Ο Έλβις και γιατί τα ανοικτά σχολεία είναι μια υπόθεση ενηλίκων

Το 2021 δεν θυμίζει σχεδόν σε τίποτε το 1955. Τότε, ο αμερικανός πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ είχε ανακοινώσει με δάκρυα στα μάτια πως είχε βρεθεί το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας. Και ο Τζόνας Έντουαρντ Σολκ, ο ιολόγος που το είχε αναπτύξει, όταν ρωτήθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη ποιος είχε την πατέντα του εμβολίου, είχε απαντήσει πως δεν υπάρχει πατέντα επειδή «δεν μπορείς να πατεντάρεις τον ήλιο».

Σήμερα κανένας πρόεδρος δεν έκλαψε από τη συγκίνηση και καμία εταιρία δεν προσέφερε το εμβόλιό της δωρεάν στην ανθρωπότητα. Εάν ψάξετε όμως μια ομοιότητα ανάμεσα στις δυο εποχές θα την βρείτε σε εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού που δεν πείστηκε ούτε από τα αγνά δάκρυα του Αϊζενχάουερ ούτε από την αφιλοκερδή προσφορά του Σολκ. Θα την βρείτε στην άρνηση, την καχυποψία ή τον φόβο πως ένα εμβόλιο, που έσωσε εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο και τελικά εξαφάνισε μια τρομακτική ασθένεια, θα μπορούσε να κάνει κάτι κακό.

Κακό, πού; Το DNA είχε χαρτογραφηθεί μόλις δυο χρόνια νωρίτερα για να προλάβει να βρει τη θέση του στις θεωρίες συνωμοσίας ως απειλούμενο είδος. Ούτως ή άλλως, δεν χρειαζόταν. Στο σύμπαν της άρνησης, του φόβου και της καχυποψίας το κακό παραμονεύει παντού. Κι έτσι, η αμερικανική κυβέρνηση επιστράτευσε τον Έλβις Πρίσλεϊ για να πείσει πως το κακό βρισκόταν στον ιό και όχι στο εμβόλιο που τον πολεμούσε. Εκείνος ανταποκρίθηκε κάνοντας το εμβόλιο στο τηλεοπτικό σόου του Εντ Σάλιβαν. «Ό,τι και να κάνω, θα κάνω πάντα το καλύτερο για τους εφήβους, δεν θα είμαι κακή επιρροή» τον ακούμε να λέει. Η επόμενη εμβολιαστική φωτογραφία δεν θα ήταν δική του. Θα ήταν από εφήβους στη σειρά που εμβολιάζονταν κάτω από το φως της καλής του επιρροής. 

Στην πραγματικότητα, όμως, ο Έλβις δεν απευθυνόταν στους εφήβους της εποχή του αλλά στους γονείς τους. Εκείνοι ήταν που έπρεπε να πεισθούν πως το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας ήταν ασφαλές για τα παιδιά τους. Εκείνοι έπρεπε να αντιληφθούν πως θα τα προστάτευε από μια ασθένεια, η οποία κατέστρεφε ακόμη και τους κινητικούς νευρώνες στον νωτιαίο μυελό με τον κίνδυνο να τα αφήσει παράλυτα. Η εκστρατεία της πειθούς ήταν μια υπόθεση ενηλίκων, μια ιστορία για μεγάλους.

Αυτή η ενήλικη διάσταση είναι η δεύτερη ομοιότητα ανάμεσα στις δύο εποχές. Δεν είναι τα παιδιά που μένει να πειστούν πως πρέπει να εμβολιαστούν για να μείνουν τα σχολεία τους ανοικτά, αλλά οι μεγάλοι. Οι σχεδόν εννέα στους δέκα γονείς των παιδιών από 12 έως 15 χρόνων που αρνούνται, φοβούνται ή υποψιάζονται πως το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού μπορεί να αφήσει κάτι στα βλαστάρια τους - κάτι κακό από εκείνο το κακό που σε ένα φοβισμένο μυαλό παραμονεύει παντού.

Σε αυτό το τρομακτικά μεγάλο ποσοστό ανορθολογικής άρνησης ή απλώς αγνού φόβου βρίσκει κανείς τον πυρήνα του προβλήματος. Εντοπίζει τον κίνδυνο να επιστρέψει σχεδόν ολόκληρη η ζωή -από τους χώρους εργασίας έως τα θέατρα, τα σινεμά και τα εστιατόρια- σε μια κάποια κανονικότητα και την ίδια ώρα τα σχολεία να κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Να κυκλοφορούν οι μεγάλοι ελεύθερα έξω και τα παιδιά τους να μπουν ξανά στην φυλακή μιας καραντίνας απ’ όπου το μοναδικό παράθυρο στον κόσμο θα είναι η οθόνη ενός υπολογιστή.

Είναι εκεί όπου παραμονεύει το κακό και όχι στο περιεχόμενο μιας σύριγγας. Το κακό βρίσκεται στον εγκλεισμό, στην υστέρηση στη γνώση, στο χάσμα που θα μεγαλώνει ανάμεσα στην ιδιωτική εκπαίδευση που θα κρατήσει τα σχολεία της ανοικτά και τη δημόσια που θα παραδοθεί για ακόμη μια φορά στο χάος των πιο αντιθετικών φόβων - φανταστείτε γονείς που φοβούνται το εμβόλιο απέναντι σε εκείνους που φοβούνται πως το παιδί τους θα κολλήσει τον ιό από τα ανεμβολίαστα κρούσματα.

Από την τοποθέτηση του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη («δεν μπορεί να προβλέψει κανείς τι θα γίνει» είπε) φάνηκε πως η κυβέρνηση έχει ξεμείνει από μέσα καλής επιρροής. Από το ποστάρισμα του αρχηγού της αντιπολίτευσης («Το συναίσθημα που για άλλη μια φορά μας κυριεύει στο πρώτο σχολικό κουδούνι, είναι ανασφάλεια και ανησυχία. Γιατί κάθε νοήμων γονιός δεν χρειάζεται να είναι λοιμωξιολόγος για να καταλάβει τι θα μπορούσε να σημαίνει κάτι τέτοιο» έγραψε) φάνηκε πως τα περιθώρια για αντιπολιτευτική κερδοσκοπία είναι ανεξάντλητα.

Το 2021 δεν θυμίζει σχεδόν σε τίποτε το 1955. Τα ανοικτά σχολεία είναι μια υπόθεση ενηλίκων, αλλά αυτή είναι μια υπόθεση κυβερνητικής αμηχανίας, αντιπολιτευτικής σπέκουλας και γονεϊκών φόβων. Και αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύουν οι συνωμοσιολόγοι, ο Έλβις έχει πεθάνει…