Εικόνες από το μέλλον. Ο εμφύλιος στις ΗΠΑ δεν τελείωσε ποτέ

Στην αρχή ακούστηκε σαν να έπεφταν τρακατρούκες από κάποια υπερκινητικά παιδάκια που διασκέδαζαν αυτή τη χαρμόσυνη ημέρα της παρέλασης για την 4η Ιουλίου. Κάποιοι σκέφτηκαν πως μπορεί και να ήταν κάποιο άγημα που τιμούσε την έπαρση της σημαίας με τους γνωστούς πυροβολισμούς. Σε δευτερόλεπτα ωστόσο οι παριστάμενοι πανικοβλήθηκαν βλέποντας άνδρες με μωρά, γυναίκες με τα καροτσάκια των παιδιών τους, γέρους, νέους να τρέχουν για να σωθούν. Τότε κατάλαβαν πως οι «τρακατρούκες» ήταν πυροβολισμοί από βαρύ πολεμικό τουφέκι. Οι σφαίρες προέρχονταν από παρακείμενο ψηλό κτίριο. Έξι νεκροί και δεκάδες τραυματίες ο θλιβερός απολογισμός.

Με αυτά τα λόγια οι New York Times περιγράφουν το πρωτοφανές περιστατικό στα περίχωρα του Σικάγο. Ήταν η 4η Ιουλίου. Η εθνική εορτή των ΗΠΑ, η «Ημέρα Ανεξαρτησίας». Το σύμβολο της συγκρότησης αυτής της μεγάλης και ισχυρής χώρας από τις στάχτες ενός αντιαποικιοκρατικού πολέμου κατά των Εγγλέζων και από τα συντρίμμια ενός αμείλικτου και αιματηρότατου εμφυλίου.

Πριν από λίγους μήνες στους New York Times πάλι διαβάσαμε ένα πολύ ανησυχητικό δημοσίευμα, Πέμπτη 13/1/2022, 7:25, Michelle Goldberg: «Η Barbara F. Walter, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, έχει πάρει συνεντεύξεις από πολλούς ανθρώπους που έχουν ζήσει εμφύλιους πολέμους. Μου είπε ότι όλοι ισχυρίζονται ότι δεν μπορούσαν να τον προβλέψουν. “Είναι όλοι έκπληκτοι. Ακόμα και όταν, για κάποιον που τον μελετά, είναι πασιφανές χρόνια πριν (το ξέσπασμά του)”».  

Αυτό αξίζει να το έχετε στον νου, αν θέλετε να απορρίψετε την ιδέα ότι η Αμερική θα μπορούσε να ξανακυλήσει στον εμφύλιο πόλεμο. Ακόμη και τώρα, παρά τη συνεχή φρίκη για την αποσύνθεση της χώρας, βρίσκω την ιδέα μιας ολοκληρωτικής κατάρρευσης πολύ δύσκολη για να την επεξεργαστεί το μυαλό μου. Αλλά σε μερικούς, όπως η Walter, οι οποίοι μελετούν τον εμφύλιο πόλεμο, μια αμερικανική κατάρρευση φαίνεται, αν όχι προφανής, καθόλου απίθανη, ειδικά από τις 6 Ιανουαρίου του 2021.  

Δύο βιβλία που κυκλοφόρησαν αυτόν τον μήνα προειδοποιούν ότι η Αμερική είναι πιο κοντά στον εμφύλιο πόλεμο από όσο κατανοούν οι περισσότεροι. Στο «How Civil Wars Start: And How to Stop Them», γράφει η Walter, «έχω δει πώς ξεκινούν οι εμφύλιοι πόλεμοι και ξέρω τα σημάδια που αγνοούν οι άνθρωποι. Και μπορώ να δω αυτά τα σημάδια να αναδύονται εδώ με εκπληκτικά γρήγορο ρυθμό». Ο Καναδός μυθιστοριογράφος και κριτικός Stephen Marche είναι ακόμη πιο έντονος στο βιβλίο του, το «The Next Civil War: Dispatches From the American Future». «Οι Ηνωμένες Πολιτείες πλησιάζουν στο τέλος τους», γράφει. «Το ερώτημα είναι πώς». 

