Η Γιάννα Αγγελοπούλου - Δασκαλάκη κάνει τους απολογισμούς της

«Μας έδιναν ή μας έστελναν δωράκια, μικρά πράγματα, από όλη την Ελλάδα, ό,τι μπορείς να φανταστείς: μια κεντητή μαξιλαροθήκη, ένα βάζο γλυκό του κουταλιού, ένα κειμήλιο της γιαγιάς, ακόμα και το πουκάμισο ενός νέου παιδιού που χάθηκε. Θυμάσαι στην Κάσο τις γυναίκες του χωριού; Κάθισαν ολονυχτία και έκαναν χίλια ντολμαδάκια, για να κεράσουν όλο τον κόσμο στην εκδήλωση». Συγκινητικά πράγματα.
Η «συνέντευξη» έχει αρχίσει πριν καν έρθει η Γιάννα Αγγελοπούλου. Την εικόνα και την αίσθηση, καμιά φορά, σου τη δίνουν οι γύρω. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι τα κορίτσια του γραφείου της που περιγράφουν με ενθουσιασμό, μπορώ να πω με αγάπη, όλα όσα έζησαν αυτή τη χρονιά που όργωναν τη χώρα μαζί με την Πρόεδρο και εκπροσώπους της Επιτροπής «Ελλάδα 2021»: 78 πόλεις, εν μέσω κορωνοϊού, δύσκολη συγκυρία. Συναντήσεις με δημάρχους, με φορείς, με απλούς ανθρώπους, που ήθελαν να δείξουν ό,τι πιο καλό έχει ο τόπος τους, να συζητήσουν τις προτάσεις τους, τα σχέδια και τα όνειρά τους για το μέλλον, να πουν σε κάποιον τα προβλήματά τους ή απλά να «δουν από κοντά» τη Γιάννα. 

Μεσημέρι στα γραφεία της Γιάννας Αγγελοπούλου στο Μαρούσι. Έξω από το παράθυρο οι εγκαταστάσεις του ΟΑΚΑ, με τον Καλατράβα φωτισμένο από ένα λαμπρό χειμωνιάτικο ήλιο, κορνίζα. Στους τοίχους και στο πάτωμα ακουμπισμένα κάδρα, πίνακες, γκραβούρες, ένα πορτρέτο της από τον street artist Cacao Rocks, δώρο του γιου της. Φωτογραφίες παντού, με τον Θόδωρο, τα παιδιά, με υπουργούς και πρωθυπουργούς, με ξένους επίσημους.
Καταφθάνει χειμαρρώδης. Ζητάει την άδεια να ανάψει πούρο, που τελικά δεν καπνίζει, αλλά το κρατάει σε όλη τη διάρκεια της συνέντευξης. Δεν χάνει χρόνο με τυπικότητες, φωτογραφίζεται χαλαρή, ό,τι ζητάει ο φωτογράφος, το γυρνά αμέσως στον ενικό και δεν χρειάζεται καν ερωτήσεις. Μπαίνουμε σε ένα «ταξίδι» σε όλη την Ελλάδα, στο παρελθόν και στο μέλλον, τη δική της ιστορία, της οικογένειάς της και της περιπέτειας των «200 χρόνων» και της χρονιάς που πέρασε κυνηγώντας την επιτυχία του προγράμματος. Είναι φανερό ότι το έχει ζήσει έντονα όλο αυτό, πιο «ταπεινό» από τους Ολυμπιακούς, αλλά πιο γήινο και συγκινητικό. Πιο ελληνικό. 

«Δεν μπορείς να φανταστείς τι μας έδωσε αυτή η ζύμωση με τόσους ανθρώπους. Πόσα πράγματα μάθαμε και είδαμε. Δεν είναι ότι δεν ήξερα· από μικρή διάβαζα πολύ Ιστορία και στο σχολείο ήμουν πολύ καλή μαθήτρια. Πήγαινα σε ένα δημόσιο σχολείο θηλέων στο Ηράκλειο Κρήτης κι ο πατέρας μου ονειρευόταν να γίνω αρχαιολόγος γιατί έβλεπε ότι έχω κλίση. Όμως, όσα γνωρίσαμε σε όλες αυτές τις πόλεις της Ελλάδας που επισκεφτήκαμε με τους συνεργάτες μου με αφορμή την Επέτειο των 200 χρόνων, μας γέμισαν σκέψεις».

