«Καμία κλιματική δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη»

Η ενεργειακή φτώχεια έχει ήδη δραματικές επιπτώσεις σε μεγάλα τμήματα των κοινωνιών σε όλες τις χώρες, δεν περιορίζεται πλέον στις πιο αδύναμες, και θα πλήξει περισσότερους Ευρωπαίους πολίτες τον επόμενο χειμώνα 2022-2023, αν δεν υπάρξει κατάλληλη αντιμετώπιση. Είναι η μεγαλύτερη πρόκληση και έτσι ήταν φυσικό ότι αποτέλεσε κεντρικό θέμα στις εργασίες του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος στη Ρίγα της Λετονίας. 

«Καμία κλιματική δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη. Σε μια εποχή που αντιμετωπίζουμε τη μια κρίση μετά την άλλη -γεωπολιτική, υγεία και κλίμα- δεν ήταν ποτέ πιο κρίσιμη η μετάβαση σε ένα βιώσιμο, ανθεκτικό και δίκαιο μέλλον που βασίζεται στην αλληλεγγύη. Γνωρίζουμε ότι έχουμε ένα πολύ σημαντικό μέρος των λύσεων. Αλλά η πρόκληση είναι τώρα η εφαρμογή τους», είναι το μήνυμα από το 35ο Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος που πραγματοποιήθηκε 2-5 Ιουνίου στη Ρίγα της Λετονίας και στο οποίο συμμετείχαν ως εκπρόσωποι του νέου κόμματος Πράσινοι η Βασιλική Γραμματικογιάννη, συν-εκπρόσωπος και ο Νίκος Χρυσόγελος, μέλος του Συμβουλίου του κόμματος. 

«Η κρίση του κορωνοϊού και η ενεργειακή κρίση έριξαν τα φώτα της δημοσιότητας στις ανισότητες και τις αδικίες πάνω στις οποίες χτίζονται τα κοινωνικά και οικονομικά μας συστήματα. Τα ίδια συστήματα που εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο που εκμεταλλεύονται και τον πλανήτη μας. Ήδη, οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης γίνονται αισθητές από τις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες και ο φόβος της άγνωστης αλλαγής προκαλεί αυταρχικά και διχαστικά κινήματα» αναφέρει η Γενική Γραμματέας της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο και μέλος της Επιτροπής του ΕΠΚ, Βούλα Τσέτση, που συντόνισε και δύο σχετικές συζητήσεις. «Χρειάζεται να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη και να προωθήσουμε δυναμικά τις λύσεις μας για κοινωνική, κλιματική και ενεργειακή δικαιοσύνη».

Οι αντιπροσωπείες των πρασίνων από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ανταλλάξαμε απόψεις για ρεαλιστικές πολιτικές με συνοχή που μπορούν να εξαλείψουν την ενεργειακή φτώχεια ενώ παράλληλα να προωθήσουν την δίκαιη και με συμμετοχή των πολιτών μετάβαση στην εποχή μετά τα ορυκτά καύσιμα. Η εποχή αυτή μπορεί να έρθει για πολλές χώρες της ΕΕ ήδη από το 2035, και σε αυτή την κατεύθυνση εργάζονται οι πράσινοι που συμμετέχουν σήμερα σε (8) κυβερνήσεις αλλά και όσοι βρίσκονται στην αντιπολίτευση.

Ο π. ευρωβουλευτής και μέλος του Συμβουλίου των Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε: «Πολύ μεγάλος αριθμός πολιτών -όχι μόνο οι πιο ευάλωτοι- και επιχειρήσεων αδυνατούν σήμερα να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες τους. Όσοι μπορούν ακόμα καταβάλλουν δυσανάλογα μεγάλο τίμημα. Η ενεργειακή κρίση είναι αποτέλεσμα της μεγάλης εξάρτησής μας από το αέριο και τα άλλα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο από τα ρωσικά και δεν θα είναι προσωρινή. Ορισμένες κυβερνήσεις προβάλλουν ως λύση την αλλαγή προμηθευτή και προϊόντος (LNG), που όμως οδηγεί συχνά σε εξάρτηση από άλλα αυταρχικά καθεστώτα που εμπλέκονται και αυτά σε πολέμους (π.χ. Σαουδική Αραβία), ενώ σε κάθε περίπτωση διατηρεί στα ύψη τις τιμές ενέργειας και υποσκάπτει τις κλιματικές δεσμεύσεις μας. 