Ήταν Αύγουστος του 2005 όταν ένας καθόλα μέτριος ως προς τις δυνατότητες αντίληψης Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τζορτζ Μπους Junior, εγκαινίαζε  μία καμπάνια η οποία πήγαζε κατευθείαν από τη γονιδιακή μήτρα της αμερικανικής προτεσταντικής Ακροδεξιάς.

Διαβάζαμε στο ΒΗΜΑ της 24ης Νοεμβρίου 2008: «Ως την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου όλα έμοιαζαν να κυλούν γνώριμα για τον Λευκό Οίκο: Οι στρατιώτες των ΗΠΑ και των συμμαχικών δυνάμεων περιπολούσαν “by the rivers of Babylon”, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αγωνιούσαν για τα επόμενα αντίποινα στη “σταυροφορία εκδημοκρατισμού” και ο “αναγεννημένος χριστιανός” πρόεδρος είχε παρακολουθήσει με τους συνεργάτες του το εβδομαδιαίο σεμινάριο ανάλυσης της Βίβλου. Ωστόσο τη Δευτέρα, 1η του μηνός, σε μια συνέντευξη στρογγυλής τ=.ραπέζης με πέντε εφημερίδες του Τέξας, ο G.W. Bush άνοιξε το νέο μέτωπο: Δήλωσε ότι κατά τη γνώμη του θα έπρεπε να διδάσκεται στα αμερικανικά σχολεία και μια εναλλακτική θεωρία για την εξέλιξη των ειδών, εκείνη που ονομάζεται “Έξυπνος Σχεδιασμός” (Intelligent Design - ID). Από τότε ξεσηκώθηκε σάλος. H επιστημονική κοινότητα ωρύεται ότι η δήλωση “Μπους εναντίον Δαρβίνου” θα φέρει τη θεολογία στα εργαστήρια και το “πίστευε” στη θέση του “ερεύνα”, οι νομικοί μιλούν για αντισυνταγματικότητα, οι πολιτικοί βλέπουν το φάντασμα του μακαρθισμού να ζωντανεύει ξανά και ο απλός αμερικανός πολίτης προσπαθεί να κατανοήσει γιατί του προέκυψε ένας ακόμη “εχθρός”. Υπάρχει κάποια λογική εξήγηση;»

Τι εννοούσε πραγματικά ο Τζoρτζ Μπους Junior; Μα το ότι η Γη δεν έχει ηλικία 4,5 δισεκατομμυρίων ετών αλλά ολόκληρο το Σύμπαν δημιουργήθηκε μόλις πριν από 6.000 χρόνια! Ο Αμερικανός πρόεδρος ήθελε αυτή η εξωφρενική θεωρία να διδάσκεται στα σχολεία ισότιμα με τη θεωρία του Δαρβίνου για την εξέλιξη των ειδών.

Κάπως έτσι αρχίζει σε επίπεδο θεσμών ο νέος γύρος πολιτικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ μεταξύ της παραδοσιακής συντηρητικής αγγλοσαξονικής πτέρυγας πλαισιωμένης από τα συντηρητικότερα κομμάτια του κεντροευρωπαϊκού προτεσταντισμού και των δημοκρατικών τάσεων της αμερικανικής κοινωνίας. Έκτοτε συνέβησαν πολλά ιδιαίτερα στον τομέα της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Η σύγκρουση μεταξύ των δύο ιδεολογικών στρατοπέδων τα οποία πολέμησαν μέχρις εσχάτων για την πολιτική κυριαρχία στη σύγχρονή αμερικανική πολιτική ιστορία, ήταν πλέον καθημερινή. Η ιδεοληψία του Αμερικανικού Νότου συνεπικουρούμενη από μία οικονομική ελίτ, η οποία επιζητούσε την ιστορική «ρεβάνς», άρχισε να κινείται επιθετικά. Η άλωση του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων από τον Ντόναλντ Τραμπ ήταν μία φυσιολογική κατάληξη της δυναμικής που καλλιέργησαν βήμα-βήμα οι Μπους και η οικονομική και νομική ελίτ που τους προέβαλε.   