Και οι σκέψεις γεννούν ιδέες. Απλοί άνθρωποι που μαζεύονταν στο καφενείο δίπλα στον πλάτανο ενός χωριού ή έξω από το Πνευματικό Κέντρο κάποιας πόλης, άνθρωποι που εργάζονταν στους Δήμους, στις Περιφέρειες και της μιλούσαν με υπερηφάνεια για τον τόπο τους. «Περπατούσαμε στον δρόμο», μου λέει, «και οι άνθρωποι έβγαιναν να μας κεράσουν ένα τσίπουρο και πιάναμε κουβέντα – γιατί πιάνω εύκολα κουβέντα, μου αρέσει, το ’χω από μικρή, από τον πατέρα μου».

Οι καρυδιές της Εμπάρου

Ο πατέρας μου καταγόταν από ένα μικρό χωριό, από την Έμπαρο Κρήτης, αλλά η οικογένειά του, εμένα τουλάχιστον, ως μικρό παιδί, με είχε εντυπωσιάσει. Ο παππούς μου, ο Μανώλης Φαζάκης, θέλησε να παντρευτεί τη γιαγιά μου, όμως εκείνη καταγόταν από μία οικογένεια που είχε κτήματα ενώ αυτός δεν είχε τίποτα. Πήγε στον πατέρα της και τη ζήτησε. Εκείνος, επειδή είχε τρεις κόρες, του λέει, εάν θέλεις να την πάρεις, πρώτον, θα πας να δουλέψεις, δεν σας δίνω τίποτα, δεύτερον, τα παιδιά σου θα πάρουν το όνομά της –Δασκαλάκη είναι το πατρικό της–, γιατί δεν θέλω να σβήσει το όνομά μου. Δέχτηκε και πήγε στο Καστέλι και υπέγραψε. Ήταν πρωτοπόρος για την εποχή του – μιλάμε για τις αρχές του 1900. Αργότερα έφυγε, την άφησε με τέσσερα παιδιά –έμειναν μόνο τα δύο– και πήγε στην Αμερική να δουλέψει στα χαλυβουργεία. Έβλεπα τα χέρια του που φαίνονταν σαν να είναι καμένα. «Έπιανα τα σίδερα, παιδί μου, με τα χέρια», μου έλεγε, «και για αυτό έχουν καεί». Καταλαβαίνεις τι ήταν αυτό για εμένα, για ένα μικρό παιδί που μεγάλωνε στο Ηράκλειο. 

Ο μπαμπάς μου ήταν ένας άνθρωπος που μορφώθηκε, πήγε Ανωτάτη Εμπορική, έγινε Διευθυντής εκεί που δούλευε. Όμως ήθελε τα καλοκαίρια να πηγαίνουμε στο χωριό, να ζούμε σαν κανονικοί άνθρωποι. Θυμάμαι πηγαίναμε με την αδελφή μου να βρούμε καβουράκια στο ποτάμι που περνούσε από εκεί και μας άρεσε. Θυμάμαι ακόμα τη μυρωδιά των πλατανιών από την υγρασία, τις πορτοκαλιές και τις καρυδιές. Τρελαινόμασταν να βλέπουμε τους ανθρώπους που ράβδιζαν τα καρύδια και τρέχαμε για να μην τα φάμε στο κεφάλι. Θυμάμαι που άπλωναν τις σταφίδες και μια φορά που ήρθε καταιγίδα και τις πήρε, πώς έκλαιγαν οι άνθρωποι. Μου έχει μείνει αυτή η εικόνα. 

Ο πατέρας μου λοιπόν μας έλεγε «όποιον βλέπετε θα τον χαιρετάτε». «Μα», έλεγε η μικρή, «αφού δεν τους ξέρουμε». «Θα λέτε, είμαι η κόρη του Φρίξου και, έτσι, θα μαθαίνετε τα ονόματά τους. Κι αν δεν ξέρεις ποιος είναι, ρώτησέ τον”. Αυτό το έχω πάντα στο μυαλό μου. Έτσι και τώρα, θέλω να μαθαίνω, από σεβασμό για τον άλλο άνθρωπο, ποιος είναι». 

