Γράμμα από τις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη)

Φέτος ο Ιούνιος μοιάζει με Αύγουστο: κλιματική αλλαγή. Οι Αμερικανοί θα έκαναν οικονομία και δεν θα επιβάρυναν τον πλανήτη όπως τον επιβαρύνουν, αν χαμήλωναν την ένταση των κλιματιστικών.Η θερμοκρασία στους εσωτερικούς χώρους, ακόμα και σε περίοδο «κρίσης», δεν ξεπερνάει τους 18 βαθμούς. Αν την ανέβαζαν π.χ. στους 23, θα χρειαζόμασταν λιγότερο πετρέλαιο από αυτό που χύνεται ανεξέλεγκτα εξαιτίας της ΒΡ: η διαρροή του πετρελαίου τούτες τις μέρες πρέπει να θεωρηθεί εξίσου σκανδαλώδης και επιβλαβής με το Τσέρνομπιλ. Παρ’ όλ’ αυτά, οι αυτόχθονες εμπιστεύονται τις μεγάλες εταιρείες: «Κάνουν ό,τι μπορούν...», δεν κάνουν ό,τι μπορούν.

Aκούω –κρυφακούω ή συμμετέχω– σε συζητήσεις για τον Μπαράκ Ομπάμα: κανείς δεν είναι ευχαριστημένος. Η «δεξιά» (αν και ο όρος δεν αντιστοιχεί στην ευρωπαϊκή έννοια) δεν διστάζει να ξεστομίζει υπονοούμενα απαράδεκτα για μας τους Ευρωπαίους: «Χρειαζόμαστε έναν Όσγουαλντ! Έναν Τζον Γουίλκξ Μπουθ!» (Θυμίζω ότι ο πρώτος φέρεται ως δολοφόνος του Τζον Κένεντι, ο δεύτερος καθάρισε τον Λίνκολν). Οι λευκοί προτεστάντες βλέπουν τον Ομπάμπα σαν έναν κάλπη σταρ των μίντια που καθρεφτίζει τη δημογραφική καταστροφή: η πλειοψηφία των μη-λευκών είναι καταδικασμένη· τα πλήθη των καινούργιων μεταναστών πολλαπλασιάζονται «σαν τις κατσαρίδες»· οι λευκοί υποχωρούν όχι μόνον στον γενικό πληθυσμό αλλά και στις θέσεις αποφάσεων και εξουσίας. Η «δεξιά» αποδίδει ευθύνες τόσο στην μεταναστευτική πολιτική («μαλακή», «επιεικής», «διάτρητη»), όσο και στη διστακτική αναπαραγωγή των λευκών: πολυάσχολες γυναίκες, αυξανόμενο ποσοστό ομοφυλοφίλων· το πρότυπο του «λευκού αρσενικού» είναι μειονοτικό και έχει τέτοια ζήτηση στον λευκό, γυναικείο πληθυσμό ώστε δημιουργείται θανάσιμη κούρσα ευρέσεως συζύγου. O θάνατός σου, η ζωή μου.

Για την επίθεση των Ισραηλινών στο «καράβι για τη Γάζα», οι Αμερικανοεβραίοι φαίνονται διχασμένοι. Όμως για τη γενικότερη πολιτική του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή και για την ευθυγράμμιση του Ομπάμα με τον Νετανιάχου, παραμένουν ενωμένοι: οποιαδήποτε άλλη αντίληψη ακούγεται αδιανόητη· στην πραγματικότητα, δεν ακούγεται καθόλου. H Xαμάς είναι τρομοκρατική, η Σαμπάκ και η Μοσάντ είναι «αμυντικές». Δεν είμαι το είδος του Ευρωπαίου πολίτη που διαχωρίζει τον κόσμο –ειδικά τον μεσανατολικό κόσμο– σε θύτες και θύματα· αλλά, το ότι οι ΗΠΑ, παρότι διαπνέονται από αυτοκρατορικές ιδέες, εξυπηρετούν τα συμφέροντα του Ισραήλ αποτελεί παραφωνία του συσχετισμού των δυνάμεων: οι ΗΠΑ υποκύπτουν στο Ισραήλ, όχι το Ισραήλ στις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ είναι ο χωροφύλακας του Ισραήλ, όχι το αντίστροφο.

