Τα δύο ερωτήματα για το ΚΙΝΑΛ

Για όποιον ενδιαφέρεται για την ανασύσταση του κεντροαριστερού χώρου, η κινητικότητα των τελευταίων εβδομάδων είναι ένα ευχάριστο νέο. Τα δημοσκοπικά ευρήματα που δείχνουν αύξηση του ενδιαφέροντος κι ένα ρευστό πολιτικό σκηνικό είναι ενθαρρυντικά για το ΚΙΝΑΛ.

Ούτε όμως πριν, ούτε μετά τον πρόωρο και απότομο θάνατο της Φώφης Γεννηματά και την επακόλουθη ανακοίνωση της υποψηφιότητας Παπανδρέου, φάνηκε να ικανοποιείται η ανάγκη για τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ευρωπαϊκού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, που θα βρίσκεται μπροστά από την εποχή του. Το ποιοτικό αίτημα ενδεχομένως πρέπει να περιμένει, ωστόσο πρώτο και ουσιαστικό βήμα είναι και το διόλου αμελητέο ποσοτικό.

Από τους έξι υποψήφιους, οι πρώτες (πολύ αβέβαιες) δημοσκοπήσεις έδειξαν να ξεχωρίζουν τρεις, σε απόσταση από τους υπόλοιπους. Από αυτούς ο Νίκος Ανδρουλάκης, ως προϊόν του κομματικού σωλήνα και με αδύναμο βιογραφικό, δεν φαίνεται να έχει απήχηση στην κοινωνία και ως εκ τούτου αναμένεται να οδηγήσει το ΚΙΝΑΛ σε έναν δρόμο, που δεν θα ξεφύγει από τα μέχρι σήμερα πρότυπα.

Για τους άλλους δύο επικρατέστερους υποψηφίους, υπάρχουν ισχυρές φωνές υπέρ και κατά. Και οι δύο βαρύνονται με κριτική για τα μέχρι τώρα πεπραγμένα τους, αλλά και τον πολιτικό τους προσανατολισμό. Το διακύβευμα όμως των εσωκομματικών εκλογών της 5ης Δεκεμβρίου οδηγεί τη σκέψη σε δύο βασικά ερωτήματα.

Το πρώτο είναι ποιος από τους δύο μπορεί να αυξήσει δραματικά τα ποσοστά του ΚΙΝΑΛ. Είναι εύλογο το συμπέρασμα, ότι αν το κόμμα κερδίσει με άνεση διψήφιο ποσοστό στις επερχόμενες εθνικές εκλογές, το σκηνικό αλλάζει άρδην στην κεντροαριστερά.

Ο Ανδρέας Λοβέρδος δείχνει ο καταλληλότερος να επαναπατρίσει ψηφοφόρους που έδωσαν δανεική την ψήφο τους στον Κυριάκο Μητσοτάκη και δεν επιθυμούν να το επαναλάβουν, πιθανώς γιατί ενοχλούνται, μεταξύ άλλων, που βλέπουν και τα τρία πρώην στελέχη του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση. Πόσοι είναι αυτοί, με ένα πλαφόν ενδεχομένως στο 6-7% του εκλογικού σώματος; Άγνωστο. Θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από το γενικότερο προεκλογικό τοπίο και τον κίνδυνο να ξαναβρεθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε θέση ρυθμιστή, αλλά και την απήχηση του ίδιου του νέου αρχηγού. Ήδη ο Ανδρέας Λοβέρδος τράβηξε μια ακόμα διαχωριστική γραμμή με το κόμμα του, ψηφίζοντας τον νέο Ποινικό Κώδικα, που έφερε στη Βουλή η Νέα Δημοκρατία.

