Το κόστος της ενέργειας ή άλλα αντ’ άλλων

Σε «έγκριτη» εφημερίδα που δεν θέλω να κατονομάσω, άλλωστε υπήρξα και συνεργάτης της παλαιότερα, διαβάζω σε άρθρο της 25ης Δεκεμβρίου το εξής καταπληκτικό: «Το συμπέρασμα, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι και οι ανανεώσιμες πηγές φέρουν ευθύνη για την ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια αυτής της περιόδου. Όχι μόνο εξαιτίας της ακανόνιστης παραγωγής, αλλά και διότι είναι οι πολίτες – ως καταναλωτές και ως φορολογούμενοι – που τελικά επωμίζονται το κόστος της “πράσινης μετάβασης”».

Όπως γίνεται φανερό σε άλλο σημείο του άρθρου, η επίθεση δεν αφορά τις εν γένει ανανεώσιμες, αλλά την αιολική ενέργεια. Σύμφωνα με την αιτιολόγηση, στις περιόδους όπου δεν φυσάει αρκετά, η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο συνολικό μείγμα μειώνεται και έτσι αυξάνεται το μερίδιο των ανθρακούχων καυσίμων (λιγνίτης και φυσικό αέριο). Η αύξηση αυτή της ζήτησης (sic!), συνεχίζει το άρθρο, εκτινάσσει τις τιμές των εν λόγω συμβατικών καυσίμων και διαμορφώνει μια ασύμφορη τιμή της ηλεκτρικής κιλοβατώρας για τον τελικό καταναλωτή. Το εν λόγω παραμύθι υπονοεί ότι αν φάει ο λύκος τα πρόβατα, δεν φταίει ο λύκος αλλά τα καημένα τα ζωντανά που εκθέτουν τον εαυτό τους στον θανάσιμο κίνδυνο. 

Πέρα από την τερατολογία και την ασυναρτησία του άρθρου (αυτό φαίνεται και στη σύνταξη) δεν υπάρχει καμιά αναφορά σε πηγή, και βεβαίως καμιά υπογραφή (το γνωστό-άγνωστο team). Είναι κοινό μυστικό και προφανές ότι η αρθρογραφία αυτού του τύπου δεν σχετίζεται με κανένα team (σιγά μην κάθισαν και συσκέφτηκαν και κατέληξαν συλλογικά τα όργανα και οι δημοσιογράφοι). Πρόκειται για άρθρα κατευθυνόμενα και «δοσμένα» παρά το ουδέτερό τους προσωπείο, έναντι κάποιου ανταλλάγματος το οποίο εμείς δεν θα μάθουμε ποτέ. Εκπορεύονται από ανώνυμα συμφέροντα των κλάδων τους οποίους υποψιαζόμαστε μεν, δεν προφέρουμε το όνομά τους δε. Διότι βεβαίως εμπλέκουν όχι μόνο επιχειρηματικούς κύκλους, αλλά και συνδικαλιστικούς. Το ότι όλοι αυτοί οι κύκλοι, και οι πολιτικοί που τους υποστηρίζουν, δουλεύουν για την… πράσινη ανάπτυξη και την αειφορία, είναι μέρος της συσκότισης η οποία δυστυχώς αποδίδει, μέσω της επιχείρησης Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. 

Όσο για την αλήθεια, βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα. Όπως τονίζει μάλιστα σε σχετική της ανακοίνωση η Ελληνική Επιστημονική Ένωση για την Αιολική Ενέργεια (ΕΛΕΤΑΕΝ), «αυτή την περίοδο τα νέα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα παράγουν 3-4 φορές φθηνότερο ηλεκτρισμό σε σχέση με το σημερινό κόστος ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο και 2-3 φορές φθηνότερο συγκριτικά με τον λιγνίτη. Αν δεν υπήρχαν τα αιολικά πάρκα, οι συνέπειες της κρίσης θα ήταν πολύ επαχθέστερες για τους καταναλωτές».

Τώρα σε ό,τι αφορά τον καημένο τον καταναλωτή, δεν ξέρει ποιον στ’ αλήθεια να πιστέψει. Την αμήχανη κυβέρνηση που ορκίζεται ότι θα προστατέψει τις τιμές και εν ανάγκη θα τις επιδοτήσει, τον εν γένει φιλελευθερισμό που λέει «τι να κάνουμε, αυτά έχει η ελεύθερη αγορά», εκείνους που είχαν προειδοποιήσει για τους κινδύνους της στρατηγικής «όλα τα λεφτά στο φυσικό αέριο», τον τέως υπουργό κ. Μανιάτη που ορκίζεται ότι η λύση είναι οι υδρογονάνθρακες του Ιονίου – οι οποίοι μάλιστα θα χρηματοδοτήσουν και το κράτος πρόνοιας (πρόταση την οποία ενστερνίσθηκε και το ΚΙΝΑΛ, τρομάρα του!), το ΚΚΕ που λέει ότι πρέπει να ξαναγυρίσουμε στον κρατικομονοπωλιακό σοσιαλισμό, ή τον κ. Βαρουφάκη ο οποίος προτείνει την «προγραμματική ρήξη» με τις πολιτικές της ΕΕ;

Το ότι υπάρχει πρόβλημα σχετικά με το πώς διαμορφώνεται η τιμή της ενέργειας, πέραν δηλαδή των φυσικών συντελεστών (κλίμα, αποθέματα, τεχνολογία...) είναι πέρα για πέρα αληθές. Η συζήτηση όμως παραμένει κάτω απ’ το χαλί. Αν κάποιος έχει το κουράγιο να το ψάξει, ας ρίξει μια ματιά στον λογαριασμό του κι από κει να ερευνήσει για τον τρόπο με τον οποίον οι πάροχοι υπολογίζουν τις χρεώσεις. Η Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς είναι το πρώτο βήμα: πρόκειται για την τιμή χονδρικής με την οποία αγοράζουν το ρεύμα οι πάροχοι. Η τιμή αυτή παρουσιάζει διακυμάνσεις με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα μη προβλέψιμο κόστος το οποίο μετακυλίεται κατά κανόνα στους καταναλωτές. Η χρέωση (ή πίστωση) προβλέπεται στις συμβάσεις που υπογράφουν οι πελάτες, αλλά δεν αναφέρεται πάντοτε στους δημοσιευμένους τιμοκαταλόγους των παρόχων. (Σημειώνω εδώ ότι «πάροχοι» είναι αυτοί που σας παίρνουν κάθε μέρα τηλέφωνο για να σας μειώσουν την τιμή του ρεύματος.) Συνεπώς, είναι καλό να γνωρίζουμε, ότι πέραν των ανταγωνιστικών χρεώσεων, είναι πιθανόν να εμφανισθεί στους λογαριασμούς μας και μια «ρήτρα προσαρμογής», δηλαδή μια επιπλέον χρέωση (ή πίστωση) που πρέπει να συνυπολογίσουμε προτού αλλάξουμε πάροχο. Μια πρόσθετη δυσκολία είναι ότι ο κάθε πάροχος δίνει διαφορετικό όνομα στην χρέωση αυτή και την τοποθετεί σε διαφορετικό σημείο στον λογαριασμό του.

Είπαμε, θέλει κουράγιο!