Σημειώσεις από τον δρόμο

Aπό πέρυσι έχω γίνει χειρότερος άνθρωπος. Αποφάσισα ότι στο εξής δεν θα προσπαθώ να καταλαβαίνω τις ιδέες που μου φαίνονται εξωφρενικές: έτσι, είπα οριστικά αντίο σε Αμερικανό φίλο μου ο οποίος από μέλος του Woodstock Nation, σκέφτεται τώρα να προσχωρήσει στο Tea Party, δηλαδή την άκρα δεξιά τύπου Σάρα Πέιλιν και Σία (το «Σία» είναι πιο ανησυχητικό από τη Σάρα Πέιλιν· ο νοών νοήτω). Κατέβηκα τις σκάλες του υπογείου και εξαφανίστηκα για πάντα μέσα στο πλήθος, κουνώντας το χέρι μου σε αποχαιρετισμό. Δεν πρόκειται να τον ξαναδώ. Όποιος υποστηρίζει το Τea Party (τους ελευθερόφρονες αντικρατιστές, τους ρατσιστές και αναλφάβητους) είναι απλώς ηλίθιος. Έχω επιδείξει υπερβολική υπομονή μπροστά σε όλες τις ποικιλίες των ηλιθίων.

Παρ’ όλ’ αυτά, μιας και φέτος έφτασα στις Ηνωμένες Πολιτείες την ημέρα της ισραηλινής επίθεσης στο καράβι της Γάζας, νομίζω ότι μερικοί «άλλοι» έχουν γίνει καλύτεροι άνθρωποι από πέρυσι. Μόλις άρχισα να προκαλώ Ρωσοεβραίο φίλο μου σχετικά με το ζήτημα, εκείνος χάθηκε στο βάθος της κουζίνας ψάχνοντας το καλύτερο κρασί: «βρε πού το ’χω βάλει, εδώ το είχα βάλει...»... Ακόμα και οι φιλοϊσραηλινοί Εβραίοι –δεν είναι όλοι οι Αμερικανοεβραίοι φιλοϊσραηλινοί– νιώθουν ότι το Ισραήλ «το παράκανε». Η διαπίστωση δεν μου αρκεί, αλλά αδυνατώ να  προκαλέσω ρήξη με κάποιον που ψάχνει, ειρηνικά, το κρασί στα ντουλάπια της κουζίνας του. Ίσως του χρόνου, όταν θα είμαι ακόμα λιγότερο ανεκτική, να καταφέρω να τον καθυβρίσω για τις προκαταλήψεις του· και τότε θα δούμε πώς θα αντιδράσει.