Η «κατρακύλα» που διαπιστώθηκε κατά τη θητεία Τραμπ σε θεσμικό επίπεδο ήταν πρωτοφανής. Την 6η Ιανουαρίου 2021 οπλισμένοι οπαδοί του ηττημένου προέδρου Τραμπ εισβάλλουν στο Κοινοβούλιο. Πρόκειται για απόπειρα πραξικοπήματος με την άδεια και την παρότρυνση του μέχρι τότε ενοίκου του Λευκού Οίκου. «Δεν δίνω δεκάρα για το εάν είναι οπλισμένοι ή όχι» έλεγε στους άφωνους συνεργάτες του ο Ντόναλντ Τραμπ εκείνη τη μαύρη ημέρα για την αμερικανική δημοκρατία.

Οι μήνες πέρασαν. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ο θεματοφύλακας του αμερικανικού συντάγματος και εγγυητής της ευρύθμου εφαρμογής του «ζώντος καταστατικού χάρτη», όπως συνηθίζεται να αποκαλείται αυτός ο θεσμός, λαμβάνει δύο σημαντικές για τα πολιτικά πράγματα της Αμερικής αποφάσεις. Η πρώτη, στις 23 Ιουνίου 2022, αφορά το δικαίωμα των πολιτών της Νέας Υόρκης να κυκλοφορούν οπλισμένοι σε δημόσιους χώρους. Καταργήθηκε δηλαδή ο νόμος του 1913 με τον οποίο απαγορεύτηκε η οπλοφορία στους δρόμους της μεγαλούπολης.  

Την επόμενη ημέρα στις 24 Ιουνίου το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να ακυρώσει τον νόμο του 1973 για τις αμβλώσεις.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, με δύο συμβολικά φορτισμένες αποφάσεις του, παρενέβη στον πολιτικό στίβο των ΗΠΑ ενισχύοντας θεσμικά και πολιτικά την ακροδεξιά - υπερσυντηρητική πτέρυγα. Εγκαινίασε με αυτόν τον τρόπο, άκομψα και απροσχημάτιστα, έναν νέο γύρο εμφυλιακής αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο πολιτικών συνιστωσών της σύγχρονης Αμερικής. Την υπερσυντηρητική πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου έκτισε με μαεστρία η Administration Ντόναλντ Τραμπ. Στην πραγματικότητα ωστόσο αυτή η τεχνητή πλειοψηφία των ανώτατων δικαστών απηχεί τις απόψεις και νομιμοποιεί τις συμπεριφορές του περίπου 50% των Αμερικανών πολιτών οι οποίοι στηρίζουν τις ιδέες, τις μεθόδους και το δόγμα της νεο-αμερικανικής Άκρας Δεξιάς, την οποία εκφράζει ομολογημένα πλέον ο Τραμπισμός.

Ο νεαρός δολοφόνος σήκωσε το τουφέκι του, όπλισε, σημάδεψε από ψηλά και έριξε στο συγκεντρωμένο πλήθος. Δεν γνώριζε κανένα από τα υποψήφια θύματά του. Δεν το ήξερε κανένας. Η απόλυτη και αναγκαία χημεία για έναν εκτελεστή, ο οποίος κινείται μεταξύ των σκοτεινών δρόμων της ψυχοπάθειας και των ακόμη σκοτεινότερων της ακραίας συνωμοσιολογίας  και του αβυσσαλέου μίσους. Κάπως έτσι στήνονται οι προβοκάτσιες. Με αυτόν τον τρόπο αρχίζουν οι βίαιες συγκρούσεις. Σκηνικά σαν αυτά του Σικάγο αναφέρονται σε όλες τις αναφορές  που περιγράφουν το παζλ της έκρηξης μιας εμφύλιας διαμάχης. Το επόμενο καθοριστικό ραντεβού από την εξέλιξη του οποίου θα εξαρτηθούν τα μεγέθη πόλωσης στην αμερικανική κοινωνία θα είναι οι ενδιάμεσες εκλογές για την ανανέωση του Κογκρέσου, τον Νοέμβριο του 2022. Αναμένεται δραματική μείωση της πολιτικής επιρροής των Δημοκρατικών σε εθνική κλίμακα. Μέχρι τότε θα μετράμε ένα-ένα τα επεισόδια βίας με αποχρώσεις φυλετικού και πολιτικού μίσους σε μία χώρα όπου οι Βόρειοι και οι Νότιοι ψάχνουν να εντοπίσουν το νέο θέατρο μετωπικής σύγκρουσης.