Σχόλιο για την ανάληψη ευθύνης για τη βιαιοπραγία σε βάρος του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου.
Το ξύλο δεν ήταν παρά μια «δράση». Η επιλογή του χρόνου και του τόπου της «δράσης» δεν ήταν τυχαία. «Επιλέξαμε», λένε, «να πραγματοποιήσουμε τη δράση σε ένα αμφιθέατρο γεμάτο φοιτητές, γνωρίζοντας πως με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να πετύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή διάδοση του ζητήματος».
Οι άνθρωποι που υπογράφουν την ανακοίνωση με την οποία αναλαμβάνουν την ευθύνη γιατονξυλοδαρμό του καθηγητήστοΟικονομικό Πανεπιστήμιοπριν από δέκα ημέρες αυτοπροσδιορίζονται ως «αναρχικοί/αναρχικές». Θα μπορούσαν να λέγονται «φρουροί της επανάστασης», όπως οι συνάδελφοί τους σε μια Τεχεράνη που περιγράφει τόσο γλαφυρά η Μαρζάν Σατραπί στο «Περσέπολις». Και εκείνοι σε τέτοιες «δράσεις» επιδίδονταν. Περιπολούσαν μέρα και νύχτα για να προασπίσουν την ηθική. Και τους «παραβάτες», κάτι εκμαυλισμένα τέρατα ανηθικότητας που λέρωναν την κοινωνία με τις ανήθικες πράξεις τους, τους έδερναν.
Δεν ήταν οι μόνοι. Η ιστορία είναι γεμάτη από αστυνομίες της ηθικής που δίκαζαν, καταδίκαζαν και τιμωρούσαν με συνοπτικές διαδικασίες. Ακόμη και όταν φώτισε τον κόσμο ο Διαφωτισμός και ο σπόρος του γέννησε το κράτος δικαίου, πολλοί αστυνόμοι του είδους συνέχισαν τη «δράση» τους. Παραβιάζεις τις αρχές μας; Εξορία. Είσαι ιδεολογικά αποκλίνων; Εκτέλεση. Ύποπτος τοκογλυφίας; Ξύλο. Και αυτό που ακούσαμε για παιδεραστία; Ξανά, κι άλλο ξύλο.
Λέγεται πως η μεγαλύτερη επανάσταση του δυτικού πολιτισμού είναι το τεκμήριο της αθωότητας. Επιτέλους δεν είμαστε όλοι και εκ προοιμίου ένοχοι. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι ο καθηγητής που πρέπει να αποδείξει πως δεν είναι τοκογλύφος και παιδεραστής, αλλά εκείνοι που τον κατηγορούν να αποδείξουν πως είναι όντως. Ο δυτικός πολιτισμός υπερασπίστηκε σε τέτοιο βαθμό αυτήν τη βασική αρχή ώστε αναγνώρισε το δικαίωμα πλήρους και απρόσκοπτης υπεράσπισης ακόμη και σε πραγματικά τέρατα σαν τον Μπρέιβικ, τον νορβηγό νεοναζί που σκόρπισε τον θάνατο στο νησάκι Ουτόγια πριν από δέκα χρόνια.
Στον νομικό μας πολιτισμό ξέρεις ακριβώς γιατί κατηγορείσαι και στην απολογία σου μπορείς να πεις ό,τι θέλεις. Ασφαλώς δεν είναι παντού έτσι. Στα ολοκληρωτικά καθεστώτα συναντά κανείς δύο τυπολογίες. Στη μία τιμωρείσαι χωρίς καν να ξέρεις τι έχεις κάνει − είναι η περίπτωση της Βόρειας Κορέας. Στην άλλη, όπου είσαι ήδη τιμωρημένος πριν το μάθεις, απλώς σου απαγγέλλεται κατηγορία και οποιαδήποτε προσπάθεια υπεράσπισης από μέρους σου είναι σπατάλη σάλιου, όπως θα μπορούσαν να βεβαιώσουν πολλοί πολίτες του πρώην ανατολικού μπλοκ.
Σε ποια κατηγορία ανήκει το καθεστώς που επέβαλε την τάξη και την ηθική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο; Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι φοιτητές έβλεπαν τον καθηγητή τους να τρώει ξύλο και δεν καταλάβαιναν τον λόγο. Οι εκπρόσωποι του καθεστώτος, από την άλλη, φαίνεται να θεωρούν πως αρκούσαν οι επίσημες στολές που φορούσαν για να καταστεί κάθε απορία περιττή. Και γι’ αυτό διαμαρτύρονται, επειδή ο χαρακτήρας και η φύση της αποστολής τους δεν έγιναν αμέσως αντιληπτοί. «Σε μια τελευταία προσπάθεια θαψίματος από τα καθεστωτικά μέσα και τον Δ.», λένε, «τα κίνητρα της επίθεσης εναντίον του παρουσιάστηκαν ως προσωπικές κόντρες, υπονοώντας ότι επρόκειτο για ένα κατευθυνόμενο από τρίτους, μαφιόζικου τύπου χτύπημα».
Έκαναν λάθος δηλαδή εκείνοι που σκέφτηκαν πως έτσι λύνει τις διαφορές του μόνο ο κόσμος της νύχτας; «Παράλογο» λένε οι αστυνόμοι της τάξης και της ηθικής. «Γιατί ο αναρχικός μας χαρακτήρας καθ’ όλη τη διάρκεια της παρέμβασης ήταν ευδιάκριτος και ο λόγος μας πολύ συγκεκριμένος».
Είναι πραγματικά να απορεί κανείς. Σε τι διαφέρει το «αναρχικό» ξύλο από τα υπόλοιπα; Μα δεν διαφέρει σε τίποτε. Όπως δεν διαφέρουν σε τίποτε μεταξύ τους οι ολοκληρωτισμοί.
13°