Επειδή έχω γίνει χειρότερος άνθρωπος, συνέβη και κάτι άλλο για το οποίο δεν φταίω, αλλά για το οποίο κράτησα παθητική στάση. Στις 14 Ιουνίου, σε φυλακή του Τέξας, προγραμματίστηκε η εκτέλεση ενός καταδίκου που είχα γνωρίσει, κατά κάποιον τρόπο, πριν από πολλά χρόνια· για μέρες πριν από την τρομερή αυτή στιγμή, στο Όστιν και στο Χάντσβιλ πραγματοποιούνταν πικετοφορίες εναντίον της συγκεκριμένης εκτέλεσης και γενικότερα της θανατικής ποινής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν έχει κάποια σημασία, επρόκειτο για τον Ντέιβιντ Λη Πάουελ που το 1978 πυροβόλησε και σκότωσε σε σκηνή καταδίωξης με αυτοκίνητα έναν αστυνομικό· ο Ντέιβιντ, 27 ετών τότε, καταδικάστηκε σε θάνατο και, παρά τις αναβολές και τις εφέσεις, η πολιτεία του Τέξας με επικεφαλής τον κυβερνήτη Ρικ Πέρι (που είναι φασίστας και βλαξ), δεν υποχώρησε. Όταν μπήκα στην ιστοσελίδα για να υπογράψω εναντίον της εκτέλεσης, είχαν προηγηθεί μόνον 1.600 υπογραφές: μόνον 1.600 υπογραφές... Πρόσθεσα τη δική μου, απελπισμένη. Ήμουν σίγουρη ότι αυτή τη φορά ο Ντέιβιντ Πάουελ δεν θα τη γλίτωνε· και δεν τη γλίτωσε· στις 14 Ιουνίου, στις έξι το απόγευμα, εκτελέστηκε με τη γνωστή διαδικασία. Σημειώνω εδώ, παρεμπιπτόντως, ότι πολλοί Αμερικανοί θεωρούν το Τέξας ντροπή για τις Ηνωμένες Πολιτείες· όμως, τουλάχιστον 40 από τις 50 πολιτείες εφαρμόζουν τη θανατική ποινή, άρα, υποθέτω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν ντροπή συνολικά: το 2009 έγιναν 52 εκτελέσεις με ένεση και μία με ηλεκτρική καρέκλα (στη Βιρτζίνια)· το Τέξας καθάρισε 24 καταδίκους, η Αλαμπάμπα 6, το Οχάιο 5, η Βιρτζίνια, η Οκλαχόμα και η Τζόρτζια από 3, η Φλόριντα, η Νότια Καρολάινα και το Τενεσί από 2, το Μιζούρι και η Ιντιάνα από έναν. Τι να περιμένει κανείς από την εξωτερική πολιτική μιας χώρας που επιδίδεται σε τέτοιες φρικαλεότητες παραβιάζοντας το ίδιο της το σύνταγμα; Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι πρόεδρος 50 πολιτειών, οι 40 από τις οποίες πιστεύουν, επισήμως, στην Παλαιά Διαθήκη. Δεν έχει περιθώρια μεταρρυθμίσεων· κινδυνεύει να δολοφονηθεί από φονταμενταλιστές καουμπόιδες και τρελούς του θεού.

Εν πάση περιπτώσει, δεν κατέβηκα προς το Τέξας για να παρευρεθώ στις ολιγομελείς διαμαρτυρίες. Εκτός των άλλων, δεν είμαι άνθρωπος των ομαδικών αντιδράσεων· ποτέ δεν συμμετείχα σε συλλαλητήρια, πορείες και συνελεύσεις. Κι όμως, θα μπορούσα, αντί να «ανεβώ» προς το Μίσιγκαν (επειδή κάνω μια εργασία για την παρακμή του Ντιτρόιτ· έτσι κι αλλιώς, η επιστήμη δεν με χρειάζεται), να «κατεβώ» προς το Τέξας· δεν το έκανα όμως. Διότι ήταν ανώφελο, διότι σιχαίνομαι το Τέξας (τη μαζική οπλοφορία, τον πόλεμο εναντίον των Μεξικανών στα σύνορα, τη συστηματική αυτοδικία, τη βαθιά άγνοια και τα λοιπά) και, κυρίως, διότι δεν πιστεύω πια στο γάλα της ανθρώπινης καλοσύνης. Γίνομαι, όπως είπα, όλο και χειρότερος άνθρωπος· θεωρώ ότι οι κοινωνίες μας είναι, αν όχι τερατώδεις, τουλάχιστον ηθικά καταδικασμένες.

Και παρ’ όλ’ αυτά, προσδοκώ ότι η ΒΡ θα πληρώσει ακριβά την καταστροφή που προκάλεσε· ότι όσα συνέβησαν στον Κόλπο του Μεξικού θα κινητοποιήσουν μερικές συνειδήσεις: ίσως ένα μέρος του πληθυσμού των ΗΠΑ ξυπνήσει από τον λήθαργο, από τη χλαπάτσα της σκουπιδοπολυφαγίας. Μερικές φορές, καθώς διασχίζω τις πόλεις, με φαντάζομαι να στέκομαι στις γωνίες των δρόμων –σαν τους μάρτυρες του Ιεχωβά– και να φωνάζω: “Ξυπνήστε!”.

Ξυπνήστε.