Ο χρησμός του Ιερέα και η «Ελπίς» του πεπρωμένου μας

«Ὦ Σόλων, Σόλων, Ἕλληνες ἀεί παῖδές ἐστε, γέρων δέ Ἕλλην οὐκ ἔστιν». Στον Τίμαιο του Πλάτωνα το κείμενο. Αιγύπτιος ιερέας περιγράφει τους Έλληνες της εποχής του. Η περιγραφή είναι άριστη. Ακριβής. Πρόκειται για πόρισμα συλλογικής ψυχανάλυσης. Και ορθώς ο Τάκης Θεοδωρόπουλος (Καθημερινή, 27 Ιανουαρίου) θυμήθηκε αυτήν την ιστορική ατάκα προκειμένου να εξηγήσει την σύγχρονη συμπεριφορά των συμπολιτών του. Όλων των συμπολιτών του. Ωστόσο, η συνέχεια του κειμένου (των σκέψεων του Ιερέα) είναι εξίσου ενδιαφέρουσα, αν και αφήνει μία έντονη γεύση πικρίας. Μας είχαν πάρει χαμπάρι βλέπετε από τότε. «Νέοι ἐστέ τάς ψυχάς πάντες. Οὐδεμίαν γάρ ἐν αὐταῖς ἔχετε δι’ ἀρχαίαν ἀκοήν παλαιάν δόξαν οὐδέ μάθημα χρόνῳ πολιόν οὐδέν»

Το παρόν

Είμεθα εσαεί θυμωμένοι με όλους και με όλα, κυρίως με τον εαυτό μας. Συνοφρυωμένα θυμωμένα παιδάκια.

Σήμερα τα πυρά στρέφονται κατά του Υπουργού Πολιτικής Προστασίας, του Υπουργού Μεταφορών, του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Το καλοκαίρι που μας πέρασε τα πυρά  κατευθυνθήκαν ομαδόν κατά πάντων. Μάνδρα Αττικής, Μάτι, Εύβοια, «Μήδεια», «Ελπίς». Δεν είναι απλές τοποθεσίες και κωδικοί. Πίσω από τις λέξεις κρύβονται ανθρώπινα δράματα. Υπάρχουν νεκροί. Καλύπτονται ευθύνες. Με τις λέξεις προσφέρονται συγχωροχάρτια. Στο τέλος οι αρμόδιοι ποντάρουν στη λήθη. Χαρακτηριστικό των παιδιών.

Η ιστορικά τεκμηριωμένη «παιδικότητα» των Ελλήνων οδήγησε σε θριάμβους και απίστευτες καταστροφές. Οδηγεί επίσης σε μία εξαιρετικά περίεργη και πολύπλοκη σχέση με την Πολιτική. Δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ατομικά ή συλλογικά. Δεν έχουμε μυαλό. Θυμώνουμε. Ο Ιερέας εξ Αιγύπτου είναι σαφής και αυστηρός. Εις μάτην. Η «Παιδαγωγική» έσπασε τα μούτρα της σε αυτή την νότια γωνιά της Χερσονήσου του Αίμου.

Επί του προκειμένου

Ένα κονσόρτσιουμ, που αποτελείται από τρεις μετόχους, ελέγχει την κυκλοφορία στον πιο σύγχρονο αυτοκινητόδρομο της Αττικής. Κάμερες, τηλεπικοινωνίες, κέντρο ελέγχου και επιχειρήσεων. Τα έσοδα του κονσόρτσιουμ αγγίζουν τα 3 δισ. ευρώ την τελευταία δεκαπενταετία. Τα καθαρά κέρδη για την ίδια περίοδο ξεπέρασαν τα 700 εκατομμύρια ευρώ. Παρά την οικονομική κρίση και την πανδημία το κονσόρτσιουμ τα πήγε πολύ καλά από το 2010 έως και το 2021.

Ο υπεύθυνος κυκλοφορίας του κονσόρτσιουμ δεν αντέδρασε όπως θα έπρεπε όταν οι πρώτες δύο νταλίκες δίπλωσαν στην Αττική Οδό. Τις είδε στην οθόνη αλλά δεν έδωσε διαταγή να κλείσει άμεσα η είσοδος στον αυτοκινητόδρομο.