Από την άλλη πλευρά, τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας (σχηματικά μιλώντας) από το 6% στο 36%, κατά βάση λόγω ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, που αποσκίρτησαν. Αυτό το πολιτικό κενό που δημιούργησε η αντιμνημονιακή πόλωση, στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, κάποτε πρέπει να αποκατασταθεί. Είναι λογικό να σκεφτεί κανείς ότι κάποιοι από αυτούς τους ψηφοφόρους δεν θα επιστρέψουν ποτέ, <<συριζοποιήθηκαν>> για πάντα. Κάποιοι άλλοι όμως;

Ο Γιώργος Παπανδρέου δείχνει ο πιο κοντινός σε αυτούς, αν και στις πρώτες συνεντεύξεις, μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του, κάνει κάθε προσπάθεια να αποποιηθεί το φλερτ με τον ΣΥΡΙΖΑ, αποδεχόμενος δημόσια ότι πρόκειται για προοδευτικό πολιτικό σχηματισμό, μόνον κατ’ όνομα. Για πολλούς, ο Παπανδρέου είναι η μόνη επιλογή που θα αποδυναμώσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν φυσικά περάσει στον δεύτερο γύρο και εκλεγεί αρχηγός.

Άλλοι όμως αντιτείνουν ότι δεν υπάρχει αυτή η δυναμική και δεν θα γυρίσουν παρά ελάχιστοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, εφόσον έφυγαν επί προεδρίας ΓΑΠ. O Ανδρέας Λοβέρδος κατήγγειλε ότι θα κατέβουν οργανωμένοι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ, για να εκλέξουν τον «φιλικό προς αυτούς» Παπανδρέου (το γιατί να τον ενισχύσουν εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ, βέβαια, είναι μια άλλη συζήτηση). Κάτι που μπορεί να γίνει βεβαίως από την αντίθετη πλευρά, με μειωμένες πιθανότητες. Η προσέλευση τελικά θα κρίνει και αυτές τις ανοιχτές διαδικασίες.

Το δεύτερο μείζον ερώτημα είναι με ποιους (δεν) θα συνεργαστεί ο νέος αρχηγός, εντός και εκτός κόμματος, ενόψει και των εκλογών με απλή αναλογική. Στην περίπτωση Λοβέρδου, η συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ αποκλείεται, λόγω όχι μόνο των αντι-ΣΥΡΙΖΑ αντιλήψεων της συντριπτικής πλειονότητας των υπαρχόντων ψηφοφόρων του ΚΙΝΑΛ, αλλά και της ίδιας της δικαστικής περιπέτειας του νέου αρχηγού, επί κυβερνήσεων Τσίπρα. Το χάσμα είναι αγεφύρωτο.

Αν όμως οι ψηφοφόροι από τα αριστερά πληθύνουν πολύ; Αν εκλεγεί ο Γιώργος Παπανδρέου; Τότε είναι πιθανή κάποιας μορφής «αντιδεξιά» σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ, που όμως προς το παρόν απορρίπτεται από τον πρώην πρωθυπουργό. Την αρνείται για να κλείσει το μάτι και στους πιο κεντρώους ψηφοφόρους; Την απορρίπτει πραγματικά, γιατί επί της ουσίας πολιτισμικά είναι πιο κοντά στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αν δει κανείς τα κοσμοπολίτικα και μεταρρυθμιστικά τους χαρακτηριστικά; Μένει και αυτό να φανεί.

Σε κάθε περίπτωση, το ΚΙΝΑΛ θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τα λάθη των αντιπάλων του: Η Νέα Δημοκρατία εσχάτως δείχνει να νοιάζεται πιο πολύ να μην πιέσει τους ένστολους ή τους παπάδες να εμβολιαστούν, θεωρώντας δεδομένο και εκνευρίζοντας το κέντρο που της έδωσε την εξουσία. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να πιστεύει ότι τασσόμενος σιωπηρά υπέρ Παπανδρέου και κατά Λοβέρδου κάνει καλό στον εαυτό του. Και οι δύο δείχνουν να υποτιμούν τον κεντροαριστερό τους αντίπαλο. Αν δεν γίνουν κεφαλαιώδη λάθη από μεριάς ΚΙΝΑΛ, μπορεί να διαψευστούν οικτρά…