Οι εκδρομείς του Κιέβου

Μετά από 68 μέρες πολέμου η Ουκρανία παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό για το μέλλον της παγκόσμιας ασφάλειας. Και μεταξύ όλων, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναδεικνύονται οι πιο αμήχανοι παίκτες στην γεωπολιτική σκακιέρα των αντικρουόμενων συμφερόντων. Παρόλα αυτά, το Κίεβο αποτελεί έναν εξαιρετικά δημοφιλή προορισμό για πολλούς δυτικούς πολιτικούς οι οποίοι επιθυμούν να δώσουν συμβολισμό με τις επισκέψεις τους. Είτε σε επίπεδο συμπαράστασης της ουκρανικής ηγεσίας είτε για επίδειξη «θεσμικής γενναιότητας»… στο εσωτερικό των χωρών τους.

Σύμφωνα όμως, με όσα αποτυπώνονται στη δημοσκόπηση Deutschlandtrend του δικτύου ARD, μόλις το 39% των Γερμανών πολιτών δηλώνει ικανοποιημένο από την απόδοση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, 19 μονάδες κάτω από τον περασμένο Δεκέμβριο! Και στη Γαλλία, ο Εμμανουέλ Μακρόν επανεξελέγη, μόνο από ανάγκη, μπροστά στον φόβο επικράτησης  ενός ακροδεξιού αντιπάλου. Αυτοί οι δύο δεν πήγαν ακόμα στο Κίεβο αλλά θεωρείται μάλλον αμφίβολο ότι μία επικείμενη επίσκεψή τους θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη που οι κοινωνίες τους επιδεικνύουν στο πρόσωπό τους.

Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα ασφάλειας στην Ευρώπη. Είναι γεγονός ότι τρεις ανέμελες δεκαετίες μετά την πτώση των κουμμουνιστικών καθεστώτων, οι Ευρωπαίοι αισθάνονται τον κίνδυνο ενός νέου φάσματος απειλών για το μέλλον τους. Πραγματικά, είναι δύσκολο, για τους πολίτες, να εμπιστευτούν ηγεσίες που στέκονται αμήχανες μπροστά σε μία πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση. Χωρίς πειστικές λύσεις απέναντι στην έκρηξη των τιμών, στον πληθωρισμό, στην έλλειψη στρατηγικής αυτονομίας και στην αδυναμία απαντήσεων για τις εγγυήσεις του μέλλοντος. 

Ως τώρα, η Δύση και ειδικότερα οι ευρωπαικές ηγεσίες στήριξαν με το παράδοξο «αναπτυξιακό» όραμά τους ολοκληρωτικά πολιτικά συστήματα διακυβέρνησης. Και συνεχίζουν να το κάνουν ακόμα. Επαναπαύτηκαν στην  φτηνή ρωσική ενέργεια και αδιαφόρησαν για την αυξανόμενη δύναμη ενός εκκολαπτόμενου δικτάτορα. Εκμεταλλεύτηκαν τα φτηνά εργατικά χέρια και το αυταρχικό κράτος της Κίνας. Τέλος, κράτησαν «στωική» στάση μπροστά στην αναίδεια της Τουρκίας και στην πρωτοφανή επιθετικότητα του Ερντογάν. Εξαιτίας της αδυναμίας τους να αντιμετωπίσουν τα προσφυγικά ρεύματα, των εξοπλιστικών προγραμμάτων και της τεράστιας αγοράς της Τουρκίας.

Αυτοί λοιπόν οι ηγέτες που δεν μπορούν ακόμα να συνδέσουν τον τρόπο ανάπτυξης των κοινωνιών τους με την ασφάλεια και την στρατηγική αυτονομία, ανακάλυψαν τώρα ότι το αέριο του Πούτιν είναι πολύ «βρώμικο» και ασύμφορο για την Ευρώπη. Αργότερα μπορεί να διαπιστώσουν έκπληκτοι…ότι η Κίνα – που εξαπλώνεται σε όλη την Αφρική - είναι επίσης επικίνδυνη για τους λαούς της Ευρώπης. Μπορεί επίσης, να δουν – ίσως σύντομα- τον αμετροεπή «εταίρο» τους Ερντογάν να χάνει τον έλεγχο και να κάνει μπάχαλο την Ανατολική Μεσόγειο. Οι εκδρομείς του Κιέβου (Ευρωπαίοι και Αμερικανοί) οφείλουν πλέον να συνειδητοποιήσουν ότι ο πλανήτης πλέον είναι ένα μεγάλο χωριό. Και ότι κάθε «επικερδής» οικονομική συνεργασία με ανελεύθερα καθεστώτα, με ολοκληρωτικούς ηγέτες και με αγορές που δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα, θα καταλήξει με μαθηματική ακρίβεια, στην μόλυνση ή στην καταστροφή των δικών τους κοινωνιών. Και κατά συνέπεια και στην κάλπη των ψηφοφόρων τους…

Η Ευρώπη πρέπει να τρέξει με μεγάλες ταχύτητες για να προστατεύσει τις κοινωνίες της. Και να συνδέσει την οικονομική της ανάπτυξη με την ασφάλεια το συντομότερο δυνατό. Με στρατηγική αυτονομία, ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, ενίσχυση της παραγωγής στο εσωτερικό της και μεγαλύτερη προσοχή στα πολιτικά συστήματα των δημοκρατιών της. Η μέθη της ευμάρειας και η ψευδαίσθηση της ασφαλούς απόστασης από τον πόλεμο πρέπει άμεσα να αρθεί. Η ανάφλεξη, η τρομοκρατία, ο θάνατος, η ακροδεξιά και η φτωχοποίηση των ευρωπαικών κοινωνιών ίσως δεν είναι πολύ μακριά μας.

Ενδιαφέρουσες  οι μιντιακές εξορμήσεις στα ερείπια των ουκρανικών πόλεων και η στήριξη στον ηρωικό Ζελένσκι αλλά θα ήταν πολύ καλύτερα να είχαμε προλάβει τον πόλεμο πριν ξεσπάσει. Θα ήταν λιγότερο «δραματοποιημένος» ο αφηγηματικός χρόνος αλλά χιλιάδες άνθρωποι δεν θα είχαν πεθάνει, περιουσίες δεν θα είχαν καταστραφεί και η Ευρώπη δεν θα ζούσε τώρα την μεγαλύτερη ενεργειακή κρίση της ιστορίας της…