Στις περιοδείες ανά την Ελλάδα, μου έλεγαν τα κορίτσια, όπου πήγαιναν, η Γιάννα μάθαινε από πριν την ιστορία της πόλης, τι έχει να επιδείξει από ιστορικής πλευράς, τι έχει να προβάλει, τα ονόματα και τις ιδιότητες όσων θα συναντούσαν. Τους ζητούσε να ξετυλίξουν την ιστορία τους, να πουν τα πράγματα που δεν ξέρει ο πολύς κόσμος. Από τα τοπικά προϊόντα μέχρι τα όνειρα που έχουν για την πόλη τους.

Σε συνθήκες πανδημίας

Το 2021 ήταν μία εμβληματική χρονιά, τα γενέθλια είναι πάντα εμβληματικές χρονιές. Αλλά συνέπεσε με την πανδημία. Όταν μου λένε η πανδημία δεν σας βοήθησε, μέσα μου λέω, μα, ακριβώς λόγω των δύσκολων συνθηκών ωθηθήκαμε να κάνουμε και άλλα πράγματα. Για μένα είναι μία άσκηση μυαλού και ψυχής αυτά τα δύο χρόνια της πανδημίας. Ανακαλύπτεις τις αντοχές σου. Κι αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι η μεγάλη συμμετοχή της κοινωνίας στον εορτασμό, από κάθε γωνιά της Ελλάδας και από δεκάδες χώρες του εξωτερικού, κόντρα σε όλες τις δυσκολίες.

Όταν αναλάβαμε τον συντονισμό του προγράμματος με την ευκαιρία της δισεκατονταετηρίδας, είχαμε πει, δεν θα κάνουμε εμείς προτάσεις, θα μας πείτε εσείς τι θέλετε. Έτσι άρχισε ο κόσμος να υποβάλλει προτάσεις, τις οποίες ανέβαζε στην ψηφιακή πλατφόρμα που αναπτύξαμε για τον σκοπό αυτόν. Συνολικά μαζεύτηκαν σχεδόν 2.000 προτάσεις. Πολιτιστικοί σύλλογοι, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικά σωματεία, εταιρίες, Δήμοι, ομογενειακές οργανώσεις, αλλά και πολλοί ιδιώτες πρότειναν κάθε λογής δράσεις. Από εικαστικές εκθέσεις μέχρι προγράμματα νεανικής επιχειρηματικότητας και από φεστιβάλ κινηματογράφου μέχρι διαγωνισμούς ρομποτικής. Σχεδόν 400 από αυτές, είτε υποστηρίχτηκαν από την Επιτροπή είτε έγιναν υπό την αιγίδα της.

Είδαμε την επινοητικότητα του Έλληνα, τη δύναμη της συλλογικής δουλειάς. Τους λέγαμε τι θέλετε να κάνετε που θα μείνει την επόμενη μέρα; Γιατί να μην προβάλουμε τα προϊόντα μας; Είναι μία μικρή βιοτεχνία με αργαλειούς ή μία βιοτεχνία που κάνει τα κάστανα γλυκό, γιατί να μην τις προωθήσουμε, ούτως ώστε να έχουμε ένα πρόγραμμα που θα δώσει πόρους, δουλειές στους ανθρώπους, οικονομική ανεξαρτησία; Έγινε η προετοιμασία και είπαμε αυτά είναι πράγματα που θα μείνουν, δεν είναι μία παράσταση, κάτι που το κάνεις για μια βραδιά. 

Στην ίδια κατεύθυνση ήταν και η δωρεά των 18 κλινών ΜΕΘ στο ΕΣΥ ή η χρηματοδότηση της ομάδας γιατρών του Παπανικολάου που ανέπτυξαν ένα πρωτοποριακό φάρμακο για τον κορωνοϊό. Δεν θέλαμε μόνο να συμμετάσχουμε στην αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά αυτό να γίνει αφήνοντας και μία παρακαταθήκη για το μέλλον. 

