Ακούγοντας τις φωνές… που ακούγονται σπάνια

Η ζωή στην εποχή των παππούδων σας ήταν πολύ διαφορετική. Μπορείτε να εντοπίσετε αρκετές διαφορές μεταξύ του τότε και του τώρα. Ομοίως, σε 20 χρόνια, η ζωή πιθανόν θα είναι εξίσου πολύ διαφορετική. Φανταστείτε πώς θα μπορούσε να είναι –διαφορετική αλλά και καλύτερη– για εσάς και την κοινότητά σας.

Φανταστείτε, λοιπόν, πως βρίσκεστε τώρα στο 2040. Πώς θα θέλατε να είναι αυτό το μέλλον; Επιλέξτε ένα συγκεκριμένο θέμα ή ζήτημα που είναι σημαντικό για εσάς και το οποίο θα θέλατε να αλλάξει ή να βελτιωθεί. Περιγράψτε αυτό το καλύτερο μέλλον. Πώς θα ήταν;

Στον τομέα μας, τις σπουδές για τα μέλλοντα*, είναι απαραίτητος ο σχεδιασμός συμμετοχικών διαδικασιών για την συμπερίληψη όσων περισσότερων διαφορετικών απόψεων είναι εφικτό. Ειδικά σε έργα που αφορούν δήμους ή και ολόκληρες χώρες είναι απαραίτητη η συμμετοχή όσο γίνεται περισσότερων πολιτών, και ειδικά αυτών που βρίσκονται στο περιθώριο – κάθε άλλη διαδικασία διερεύνησης των μελλόντων και σύνθεσης στρατηγικής στερείται δημοκρατικής νομιμοποίησης.

Στα πλαίσια λοιπόν της ευρωπαϊκής προσπάθειας που συντονίζει το Joint Research Centre της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και στην οποία συμμετέχει ενεργά η ομάδα Foresight της Προεδρίας της Κυβέρνησης, αναζητούμε ακριβώς να «ακούσουμε» τις φωνές όλων των Ευρωπαίων πολιτών και ειδικά αυτών που συνήθως είναι στο περιθώριο αντίστοιχων διαδικασιών. Επιθυμούμε να ανιχνεύσουμε τα εναλλακτικά μέλλοντα που φαντάζονται οι ευρωπαίοι πολίτες, και ιδιαίτερα οι νέοι, καθώς και να κατανοήσουμε τις επιθυμίες και τους φόβους τους.

Η έρευνα εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιούνται για την συνδιάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης και θα είναι διαθέσιμη για αρκετό διάστημα προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε πολλές φωνές να ακουστούν.

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και καινοτόμο χαρακτηριστικό της έρευνας είναι ότι συμμετοχή των πολιτών δεν ολοκληρώνεται με την υποβολή μιας ιστορίας, αλλά οι ίδιοι οι πολίτες συμμετέχουν και στην ανάλυση των αποτελεσμάτων. Μετά την υποβολή της ιστορίας, ο πολίτης ο ίδιος αξιολογεί το περιεχόμενό της, ως προς μια σειρά παραμέτρων, και το νοηματοδοτεί. Αξιολογούνται με αυτόν το τρόπο τα συναισθήματα που προκαλεί η ιστορία, οι θεματικές προτεραιότητες, ο ρόλος των κυβερνήσεων, των επιστημόνων και της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και ο ρόλος των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των κοινωνικών δικτύων.

Πρώιμα αποτελέσματα

Η ανάλυση των πρώτων ιστοριών δείχνει ότι ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες σχετίζονται κυρίως με την κοινωνική δικαιοσύνη και το περιβάλλον, θέματα που αξιολογούνται περισσότερο σημαντικά από την οικονομική ευημερία. Τέλος, εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες πρώτα στην κοινωνία των πολιτών και μετά στις κυβερνήσεις, να φέρουν την αλλαγή, σε σχέση με την εμπιστοσύνη που δείχνουν στις εταιρίες και τους επιστημονικούς φορείς.

Ωστόσο η έρευνα μόλις ξεκίνησε, καλούμε τους Έλληνες πολίτες, και ειδικά στους νέους, να εκφράσουν τις απόψεις τους για το μέλλον, στη γλώσσα που επιθυμούν, μέσω της πλατφόρμας collector.sensemaker-suite.com/collector και να κάνουν την φωνή τους να ακουστεί μαζί με τους άλλους ευρωπαίους πολίτες.

*Η χρήση της λέξης μέλλον στο πληθυντικό ξενίζει στην ελληνική γλώσσα, ωστόσο το μέλλον δεν είναι μοναδικό, κάθε ένας φαντάζεται διαφορετικό μέλλον, επομένως η χρήση του πληθυντικού είναι περισσότερο ενδεδειγμένη.