Τελικά, λεφτά υπάρχουν

Φυσικά και χαιρετίζω τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού σύφωνα με τις οποίες οι φορολογούμενοι θα ενισχύσουν τους φορολογούμενους και με τα λεφτά τους θα ελαφρύνουν τους εαυτούς τους από τις αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως χαιρετίζω και την πρόθεση της κυβέρνησης να φορολογήσει κατά 90% τα «πρόσθετα συγκυριακά έσοδα» (δηλαδή αφού εξασφαλιστούν τα συνήθη κέρδη, παρά την κρίση) των εταιρειών διανομής επιτρέποντας τους να διατηρήσουν ένα, έστω και μικρό, περιθώριο υπερεσόδων εν μέσω κρίσης.

Το τελευταίο ίσως επειδή στην Ελλάδα εκτός από τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων το κρατος (οι κυβερνήσεις δηλαδή) έχουν ορκιστεί να εξασφαλίζουν και την βρέξει-χιονίσει κερδοφορία των επιχειρήσεων ενέργειας. Από την άλλη, σε μια χώρα που η φοροδιαφυγή είναι εθνικό σπορ η επιστράτευση των χρημάτων των φορολογούμενων εν είδει «κρατικής βοήθειας» είναι μια καλή λύση καθώς όταν δεν συνεισφέρεις στον προϋπολογισμό αυτό που σου αναλογεί, εισαι κάπως πιο ανεκτικός με τον τρόπο διαχείρισης του. Και στο κάτω κάτω όπως φώναζε ο Γεώργιος του Αντρέα του Παπαντρέου λεφτά υπάρχουν.  

Στην πραγματικότητα η μόνη λογική λύση θα ήταν ένα αληθινό πλαφόν στην τιμή του ρεύματος ή μια βαριά αύξηση της φορολογίας, όχι στα «πρόσθετα συγκυριακά έσοδα» (δηλαδή αφού εξασφαλιστούν τα συνήθη κέρδη, παρά την κρίση) αλλά στα σκέτα έσοδα ή έστω στα απλά κέρδη. Σε όλες τις δουλειές, εκτός από τις καλές, υπάρχουν οι κακές και οι πολύ κακές χρονιές και δεν καταλαβαίνω γιατί σε μια χρονιά που είναι τόσο κακή για όλους πρέπει υποχρεωτικά οι εταιρείες ενέργειας να παρουσιάσουν κέρδη. Ας κάνουν υπομονή, όπως όλοι μας, και μετά την κρίση θα ξανακερδίσουν. Και βεβαια μέρος της λύσης δεν μπορεί παρά να ειναι και κάτι που ο πρωθυπουργός ξέχασε: αυστηροι έλεγχοι και αυστηρό θεσμικό πλαίο που δεν θα διασφαλίζει το άρμεγμα των αγελάδων-πελατών με κάθε τρόπο.  

Αλλαγές σταθερών συμβολαίων χωρίς προειδοποιήσεις, αδιευκρίνηστες χρεώσεις, μια ρήτρα αναπροσαρμογής που δεν εξηγείται ούτε αναλύεται αλλά μόνο χρεώνεται και κυρίως πώληση χωρίς προκαθορισμένη τιμή δεν συνιστούν έντιμη επιχειρηματική συμπεριφόρα. Ειδικά το τελευταίο εκτός από ανέντιμο είναι και εντελώς τρελό κι αν έχετε αμφιβολία επιτρέψτε μου να σας δώσω δυο (δεν ξέρω ποιο να διαλέξω) παραδείγματα του πώς ακριβώς πουλάνε το ρεύμα οι επιχειρήσεις ενέργειας.

Παράδειγμα 1 - Φανταστείτε να πληρώνετε τον μανάβη της γειτονιάς σας στο τέλος κάθε μήνα. Ο μανάβης έχει ορίσει καποιες τιμές στα προϊόντα του αλλά αυτές οι τιμές δεν έχουν καμία σχέση με το ποσό που θα σας χρεωθεί. Η πραγματική τιμή των προϊόντων θα σας αποκαλυφθεί στο τέλος του μήνα και θα τη μάθετε αφού τα έχετε αγοράσει και καταναλώσει, όταν σας έρθει ο λογαριασμός.