Ο ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ και η Τεχνητή Νοημοσύνη

Κάπως έτσι εξασφαλίσαμε και ένα κονδύλι 50.000.000 ευρώ για την υποστήριξη αναπτυξιακών προτάσεων στους Δήμους σε όλη την Ελλάδα. Θυμάμαι ότι είχα μιλήσει –και του το χρωστώ– με τον Θοδωρή Λιβάνιο, που μας είπε για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Σύμφωνα με αυτό, μαζέψαμε προτάσεις Δήμων από όλη την Ελλάδα και 250 από αυτές που ταίριαζαν με το πρόγραμμα της Επιτροπής, προωθήθηκαν στο Υπουργείο Εσωτερικών για αξιολόγηση και χρηματοδότηση.

Με τον ίδια λογική, αγκαλιάσαμε την καταπληκτική ιδέα του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη και του Χρίστου Παπαδημητρίου, που είναι μέλη της Ολομέλειας της Επιτροπής, για τη δημιουργία ενός ερευνητικού κέντρου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, την Επιστήμη Δεδομένων και τους Αλγορίθμους. Τη μετατρέψαμε σε δομημένη πρόταση που εγκρίθηκε από τον RRF. Και φτάσαμε στην ίδρυση της μονάδας ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ στο ερευνητικό κέντρο ΑΘΗΝΑ, την οποία πρόσφατα ανακοινώσαμε μαζί με τον Πρωθυπουργό σε εκδήλωση που έγινε στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος». 

Παράλληλα αναπτύξαμε τις δικές μας δράσεις: το ντοκιμαντέρ «Σε γνωρίζω από την όψη:200 χρόνια Ελλάδα», την ταυτόχρονη προβολή σε κτίρια δεκαοκτώ πόλεων μιας εικαστικής αφήγησης της Επανάστασης, τη συλλογή «Μικροί Μεγάλοι Ήρωες» που προβαλλόταν μέχρι το τέλος της χρονιάς σε εκατοντάδες δημόσιες οθόνες, το forum «Η Ελλάδα το 2040» και άλλες. 

Και όλα αυτά χωρίς ούτε ένα ευρώ από το κράτος. Τόσο οι δράσεις όσο και η λειτουργία της επιτροπής χρηματοδοτήθηκαν από τους χορηγούς και κυρίως από το νομισματικό της πρόγραμμα. Άλλωστε και αυτό στηρίχθηκε στη χορηγία της Τράπεζας της Ελλάδας, αλλά παράλληλα αποτέλεσε και μία εξαιρετική περίπτωση συμμετοχής της κοινωνίας στο πρόγραμμα της Επιτροπής, αφρού χάρη σε αυτήν είχε τόσο μεγάλη επιτυχία και διασφάλισε το κύριο μέρος των πόρων που χρειαστήκαμε.

Μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο;

Όταν ξεκινούσα ως δημοτική σύμβουλος και υποψήφια βουλευτής, δεν είχα συμβούλους. Στη Νομική μπήκα γιατί πίστευα ότι αυτό θα μου ανοίξει πόρτες για να δουλέψω σε διάφορα επίπεδα – για να μη σου πω ότι είχα το όνειρο να γίνω διπλωμάτης και όλοι μου έκοβαν την όρεξη και μου έλεγαν, διπλωμάτης χωρίς λεφτά, πλούσια οικογένεια και μέσον, δεν γίνεσαι. Όλοι μας έχουμε περάσει απογοητεύσεις. Και σε εξετάσεις απέτυχα και πράγματα που ήθελα να κάνω δεν τα πέτυχα, αλλά αυτό είναι η ζωή. Εάν αρχίσεις να θέλεις ψυχολόγο ή ψυχίατρο γιατί είχες μία αποτυχία, για εμένα το έχεις χάσει το παιχνίδι. Έχουμε, πιστεύω, πράγματα μέσα μας για να επανατροφοδοτούμε τον εαυτό μας, να βρίσκουμε νέες δυνάμεις και να προχωράμε. 

