειται για παράγοντες που αναμένεται να ωφελήσουν τη δεξιά αντιπολίτευση, όμως προς το παρόν τα πράγματα είναι πολύ, πολύ αμφίρροπα», επισημαίνει ο Πάτρικ Έχμπεργκ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Οι δύο πιθανές νέες συμμαχίες (σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, κόμμα της Αριστεράς και κόμμα του Κέντρου στην αριστερά· Μετριοπαθείς, χριστιανοδημοκράτες, φιλελεύθεροι και SD στη δεξιά) έρχονται στήθος με στήθος.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι οποίες είναι πολύ ρευστές, ο «αστερισμός» της αριστεράς θα λάβει από 49,1% έως 50,1%, έναντι 49.2% έως 49,9% για τη δεξιά/άκρα δεξιά.Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις οι σοσιαλδημοκράτες πιστώνονται με 26,4% έως 29,5%, γύρω από το ιστορικό χαμηλό τους, το 28,3% του 2018. Προηγούνται των Σουηδών Δημοκρατών (19,8% έως 21%) και των Μετριοπαθών (16,2% έως 18%).

Οι προηγούμενες εκλογές του 2018 είχαν οδηγήσει σε μια μακρά πολιτική κρίση, καθώς χρειάστηκαν τέσσερις μήνες για να σχηματισθεί με εμβρυουλκό μια κυβέρνηση μειοψηφίας με επικεφαλής τους σοσιαλδημοκράτες.

Πως απέκτησαν τόση δύναμη οι ακροδεξιοί στην Σουηδία;

Η διόγκωση του ακραίου Ισλάμ στη χώρα έχει επανειλημμένως πυροδοτήσει ταραχές, ειδικά στο Μάλμε όπου ο πληθυσμός με μεταναστευτικό background είναι μεγάλος. Το 2020 η πόλη συγκλονίστηκε από λεηλασίες δημόσιων κτιρίων, πυρπολήσεις αυτοκινήτων και επιθέσεις εναντίον αστυνομικών, με δράστες ως επί το πλείστον δυσαρεστημένους μετανάστες. Εκτοτε η Ακροδεξιά άδραξε την ευκαιρία για να θέσει στο περιθώριο όσους τηρούσαν φιλομεταναστευτική πολιτική.

Κληρονόμος μιας νεοναζιστικής οργάνωσης όταν σχηματίσθηκε στα τέλη των ετών του 1980, το κόμμα φυτοζωούσε στο 1% πριν ακόμη λιγότερο από 20 χρόνια και δεν μπήκε στο κοινοβούλιο παρά το 2010.

Με αντιμεταναστευτικό λόγο, τον οποίο συνδυάζει με την υπεράσπιση του παραδοσιακού κράτους πρόνοιας, κατάφερε να κατακτήσει την εργατική τάξη, τους συνταξιούχους και τους εργαζόμενους με χαμηλή ειδίκευση, κυρίως τους άνδρες, εργαλειοποιώντας τις σημαντικές αφίξεις μεταναστών στη Σουηδία (σχεδόν 500.000 εδώ και δέκα χρόνια, δηλαδή περίπου το 5% του πληθυσμού).

Εκτός από τις γενικές εκλογές, που λαμβάνουν χώρα κάθε τέσσερα χρόνια για την ανάδειξη των 349 μελών της σουηδικής Βουλής, στις 11 Σεπτεμβρίου διενεργούνται επίσης περιφερειακές και δημοτικές εκλογές. Η διαδικασία έχει ξεκινήσει από τις 24 Αυγούστου και υπάρχει η δυνατότητα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα και οι κάτοικοι του εξωτερικού στις εκάστοτε πρεσβείες.