Πολιτικη & Οικονομια

28η Οκτωβρίου 1940 και ένας εορτασμός παντός καιρού

Είναι η διατήρηση μιας ισχυρής εθνικής ταυτότητας ένας θεμιτός στόχος;

341646-710462.jpg
Γιάννης Κωνσταντινίδης
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
28η Οκτωβρίου 1940 και ένας εορτασμός παντός καιρού
© ΑΠΕ-ΜΠΕ

28η Οκτωβρίου 1940 και γιατί η ιστορία μιας χώρας είναι η ευκαιρία της και όχι ο τάφος της

Μπερδεύουμε τα βουνά της Πίνδου με τα Δερβενάκια. Το Βυζάντιο με την Αρχαία Ελλάδα. Τους Βαλκανικούς Πολέμους με τον Δεύτερο Παγκόσμιο. Όλα είναι περίπου το ίδιο στην εθνική μας συνείδηση γιατί πίσω από όλα βρίσκεται η ίδια εικόνα: των Ελλήνων νικητών, των Ελλήνων που αδικήθηκαν, των Ελλήνων που πόνεσαν. Και η εμπέδωση της εικόνας αυτής σε κάθε γενιά μοιάζει να είναι ένας στόχος επαρκής από την πλευρά της Πολιτείας. Αυτό μαρτυρά ο τρόπος με τον οποίο εορτάζονται οι εθνικές επέτειοι εδώ και δεκαετίες. Παρελάσεις, μαχητικά αεροσκάφη, δοξολογίες, κατάθεση στεφάνων και εμβατήρια για τη Μακεδονία στις σχολικές γιορτές. Η ίδια πάντα κόπια εορτασμού για τα πάντα.

Κερδίζουμε αλήθεια κάτι από την ατέρμονη επανάληψη των συλλογικών μας δράσεων κάθε 28η Οκτωβρίου και κάθε 25η Μαρτίου; «Την ανύψωση του εθνικού φρονήματός μας», θα έλεγε κάποιος. Παρότι τα όρια μεταξύ εθνικού φρονήματος και ψευδαίσθησης περί εθνικής υπεροχής είναι λεπτά, ας θεωρήσουμε ότι όντως η διατήρηση μιας ισχυρής εθνικής ταυτότητας είναι ένας θεμιτός στόχος. Όμως ας παραδεχτούμε καθαρά ότι τέτοιου τύπου συλλογικές δράσεις στερούν την ουσία της συλλογικής μας μνήμης. Τα γεγονότα και κυρίως οι αιτίες και οι συνέπειές τους χάνονται πίσω από τις γαλανόλευκες των μπαλκονιών και πίσω από τους στίχους των παιδικών χορωδιών για τον Μεγαλέξανδρο. Η ιστορία γίνεται απλώς ένα εργαλείο εθνικής ομογενοποίησης, ενός εύκολου πολιτικού στόχου που διαλύει στο πέρασμά του κάθε ελπίδα να ψάξουμε μέσα στα ιστορικά γεγονότα πού οφείλονται τα λάθη του παρελθόντος. 

Το «να διδάσκουμε αδιάλειπτα το παρελθόν», όπως σημειώνει στο μήνυμά της για την 28η Οκτωβρίου η Υπουργός Παιδείας, δεν είναι λοιπόν «εγγύηση για ένα καλύτερο μέλλον». Για τον απλούστατο λόγο ότι η αδιάλειπτη –πράγματι– επανάληψη του ιδίου ακριβώς μοτίβου εορτασμού με τις εικόνες και τα κείμενα από τα χιονισμένα βουνά και την απάντηση στο ιταλικό τελεσίγραφο από τον δικτάτορα Μεταξά, πλαισιωμένων από τα τραγούδια για τη Μακεδονία, αφήνουν ένα μεγάλο κομμάτι της αλήθειας για τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο στο σκοτάδι. Οι επόμενες γενιές δε «θα δημιουργήσουν έναν καλύτερο κόσμο από αυτόν των προηγουμένων», όπως ξύλινα σημειώνει η Υπουργός στο μήνυμά της γιατί δε θα έχουν ακούσει ποτέ για τον δοσιλογισμό, την εθνική αντίσταση, την εξόντωση των Εβραίων και τα στρατηγικά παιχνίδια που οδήγησαν στη Συμφωνία της Γιάλτας. Δε θα έχουν νιώσει πόσο εύκολα οι «απλοί συνηθισμένοι πολλοί» μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια του ανθρωπισμού και πόσο δύσκολα οι «απλοί συνηθισμένοι λίγοι» καταφέρνουν να σταθούν μέσα στα όριά του. 

Η ιστορία μιας χώρας είναι η ευκαιρία της. Όχι ο τάφος της. Μόνο όταν θα αρχίσουμε να κάνουμε τις γιορτές μας διαφορετικές μεταξύ τους, θα έχουμε καταφέρει να κυνηγήσουμε την ευκαιρία αυτή.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.