Το πρόγραμμα κοινωνικής ασφάλισης για όλους τους Αμερικανούς πολίτες ψηφίστηκε αλλά «νερωμένο». Τελικά, τι είναι προτιμότερο: ένας πρόεδρος που εφαρμόζει το πρόγραμμα για το οποίο εξελέγη ή κάποιος που προσπαθεί να συνδυάσει τις επιθυμίες και τα συμφέροντα μιας ευρείας βάσης ψηφοφόρων στην οποία κυριαρχεί η επιχειρηματική Αμερική; Συνοδεύω έναν φίλο μου στα Επείγοντα Περιστατικά στο νοσοκομείο Λένοξ Χιλ: «δύσπνοια, πεθαίνω... η καρδιά μου ακούγεται σαν βαπόρι...» («Πάρε βαθιές αναπνοές, φτάνουμε...») Περιμένουμε στην άδεια αίθουσα: θα έπρεπε να υποπτευθούμε γιατί ήμασταν μόνοι μας· άνθρωποι σαν εμάς είχαν προτιμήσει πιο «λαϊκά» νοσοκομεία, το Μπέλβιου, ας πούμε. Μετά από κάμποσα έγγραφα –αναρωτιόμουν με αγωνία αν θα επιζήσει της γραφειοκρατίας, αν θα τον εξετάσουν προτού πάθει το έμφραγμα– τον βουτάνε δυο νοσοκόμες και χάνεται πίσω από ένα παραβάν. Ετοιμάζομαι να περιμένω επί ώρες: καρδιογράφημα, αγγειογράφημα... όχι; Όχι: σε λίγο βγαίνει από το εξεταστήριο και κατευθύνεται στο ταμείο μαζί μ’ ένα σωρό ροζ χαρτιά. Πληρώνει 915 δολάρια, ενώ εγώ σκέφτομαι: μήπως να αρπάξουμε τα χαρτιά και βαλθούμε να τρέχουμε κατοστάρι μέσα στην πόλη; Θέλω να πω, ποιο κορόιδο πληρώνει 915 δολάρια για εξέταση πέντε λεπτών;

Εμείς.

Βγαίνοντας από το Λένοξ Χιλ, δεν έχουμε διάγνωση και δεν έχουμε λεφτά. Στη Γαλλία η επίσκεψη θα κόστιζε 20 ευρώ· το ίδιο και στην Ελλάδα. Δεν είναι παράξενο που στις ΗΠΑ τόσοι και τόσοι λογαριασμοί μένουν απλήρωτοι. Απλώς ο κόσμος αρπάζει τα χαρτιά και μην τον είδατε· ή δίνει ψεύτικα στοιχεία και μην τον είδατε.

Αναρωτιέμαι μήπως οι αρχές κάνουν πάλι περικοπές στις δημοτικές υπηρεσίες: φέτος η πόλη φαίνεται πιο βρόμικη· την έχω δει πιο καθαρή (από το 1995 μέχρι το 2004 περίπου), την έχω δει και σε ελεύθερη πτώση (από το 1979 μέχρι το 1994). Ασφαλής είναι πάντα· η εγκληματικότητα μειώνεται διαρκώς: εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια αφήνω ήρεμα-ήρεμα την τσάντα μου στη διπλανή καρέκλα του καφενείου· κανείς δεν ενδιαφέρεται πια για την τσάντα μου. Παλιότερα, από θράσος, είχα δώσει μάχη για να τη σώσω: αντί να την παραδώσω στον κλέφτη, είχα βάλει τις φωνές στη μέση του δρόμου· η τύχη ήταν με το μέρος μου. Ο πορτοφολάς τρόμαξε, ίσως νόμισε ότι ήμουν δραπέτης ψυχιατρείου. Τον τελευταίο καιρό η μάχη με τους πορτοφολάδες έχει μεταφερθεί στην Αθήνα, όπου φροντίζω να είμαι συνετότερη.