Μου άρεσε που στον άνδρα μου –όταν τον γνώρισα, βέβαια, που είναι μία άλλη εμπειρία από μόνη της– έκανε εντύπωση η ενασχόλησή μου με την πολιτική. Εκείνος, ένας σοβαρός άνθρωπος, μορφωμένος και χαμηλών τόνων, έλεγε ότι το πιο σημαντικό σε έναν άνθρωπο είναι να μπορεί να απαντήσει τι είναι αυτό που έμεινε από όλα όσα έκανε. Δυο-τρία πράγματα που θεωρεί σημαντικά. Κι αυτό ήταν ένα μεγάλο μάθημα για μένα.

Για την επιτυχία ενός project πρέπει να είσαι από πάνω

Όταν ήμουν μικρή και μου μάθαινε η μαμά μου να μαγειρεύω μου έλεγε, θα στέκεσαι επάνω από το φαγητό, δεν το βάζουμε στη φωτιά και περιμένουμε, θα το ανακατεύεις, θα το αγαπάς. Δυσκολίες; Μα, δεν υπάρχει τίποτα χωρίς δυσκολίες. Ένα μεγάλο project θέλει συνεργασίες, θέλει επιμονή, θέλει αντοχές, θέλει να εμπνέεις τους ανθρώπους και, όσο και αν ακούγεται κάπως, να ελέγχεις τους ανθρώπους. Άλλωστε, όταν οι συνεργάτες σου σε εμπιστεύονται, όταν μοιράζονται το ίδιο όραμα με σένα, όταν βλέπουν ότι φέρεσαι τίμια και ότι πάντα γίνονται πράξη οι δεσμεύσεις σου, δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τον έλεγχο. Τον αντιλαμβάνονται ως μία αυτονόητη διαδικασία για την υλοποίηση του έργου που έχετε αναλάβει. 

Πιστεύω ότι όλα τα προβλήματα λύνονται, αρκεί να αποφασίσουμε να τα πολεμήσουμε. Αλλά όλα αυτά δεν θέλουν μόνο μυαλό και δεν θέλουν μόνο πτυχία, θέλουν να αναπτύξει ο καθένας μας όλες τις δυνάμεις που έχει μέσα του και ο ένας να παρασέρνει προς τα μπροστά τον άλλον.

Ο λαϊκός πολιτισμός είναι ο πλούτος μας

Να σου πω πώς μου έκανε το ντουλαμά ο Άρης Τζονευράκης, που συνεργαζόταν και με το Πελοποννησιακό Μουσείο; Μου είπαν για τη δουλειά του και έτσι τον φώναξα –και ο άνθρωπος έπεσε κάτω. Του λέω, «βρε Άρη, κάνεις καταπληκτικά πράγματα, έχω δει τη δουλειά σου. Αυτά μπορούν να προβληθούν και να πωληθούν». Κι ο Άρης όλα αυτά τα έφερε στο τώρα. Πήγα στη Βοστώνη και με ρωτούσε γυναίκα προξένου –όχι Ελληνίδα– πού έραψα αυτά τα καταπληκτικά πράγματα. 

Ο λαϊκός πολιτισμός είναι ο πλούτος μας. Ένα πιάτο που κάνει μια τοπική κεραμοποιία, ένα ξύλο που το σκάλισε ένας ντόπιος καλλιτέχνης, μια υφαντή τσάντα που φτιάχνει μια γυναίκα. Μου έστελναν δώρα, φουλάρια, ζακέτες, που με εντυπωσίαζαν. Στο Άργος θυμάμαι είδαμε ένα ωραίο πουκάμισο, ρωτήσαμε ποιος δουλεύει τον αργαλειό, «εγώ παιδί μου μόνο», μας είπε μια κυρία, «δεν υπάρχει άλλη να ενδιαφέρεται, θέλουν εύκολες δουλειές τώρα». Εκεί κουβέντα στην κουβέντα, με την Καίτη Καμηλάκη, μέλος της Ολομέλειας, και με τον Νικόλα Γιατρομανωλάκη, που ήταν στην αρχή μέλος στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της Επιτροπής, είπαμε να το ψάξουμε, γιατί είναι τεχνικές που κοντεύουν να σβήσουν. Έτσι, πετύχαμε χρηματοδότηση 18.000.000 ευρώ από το RRF για τον Λαϊκό Πολιτισμό, που μαζί με 21.000.000 ευρώ για τον Αρχιμήδη και 50.000.000 ευρώ από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» είναι μια σημαντική «μαγιά» για τη συνέχεια. 

