Από την ψήφο των γυναικών στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών

Το 1959 έγινε δημοψήφισμα στην Ελβετία για την ψήφο των γυναικών. Τότε ψήφιζαν μόνο οι άνδρες και οι άνδρες αποφάσισαν  με ποσοστό 66,9 ότι οι γυναίκες δεν θα πρέπει να έχουν λόγο στα δημόσια πράγματα. Οι ψηφοφόροι έκριναν ότι οι γυναίκες θα έπρεπε να παραμείνουν  στην παραδοσιακή τους θέση  στο σπίτι, το νοικοκυριό και την ανατροφή των παιδιών.

Η Ελβετία ήταν η τελευταία χώρα της Ευρώπης που αναγνώρισε το δικαίωμα  γυναικών να εκλέγουν και να εκλέγονται. Η αναγνώριση αυτή έγινε το 1971 με νέο δημοψήφισμα, όταν οι άνδρες ψηφοφόροι αποφάσισαν με ποσοστό 65,7% να πουν το Ναι στη γυναικεία ψήφο. Μέσα σε δώδεκα χρόνια οι συσχετισμοί είχαν αντιστραφεί. Ας σημειωθεί ότι στην Ελλάδα οι γυναίκες ψήφιζαν από το 1952.

Την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου οι Ελβετοί πήγαν στις κάλπες για να αποφασίσουν με δημοψήφισμα αν θα πρέπει να γίνονται πολιτικοί γάμοι ομόφυλων ζευγαριών. Οι ψηφοφόροι είπαν «Ναι» με ποσοστό 64%. Υπάρχει ένα ερώτημα για το αν μπορούν με δημοψηφίσματα να καθορίζονται ζητήματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των πολιτών απέναντι στον νόμο, αλλά εδώ ας σταθούμε στο ιστορικό γεγονός της έγκρισης του γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών από τους Ελβετούς πολίτες.

Η χώρα που μέχρι το 1971 ασκούσε, με την συμφωνία των ανδρών ψηφοφόρων, πολιτική διακρίσεων σε βάρος των μισών πολιτών, τώρα γίνεται η 30η χώρα του κόσμου που καταργεί μια διάκριση που προκύπτει από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ατόμων. Γιατί το ζήτημα δεν είναι αν μας αρέσει ή όχι ο γάμος των ομόφυλων, το ζήτημα είναι αν θα υπάρχουν πολίτες Β' κατηγορίας οι οποίοι θα έχουν λιγότερα δικαιώματα. 

Η ανδροκρατική παράδοση εμπόδιζε τη θέσπιση της ψήφου των γυναικών, στο όνομα των παραδοσιακών αξιών. Σήμερα στο όνομα των ίδιων αξιών διακηρύσσεται η αντίθεση στον γάμο των ομόφυλων ζυγαριών. Κείμενο που υπογράφουν 160 προσωπικότητες (μείον όσοι διέψευσαν την υπογραφή τους)  αναφέρει: «Η χώρα μας αντιμετωπίζει οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα και θα έπρεπε να έχει ως πρώτη της μέριμνα την ενίσχυση της ελληνικής οικογένειας και την αύξηση των γεννήσεων. Αντ' αυτού όμως, παρατηρούμε με ανησυχία να εξαγγέλλονται και να προωθούνται νομοθετικές πρωτοβουλίες στο όνομα ενός αμφιλεγόμενου και καταχρηστικού δικαιωματισμού, που έρχονται σε αντίθεση με το δημόσιο αίσθημα, τα ήθη και τις εθνικές μας παραδόσεις που διαχρονικά αποτελούν τα κραταιά θεμέλια της συνέχειας, επιβίωσης και προοπτικής του Ελληνισμού.» 

Οι 160μείον δεν μένουν μόνο στην επίκληση της παράδοσης, συνδέουν τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων με την επιβίωση του έθνους. Αν δηλαδή αναγνωριστούν ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες, θα γίνει ο ελληνισμός πιο ευάλωτος.

Η παρέμβαση των 160μείον είναι μια αντιδραστική προειδοποίηση. Εκτός από τα ζητήματα των ομοφυλόφιλων, αναφέρεται στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, στον «διαχωρισμό σε εμβολιασθέντες και ανεμβολίαστους» και στην «ήδη βεβαρυμένη από τα μνημόνια οικονομίας μας», περιγράφοντας μια νέα καθωσπρέπει ακροδεξιά ατζέντα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προώθησε το σύμφωνο συμβίωσης και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μεταξύ των βουλευτών της ΝΔ που το υπερψήφισαν. Η σημερινή κυβέρνηση είναι η πρώτη στην ελληνική ιστορία που περιλαμβάνει ανοιχτά ομοφυλόφιλο μέλος. Ο πρωθυπουργός ανέθεσε σε επιτροπή υπό τον Λίνο Αλέξανδρο Σισιλιάνο, πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να προτείνει ρυθμίσεις που θα εξαλείφουν τις διακρίσεις σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+.  

Όμως οι προτάσεις της επιτροπής παραμένουν στο συρτάρι. Ο τελευταίος ανασχηματισμός έδειξε ότι ο πρωθυπουργός φοβάται την διαρροή ψήφων προς ακροδεξιά σχήματα, τα οποία φαίνεται να ευνοούνται από τη σύγκρουση γύρω από τα εμβόλια. Οι πιθανότητες ο πρωθυπουργός να υπολογίσει το πολιτικό κόστος και να κάνει πίσω είναι πολλές.

Για να απαντηθούν αποτελεσματικά παρεμβάσεις όπως των 160μείον θα χρειαστεί να διαφοροποιηθεί η επικοινωνία των οργανώσεων για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και να δοθεί έμφαση στην ισότητα των δικαιωμάτων. Σημασία δεν έχει να απευθύνεσαι στους ήδη πεπεισμένους, αλλά να προσεγγίσεις πολίτες που δεν έχουν κατανοήσει ακόμη ότι οι διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό δεν είναι σύμφωνες με μια κοινωνία ισότητας απέναντι στον νόμο.

Για να γίνει συνείδηση ότι η άρνηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών είναι ισοδύναμη με την άρνηση της ψήφου των γυναικών.