Την Κυριακή που μας πέρασε οι αρμόδιες Αρχές δεν άκουσαν, όπως θα έπρεπε, τις εισηγήσεις των ιδιωτικών εταιρειών διαχείρισης της Αττικής Οδού, της Εθνικής Αθηνών Λαμίας και εκείνης της Αθηνών Κορίνθου. Δεν απαγόρευσαν τη διέλευση των φορτηγών από τα μεσάνυκτα της Κυριακής προς Δευτέρα.

Η Διοίκηση της Αττικής Οδού δεν ικανοποίησε αμέσως το αίτημα της Αστυνομίας να κλείσει ο αυτοκινητόδρομος από τα χαράματα της Δευτέρας. Όπως συνέβη με την Εθνική Οδό από το ύψος της Καλυφτάκη.

Από την στιγμή που συνέβη το κακό, η διοίκηση της Αττικής Οδού δεν έδειξε δυνατότητες διαχείρισης της κρίσης. Πολύ απλά. Δεν υπήρχε σενάριο - σχέδιο έκτακτης διαφυγής.

Στη συμφωνία Κράτους - Αττικής Οδού η απόφαση να κλείσει ή να ανοίξει ο συγκεκριμένος αυτοκινητόδρομος ανήκει στην εταιρεία διαχείρισης και όχι την κρατική αρχή.

Επενέβη στο τέλος ο Στρατός, ο οποίος δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς λεπτομερές επιχειρησιακό σχέδιο, με αρχή μέση και τέλος. Έτσι (ευτυχώς) λειτουργούν οι Ένοπλες Δυνάμεις.

Δεν θρηνήσαμε (αυτή τη φορά) νεκρούς επί της Αττικής Οδού. Ο Χάρος δεν βγήκε παγανιά εκείνην την νύκτα.

Η αμεριμνησία και το Αθηναϊκό Κέντρο

Το νεότευκτον Υπουργείον γνώριζε με λεπτομέρειες την πορεία της «Ελπίδος». Ήξερε πως η χιονόπτωση θα ξεπερνούσε στα ανατολικά και τα νοτιοανατολικά αλλά και τα βορειοανατολικά της Αττικής τη χιονόπτωση της χρονιάς που μας πέρασε. Γνώριζαν δε πως τα κύματα χιονόπτωσης θα ήταν αλλεπάλληλα με μεγάλη πυκνότητα. Θα είχαμε δηλαδή «Χιονοκαταιγίδα». Τον συγκεκριμένο όρο χρησιμοποίησαν όλοι οι αρμόδιοι μετεωρολόγοι και όχι μόνον οι κατ’ επάγγελμα τηλεοπτικές περσόνες που καταφεύγουν μονίμως στην τρομολαγνία. Παρ’ όλα αυτά ο αρμόδιος Υπουργός δεν διέταξε, ούτε εισηγήθηκε, την κήρυξη Γενικής Αργίας από τα μεσάνυκτα της Κυριακής προς Δευτέρα. Παις και αυτός. Καλοντυμένος, κομψός, χαμογελαστός, αλλά παις, με την έννοια που την χρησιμοποιεί ο Αιγύπτιος Ιερέας, για να μην ξεχνιόμαστε.

Τα παιδιά και μάλιστα οι εσαεί παίδες, όταν βρίσκονται σε θέσεις διοίκησης, πρέπει να ελέγχονται. Διότι η ατιμωρησία δεν είναι πάντα η ενδεδειγμένη παιδαγωγική μέθοδος. Ο βαθμός αυστηρότητας ποικίλει. Κάποιος οφείλει να αποδείξει πως υπάρχει, έστω και θεωρητικά, η πρόθεση απόδοσης ευθυνών. Πολιτικών και ποινικών αν χρειασθεί. Αλλά ας μην το παρακάνουμε (με την παιδικότητα του κ. υπουργού) και παρεξηγηθούμε. Ο λόγος για τον οποίο «υιοθετήθηκε» από τον πρωθυπουργό δεν αφορούσε τη σχέση του με τη διαχείριση κρίσεων. Αφορούσε κατά κύριο λόγο τη γνώση του και των προσβάσεών του στα κοινοτικά κονδύλια. Και πολύ καλά έκανε. Ωστόσο, είναι ο πολιτικά υπεύθυνος για τη διαχείριση κρίσεων. Αυτός. Ο προηγούμενος, αν και υφυπουργός, υπέστη έμφραγμα κατά την διαχείριση αυτών των κρίσεων. Δεν διαθέτουμε κοντή τη μνήμη.

