Ήταν κάποτε η Ελιά

Η Ελιά κράτησε από το Ακροπόλ και μέχρι μια εκλογική αναμέτρηση. Πήρε μέρος στις ευρωεκλογές και μετά εξαφανίστηκε, αν υποθέσουμε ότι υπήρξε ως κάτι διαφορετικό από το ΠΑΣΟΚ. Ο βασικός της εταίρος και πρόεδρος της Συμφωνίας για τη νέα Ελλάδα Ανδρέας Λοβέρδος επέστρεψε στο σπίτι του, στο ΠΑΣΟΚ, και ο άλλος εταίρος, Ηλίας Μόσιαλος της Δυναμικής Ελλάδας, έχει αποστασιοποιηθεί μετά τον ανασχηματισμό που δεν έδειξε αυτό που λέμε μεταρρυθμιστική διάθεση της κυβέρνησης.

Επομένως, και τυπικά πλέον, Ελιά δεν υπάρχει. Εκτός αν κάνει Ελιά το ΠΑΣΟΚ μαζί με κάτι μικρές κινήσεις, δύσκολα ανιχνεύσιμες. Ούτε η Χαριλάου Τρικούπη δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο που διαφημίζει πλέον το συνέδριο για τη συγκρότηση της Δημοκρατικής Παράταξης, στην οποία όμως ποιος, πέρα από το ΠΑΣΟΚ, θα συμμετάσχει; Το Ποτάμι έχει αρνηθεί και μένει μόνο η ΔΗΜΑΡ που έχει επίσης αρνηθεί αλλά θα μπορούσε, σύμφωνα με ανεπίσημες εκτιμήσεις, αυτό να αλλάξει αν ο Φ. Κουβέλης αποδεχόταν κυβερνητική πρόταση να είναι υποψήφιος για ΠτΔ. Πρακτικά, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ περιμένει τη Μεταρρυθμιστική Τάση της ΔΗΜΑΡ, υπό τον Σπ. Λυκούδη, να προσχωρήσει στη Δημοκρατική Παράταξη, χωρίς να προσπαθεί και ιδιαίτερα γι αυτό, χωρίς να προτείνει δηλαδή ανάδειξη ηγεσίας της Δημοκρατικής Παράταξης που δεν θα προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ.

Το σκεπτικό είναι ότι αν ο Κουβέλης κρίνει ότι η υποψηφιότητά του πιάνει τους 180 τότε θα βρει προσχήματα για να δεχθεί την πρόταση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και οι ανανεωτικοί του κόμματός του θα βρουν και αυτοί προσχήματα για να ενταχθούν στη Δημοκρατική Παράταξη, αφού άλλωστε η αυτόνομη κάθοδος της ΔΗΜΑΡ στις επόμενες εθνικές εκλογές θα ήταν υψηλού πολιτικού ρίσκου πρωτοβουλία με δεδομένο το 1,2% της 25ης Μαίου.

Δεν ήταν ίσως τυχαίο ότι ο Κουβέλης απουσίασε από το β θερινό τμήμα της Βουλής στο οποίο συμμετείχε κατά την ψηφοφορία για το πολυνομοσχέδιο (έτσι δεν είπε ούτε «ναι» ούτε «όχι» ούτε «παρών» και η υπεκφυγή του έλιωσε μέσα στην καλοκαιρινή ζέστη). Μπορεί και να μην ήταν τυχαίες ούτε οι απουσίες του Σπύρου Λυκούδη από το ίδιο τμήμα, γιατί σεβαστή η ανάγκη της ξεκούρασης αλλά δεν αρκεί ως εξήγηση και αν αρκεί πάλι υπάρχει πρόβλημα.

Στο μεταξύ θα προηγηθεί η διπλή εκδήλωση για την 3η Σεπτέμβρη στο Ζάππειο - στη μία θα μιλήσει ο Γ. Παπανδρέου, στην άλλη ο Ευ. Βενιζέλος, επισημοποιώντας τους χωριστούς δρόμους τους. Τι υπάρχει στο βάθος της εικόνας; Οτι αν φτιαχτεί Δημοκρατική Παράταξη και ο Παπανδρέου δεν την υποστηρίξει, αφού ούτε την Ελιά είχε υποστηρίξει, τότε δεν θα μπορεί να υποψήφιος στις επόμενες εκλογές, άρα το ΠΑΣΟΚ, εκτός που θα μετονομαστεί, θα αποπαπανδρεοποιηθεί κιόλας σε συμβολικό επίπεδο. Πρόβλημα για τον ίδιο, αλλά και πρόβλημα για τον Ευ. Βενιζέλο να διαπιστώνεται συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ την ώρα που εξαγγέλλεται το μεγάλωμά του και το άπλωμά του.

Σε κάθε περίπτωση, τα χωριστά γενέθλια των 40 χρόνων του ΠΑΣΟΚ δεν είναι μόνο σύμπτωμα παρακμής αλλά και ένδειξη της απόλυτης επικράτησης στον χώρο της Κεντροαριστεράς των ατομικών συμφερόντων επί του συλλογικού διακυβεύματος. Ετσι κι αλλιώς, όλη αυτή η περιγραφή αφορά τη νομή της εξουσίας και τη διεκδίκηση ρόλων με βάση ανταλλάγματα, στο πλαίσιο συναλλαγών και με κεντρική επιδίωξη την παραμονή στο σύστημα ή στις παρυφές του, δεν αφορά ιδεολογία, πολιτική, αξιακό κώδικα και εθνικές αγωνίες.

Γενικά, η πολιτική απουσιάζει από τις περίφημες διεργασίες για την περίφημη ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς που ψάχνεται να υπάρξει ενισχύοντας την εκλογική της δύναμη χωρίς να αναζητήσει απαντήσεις σε κρίσιμα θέματα: ποιο φορολογικό σύστημα, ποιο ασφαλιστικό, ποια παραγωγική βάση, ποια οργάνωση της οικονομίας, με ποιους όρους η ανακατανομή του πλούτου, ποιος εκσυγχρονισμός του κράτους, ποιες θεσμικές αλλαγές, ποιοι κανόνες στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος.

Είναι αυτός ένας από τους λόγους για τους οποίους η σύντομη ζωή της Ελιάς προσφέρεται για διδάγματα και συμπεράσματα αφού αποδεικνύεται στην πράξη ότι από την αρχή ήταν μια φούσκα (γι αυτό και σκάει), ένα επικοινωνιακό κατασκεύασμα και όχι πολιτικό γεγονός που προέκυψε από κοινωνική ανάγκη.

Το θλιβερό είναι ότι το επόμενο στάδιο διαγράφεται ως επανάληψη διαδικασιών, μεθοδεύσεων και αισθητικής. Πάλι τα ηχηρά “όλοι μαζί”, πάλι προσπάθειες για αθροίσματα προσώπων που ψάχνουν ρόλο, πάλι παρασκήνιο και πάρε-δώσε για να κλειστούν μεταγραφές, πάλι βερμπαλισμοί για τον αναγκαίο τρίτο πόλο (που ετεροπροσδιορίζεται σε σχέση με τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν αυτοπροσδιορίζεται αφού δεν υπάρχει πολιτικό πρόταγμα), πάλι φιέστες παλαιοκομματικού τύπου και διαγκωνισμοί για την καρέκλα.

Καθόλου ποιητικά όλα αυτά αλλά έχει μια σχέση μέσα στην αλληγορία του «το τέλος μιας ιστορίας που δεν άρχισε ποτέ» (Τ. Λειβαδίτης).