Παραδειγμα 2 - Φανταστείτε οι τιμές στους τιμοκαταλόγους των εστιατοριων να μην έχουν καμία σχέση με το ποσό που θα σας χρεώσουν για κάθε τι που θα παραγγείλετε. Και φανταστείτε ότι το πόσο θα σας χρεώσουν σας το κρατούν μυστικό κι εσείς το μαθαίνετε μόνο όταν σας έρθει ο λογαριασμός.

Είμαι σίγουρος ότι οι καταστάσεις των παραδειγμάτων σας φαίνονται τρελές αλλά δεν θα έπρεπε. Ειναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο πληρώνουμε το ρεύμα. Την τιμή του δεν την ξέρουμε από πριν και τη μαθαίνετε (κι αυτό μόνο αν κάνετε τις διαιρέσεις γιατί η Ρήτρα Αναπροσαρμογής είναι μόνο ένα ξερό ποσό) μόνο όταν έρχεται ο λογαριασμός.  Ακόμα και πολλοί συμπολίτες που έχουν επιλέξει σταθερή χρέωση βρεθηκαν στη δυσάρεστη θέση να καταλάβουν ότι σταθερή ήταν η χρέωση όσο συνέφερε τον πάροχο τους. Όταν άρχισε να μη συμφέρει καθόλου τον πάροχο, η «σταθερή» χρέωση γινόταν εξαιρετικά ασταθής. Αλλά κι αυτοί το έμαθαν μόνο όταν ήρθε ο λογαριασμός.

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, η κυβέρνηση με τα μέτρα που εξήγγειλε μπορεί να μπαλώνει προσωρινά τα προβλήματα, αλλά στην ουσία το μόνο που κάνει είναι να αλλάξει την αναλογία του ποσού που βγαίνει από κάθε τσέπη για το ρεύμα, πράγμα που δεν θα ήταν κακό αν οι τσέπες δεν ήταν μόνο οι δικές σας. Ακόμα και η «επιβάρυνση» των εταιρείων ενέργειας γίνεται με τρόπο που διασφαλίζει ότι σε μια κακή χρονιά για τους πελάτες τους αυτές θα έχουν κέρδη. Από την άλλη, για να μη λέτε ότι δεν βλέπω και τα θετικά, αποζημιωνόμαστε από το θέαμα και ακρόαμα του Αλέκση και των συντρόφων του οι οποίοι έξαλλοι διαπιστώνουν πως το παιχνίδι της «ενίσχυσης» των πολιτών με τα λεφτα των ίδιων των πολιτών το ξέρουν να το πάιζουν κι άλλοι. Και μπραβο τους.

ΥΓ – Δεν είναι περίεργο που εν μέσω ενεργειακής κρίσης (και περιβαλλοντικής για να μην ξεχνιόμαστε) δεν ακούσαμε τίποτα για κινητρα ή τέλος πάντων για κάποιον σχεδιασμό για την οικιακή παραγωγή ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Δεν είναι κρίμα τόσος ήλιος και τόσες ταράτσες να αξιοποιούνται μόνο για ζεστό νερό;

ΥΓ2 – Καλό θα ήταν τα κυβερνητικά στελέχη να σταματήσουν να αυτοθαυμάζονται και να χαρακτηρίζουν τις αποφάσεις τους «γενναίες». Γενναίοι είναι αυτοί που με τα χρήματα τους, πληρώνοντας τους φόρους που τους αναλογούν, γεμίζουν το δημόσιο ταμείο. Όχι αυτοί που παίρνουν τα χρήματα αυτά και τα κάνουν ενισχύσεις.   

ΥΓ3 – Για τον τσαπατσούλικο τρόπο που υπολογίζεται το ποιοι θα βοηθηθούν ας μην πούμε πολλά. Αρκεί να σκεφτείτε ότι μια οικογένεια με εισοδημα 44.000 που ζει σε δικό της σπίτι θεωρείται λιγότερο προνομιούχα από μια οικογένεια με εισόδημα 50.000 που δεν έχει ιδιόκτητο σπίτι και πληρώνει π.χ. 10.000 τον χρόνο για ενοίκιο.