Αλλά και τα μοναδικά τοπικά προϊόντα μας, τεράστιος θησαυρός. Στην Ηγουμενίτσα μια κοπέλα μάς έφερε από το ζαχαροπλαστείο του πατέρα της φοβερά macaron. Στην Ορεστιάδα δεν προλάβαμε να καθίσουμε για φαγητό, και οι άνθρωποι μου έφτιαξαν ένα πακετάκι για τον δρόμο, με ένα κρέας τόσο νόστιμο που τους ζήτησα να μου στείλουν τη συνταγή. Ζητούσα συνταγές και μου έλεγαν, έχεις καιρό και μαγειρεύεις; Έλεγα, αργότερα θα έχω καιρό και θα μαγειρεύω! Μας έδιναν, λοιπόν, τις συνταγές και πρέπει να τις κάνουμε βιβλίο. 

Δεν υπάρχει ένα manual για γιορτές. Αλλά αυτό το project έπρεπε να έχει ψυχή. Αυτό θέλαμε να έχει και πιστεύουμε ότι το πετύχαμε. Ουσιαστικά η Επέτειος κινητοποίησε και άγγιξε σχεδόν όλο τον κόσμο. 

Η περιπέτεια των Ολυμπιακών Αγώνων

Στους Ολυμπιακούς του 2004 γνώρισα μία χώρα που πάλλεται, που είχε πολλές δημιουργικές δυνάμεις. Το γεγονός ότι βγάλαμε προς τα έξω τη χώρα μας με έναν διαφορετικό τρόπο ήταν σπουδαίο. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσοι μου δίνουν εύσημα σήμερα όπου με συναντούν (τα οποία επίσημα δεν τα άκουσα ποτέ) γιατί μετά τους Ολυμπιακούς εξαφανίστηκα, αρρώστησα και δεν είχα την ευκαιρία να δω τον κόσμο.

Όμως στους Ολυμπιακούς ήμουν και στην τσίτα. Ήταν ένα μεγάλο πράγμα, βαρύ, που ήθελε οπωσδήποτε μεγάλες κρατικές δυνάμεις να το χρηματοδοτήσουν, κι από την άλλη ήταν η ομάδα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, πολύ αυστηρή και απαιτητική. Σε κάθε πράγμα που αναλαμβάνω αισθάνομαι ότι είμαι εγώ υπεύθυνη και δεν υπάρχει περίπτωση να ρίξω τις ευθύνες αλλού. Το λέω αυτό γιατί τότε αισθανόμουν ότι είχα υπερβολικές πιέσεις και έπρεπε να συγκεράσω τελείως ανόμοιες, αλλά μεγάλες, δυνάμεις για να διαχειριστώ κάτι τόσο σύνθετο.

Λοιπόν, ήταν μία άλλη Γιάννα αυτή, με πολύ μεγάλες ευθύνες. Δεν το συγκρίνω με το τώρα. Αυτό που μου έδωσε η Επέτειος για τα 200 χρόνια, από πού κρατάμε και τι δημιουργήσαμε, τι χάσαμε, τι περάσαμε και πού βρισκόμαστε, είναι μοναδικό. Η εμπειρία να συναντήσω τόσους ανθρώπους μού έδωσε πάρα πολλά. Ήταν απίθανη χαρά να μιλάμε μαζί τους για ό,τι μπορείς να φανταστείς. Αλλά και η λαχτάρα τους να μας δείξουν τα πάντα από κάθε τόπο – κι εμείς τους λέγαμε, αυτό που μας ενδιαφέρει να δούμε είναι πώς εσείς βλέπετε αυτή τη χρονιά και την πόλη σας.

400.000 ευρώ για τους πυρόπληκτους

Τον Αύγουστο ξέσπασαν οι πυρκαγιές που προκάλεσαν τις τεράστιες καταστροφές σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Κάναμε λοιπόν μία εκστρατεία για να αναδείξουμε το γεγονός πως, όπου και αν κατοικούμε, όποια δουλειά και αν κάνουμε, η καταστροφή αυτή μας αφορά. Όλους μας. Ό,τι κάηκε ήταν δικό μας και εμείς θα το ξαναφτιάξουμε. Όχι ως συμπαράσταση σε κάποιους άλλους, αλλά ως θεραπεία στις πληγές μας.