Τα μυστικά της Λειβαδιάς

Πώς είναι δυνατόν ένα εκχιονιστικό σιδηροδρομικό όχημα που εστάλη να εκχιονίσει τη γραμμή, να συγκρούεται με τον συρμό που ανέμενε τη βοήθεια έξω από τη Λειβαδιά; Τρεις τραυματίες. Ευτυχώς ελαφρά. Συνέβη και αυτό. Προκαλεί αυθόρμητα τον σαρκασμό (δυστυχώς). 

Η «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» ανήκει πλέον στους Ιταλούς. «Ούνα φάτσα ούνα ράτσα» λένε αυτοί που βαυκαλίζονται με την ιδέα ότι οι Έλληνες μοιάζουν με Ιταλούς. Ουδεμία σχέση, απαντάμε. Το πρωί της Τρίτης ένας ταλαίπωρος πολίτης αυτής της χώρας, αφού είδε και αποείδε μετά από ένα δίωρο προσπαθειών να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με την «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» (το ακριβό τέλος επικοινωνίας το καταβάλει ο πολίτης), ήρθε σε επαφή με το γραφείο τύπου του Υπουργού Μεταφορών. Άκουσε έκπληκτος τον συνομιλητή του να του απαντά «Μα γιατί ερωτάτε εμάς. Η “ΤΡΑΙΝΟΣΕ” ανήκει στους Ιταλούς. Αυτούς να ρωτήσετε». Ο πολίτης προσπαθούσε να ενημερωθεί σχετικά με τα δρομολόγια των τρένων κατά την κακοκαιρία. Τι πιο φυσιολογικό. Η απάντηση δεν είναι καθόλου φυσιολογική όταν μάλιστα εκστομίζεται από στόμα δημοσίου υπαλλήλου σε γραφείο τύπου ενός Υπουργού της κυβέρνησης. Δηλαδή η ιδιωτικοποίηση κρατικής εταιρείας σημαίνει πως το Δημόσιο δεν διαθέτει πλέον κανέναν έλεγχο στη λειτουργία των υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος; Πόθεν προκύπτει κάτι τέτοιο; Γνωρίζουν εκεί στο Μεταφορών πώς ακριβώς λειτουργούν οι υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος στην Γερμανία ή την Γαλλία αλλά και στην ίδια την Ιταλία; Έχουν ακούσει κάτι για ρήτρες; Ξέρουν τι σημαίνει καθεστώς ιδιωτικοποίησης εταιρείας του Δημοσίου; Για την ακρίβεια όσων έχουν επισημανθεί παραπάνω ενημερώνουμε πως ο πολίτης που τηλεφωνούσε στην «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» και κατόπιν στο Υπουργείο, είναι δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ, γνωστός στη δημοσιογραφική πιάτσα τις τελευταίες δεκαετίες με διευθυντικές θέσεις σε ΜΜΕ.

Προφανώς τίποτε δεν άλλαξε επί της ουσίας από την εποχή του Αλκιβιάδη. Λες και ήταν σαν κι χθες που το ομορφόπαιδο από την Πλάκα, «influencer» εκείνου του καιρού, πλουσίου γόνου της οικογενείας του Κυβερνήτη, ναι, του Περικλή, ανιψιός του βλέπετε, χειραγωγούσε την Εκκλησία του Δήμου και χειριζόταν με μαεστρία το «πολιτικό θέαμα». Άριστος μα την αλήθεια στον ρόλο του. Καταστροφικός. Επικίνδυνος. Γοητευτικός. Προδότης; Αλήτης; Ο Ιερέας στον Ναό της θεάς Νηίθ εκεί κάτω στην Αίγυπτο, καλή του ώρα, είχε απόλυτο δίκιο. Οι Έλληνες, αρχαίοι ή νεοέλληνες, ούτε μαθαίνουν ούτε θέλουν να μάθουν από τα λάθη τους. Τους είναι αφόρητη η συλλογική ευθύνη. Απεχθάνονται την ατομική ευθύνη. Επιμένουν να είναι εσαεί θυμωμένοι. Τους φταίνε μόνον οι άλλοι. Αποδίδουν συστηματικά τις ευθύνες σε τρίτους και ποτέ στον εαυτό τους. Ιδίως οι ηγέτες τους. Άντε και του χρόνου.