Σήμερα απαιτούνται θεσμικές αλλαγές, νέες συνεκτικές πολιτικές και επιτάχυνση της απεξάρτησης από όλα τα ορυκτά καύσιμα, και το ορυκτό ("φυσικό") αέριο σε όλες τις μορφές του. Η επιδότηση των λογαριασμών είναι μόνο μια πολύ προσωρινή λύση ανακούφισης, αλλιώς μετατρέπεται σε συστηματική ενίσχυση των ενεργειακών εταιριών με δημόσιο χρήμα. Η κυβέρνηση οφείλει, όπως προτείνουμε οι Πράσινοι, επιπλέον των αναγκαίων θεσμικών αλλαγών να διαθέσει από τους τεράστιους και υπαρκτούς ευρωπαϊκούς πόρους (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, RePower.eu), αλλά με ευέλικτο τρόπο, 20 δις ευρώ για να επενδύσουν άμεσα (από χθες!) επιχειρήσεις και νοικοκυριά στην ηλιακή ενέργεια πριν τον χειμώνα, να εγκαταστήσουν ηλιακά συστήματα - φωτοβολταϊκά και θερμικά - και αντλίες θερμότητας και να κάνουν καλές μονώσεις.

Οι ενισχύσεις μπορεί να είναι 70% για όσους έχουν την δυνατότητα και 100% για όσους δεν μπορούν να συμμετάσχουν με ίδια χρηματοδότηση. Με αυτόν τον τρόπο θα πετύχουμε όχι μόνο την ελαχιστοποίηση των ενεργειακών λογαριασμών και της ενεργειακής φτώχειας αλλά και θα ενισχύσουμε ουσιαστικά τα οικονομικά των νοικοκυριών, την απεξάρτησή τους από τις ενεργειακές εταιρίες, την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και τη στροφή σε μια οικονομία ανθεκτική, κλιματικά ουδέτερη, ανταγωνιστική, σύγχρονη. 

Το να σπαταληθούν πολύ περισσότερα χρήματα που τελικά καταλήγουν στις μεγάλες ενεργειακές εταιρίες δεν δείχνει ενδιαφέρον για τους πολίτες αλλά εξυπηρέτηση των διαφόρων ιδιοτελών συμφερόντων. Τα 3 μεγάλα κόμματα - οι προτάσεις των οποίων ελάχιστα διαφέρουν στο θέμα - πρέπει να πιεστούν από μια δυναμική παρουσία της κοινωνίας των πολιτών και των Πρασίνων για αλλαγή μοντέλου στις πολιτικές τους. Είναι η ώρα της ανατροπής των ισορροπιών και του τέλματος με ισχυρή παρουσία των Πράσινων στην κεντρική πολιτική». 

«Ας μην ξεχνάμε ότι στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται και η υπερκατανάλωση. Πρέπει να μάθουμε να καταναλώνουμε καλύτερα και λιγότερο. Στην ουσία ‘καταναλώνουμε’ ο ένας τον άλλο και το περιβάλλον με την υπερκατανάλωση αγαθών και ενέργειας. Ήδη έχουν μπει σε λειτουργία τα κλιματιστικά και για να αντέξεις στην ουρά μιας τράπεζας χρειάζεσαι ζακέτα. Η υπερκατανάλωση ενέργειας σημαίνει ότι κακοποιούμε ανθρώπους και περιοχές. Αν δεν αλλάξει η στάση μας, αν δεν περιορίσουμε το ΕΓΩ μας και τα ΘΕΛΩ μας - και δεν εξαιρώ ούτε τον εαυτό μου- ο πολιτισμός μας δεν θα είναι βιώσιμος» δήλωσε η συν-εκπρόσωπος του νέου κόμματος των Πράσινων, Βασιλική Γραμματικογιάννη.