Καλέσαμε λοιπόν τον κόσμο να συμμετάσχει στο νομισματικό πρόγραμμα και δεσμευτήκαμε πως όλοι οι πόροι που θα συγκεντρωθούν από τις 27 Αυγούστου και μετά, θα διατεθούν για κάποιο συγκεκριμένο έργο αποκατάστασης. Συγκεντρώσαμε περισσότερα από €400.000 με τα οποία, σε συνεννόηση με την πολιτεία, θα αναλάβουμε να υλοποιήσουμε κάποια συγκεκριμένη δράση.

Θα μου πεις, έχει σχέση η Επιτροπή για τα 200 χρόνια μετά την Επανάσταση, με τις φωτιές ή με τις κλίνες ΜΕΘ; Έχει! Είναι κομμάτι της κοινωνίας η Επιτροπή και, με το έργο της, τις ανάγκες της κοινωνίας καλείται να υπηρετήσει. Δεν φοράει κανένας μας παρωπίδες για να λέμε δεν βλέπουμε, δεν ακούμε. 

Επειδή ήμασταν τόσο προσεκτικοί στη διαχείριση των πόρων που συγκεντρώσαμε μας έμειναν χρήματα, τα οποία οφείλουμε να διαθέσουμε για τους σκοπούς για τους οποίους οι άνθρωποι που συμμετείχαν στο νομισματικό μας πρόγραμμα τα διέθεσαν. Αυτός είναι και ο λόγος που η ύπαρξη της Επιτροπής παρατείνεται για άλλους έξι μήνες, ώστε να υλοποιηθούν επιπλέον προτάσεις από αυτές που έχουμε συγκεντρώσει.

Ξαναπιάνοντας το νήμα

Αυτή η εμπειρία δεν με άλλαξε, αλλά μου ξαναθύμισε πράγματα που είχα χάσει, σαν να ξαναπιάνεις το νήμα από την αρχή. Ένιωσα τη χαρά του ομαδικού πνεύματος, αφού όλο αυτό που πετύχαμε ήταν αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και στενής συνεργασίας πολλών, ικανών ανθρώπων. Επίσης μου θύμισε, όσο και αν σου φαίνεται περίεργο, πόσο ενδιαφέροντες ανθρώπους έχουμε γύρω μας, τους οποίους, χωρίς αυτή τη διοργάνωση, δεν θα είχα την τύχη να συναντήσω.

Μετά πηγαίνεις στη μεγάλη εικόνα, τι σημασία έχει αυτό για τη χώρα μας. Όταν ακούω πολλούς και λένε, διαφημιστική εκστρατεία για την Ελλάδα, αναρωτιέμαι αν αυτό είναι που λείπει. Είδα δυνάμεις που είναι έτοιμες να ακολουθήσουν έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, νέους ανθρώπους που θέλουν να γνωρίσουν και να βοηθήσουν τον τόπο τους. Όλα αυτά σού ξαναθυμίζουν τον πλούτο της χώρας, τον πλούτο των ανθρώπων της. Ουσιαστικά, είναι ένα ξεκίνημα πάλι.

Όταν έφυγα είχε πέσει το φως, είχαν περάσει πάνω από 3 ώρες, η Γιάννα σε παρασύρει. Μπορώ να τη φανταστώ κάτω από τον μεγάλο πλάτανο του χωριού να πίνει ένα ποτηράκι τσίπουρο και να παρακινεί τις ντόπιες γυναίκες να κάνουν τα προϊόντα τους γνωστά σε όλο τον πλανήτη. Είναι Κρητικοπούλα, της το είπα και γέλασε. «Μα τι θα πει αυτό που μας το λένε, τι έχουν οι Κρητικοπούλες δηλαδή;» Ε, αυτό έχουν, μια σπίθα και την πεποίθηση ότι όλα μπορούν να τα καταφέρουν.