Επιτυχόντες, αποτυχόντες και τι συμβαίνει με τις βάσεις 2021

Κατ’ αρχάς να πούμε ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ στους μαθητές και τις μαθήτριες που πέτυχαν τον στόχο τους στις πρόσφατες πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ. Ειδικά αυτήν την σχολική χρονιά με τα σχολεία αλλά και τα φροντιστήρια σχεδόν όλο το χρόνο κλειστά και όλα τα μαθήματα από απόσταση, η αξία αυτής της επιτυχίας είναι πολλαπλάσια. Μικροί ήρωες και μικρές ηρωίδες τα κατάφεραν σε ένα δύσκολο και πρωτόγνωρο μαθησιακό περιβάλλον με θέματα ζόρικα, παρά τα όσα διαδίδουν διάφοροι άσχετοι με το αντικείμενο.  

Προφανώς δεν επέτυχαν όλοι και όλες στη σχολή της πρώτης επιλογής τους, αλλά υπάρχει πάντα και η δεύτερη και η τρίτη προσπάθεια. Η πραγματική δίψα για τη γνώση ενός επιστημονικού αντικειμένου δεν λογαριάζει ούτε κόπο, ούτε χρόνο. Προφανώς και κάποιοι έμειναν εκτός. Εφέτος συμμετείχαν στις εξετάσεις 92.090 υποψήφιοι και εισάγονται 65.536 εκ των οποίων οι 56.942 στα ΑΕΙ και οι 8.594 στα δημόσια ΙΕΚ μέσω του παράλληλου μηχανογραφικού που εφαρμόστηκε εφέτος για πρώτη φορά. Τον Σεπτέμβριο θα ανοίξουν άλλες 20.000 θέσεις για τα Δ.ΙΕΚ. Σε σχέση με το 2020, εισήχθησαν σε ΑΕΙ 13.780 λιγότεροι υποψήφιοι και αυτό προφανώς είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής της ελάχιστης βάσης εισαγωγής (ΕΒΕ) που δεν επέτρεψε να εισαχθούν σε ΑΕΙ μαθητές ΓΕΛ με λιγότερο από 07/20 και μαθητές ΕΠΑΛ με λιγότερο από 05,5/20. Το 2020, χωρίς την ΕΒΕ, είχαμε «επιτυχόντα» από ΓΕΛ με 0,625/20 και με 2,7/20 από ημερήσιο ΕΠΑΛ.

Αν η ΕΒΕ ήθελε να δώσει ένα τόνο περισσότερου ορθολογισμού στις πανελλαδικές, νομίζω ότι τα κατάφερε. Προφανώς και δεν επέτρεψε να «εισαχθούν» σε πανεπιστημιακές σχολές μαθητές με πολύ χαμηλή βαθμολογία. Δηλαδή αυτοί που δίνουν τυπικά χωρίς κανένα πραγματικό ενδιαφέρον και μάλιστα δεν προσέρχονται καν στις εξετάσεις όλων των μαθημάτων. Οι οποίοι ούτως ή άλλως δεν θα παρακολουθούσαν, κάποιοι ούτε καν θα γράφονταν. Συνεπώς και δεν θα «εγκλωβίζονταν» κάπου, απλώς το σύστημα για δικούς του λόγους τους ήθελε επιτυχόντες. Αυτό το παραμύθι εφέτος έσπασε.  Το να γίνεται «εμπόριο ελπίδας» με αυτές τις περιπτώσεις είναι τελείως άκυρο και ανούσιο, διότι αυτά τα παιδιά δεν ενδιαφέρονται για τα ελληνικά ΑΕΙ, έχουν πάρει άλλες αποφάσεις και καλά κάνουν. Απλώς κάποιοι ανοήτως αντιπολιτευόμενοι τους θέλουν δήθεν φοιτητές ΑΕΙ. 

Το θέμα είναι να λειτουργήσει επιτέλους μια σοβαρή, σύγχρονη, αυστηρή και καλά οργανωμένη σε όλη την επικράτεια δημόσια τεχνική εκπαίδευση, σε δευτεροβάθμιο και μεταδευτεροβάθμιο επίπεδο ώστε να καλυφθούν οι θέσεις εργασίας που αναμένεται να ανοίξουν όταν θα τρέξει η πολυπόθητη ανάπτυξη. Διότι, ήδη πολλές εταιρίες ψάχνουν τεχνικούς σε περιζήτητες ειδικότητες και δεν βρίσκουν. Όταν θα αρχίσουν αναγκαστικά να τους εισάγουν να μην κατηγορήσουμε αυτές, αλλά το στραβό μας το κεφάλι που ανοίγει δήθεν πανεπιστημιακές σχολές χωρίς έρευνα, στόχους και σχέδιο, κάνοντας ένα επαίσχυντο εμπόριο ελπίδας, που δεν αγοράζει πλέον κανείς. 

Είναι καιρός το πολιτικό μας σύστημα να ενηλικιωθεί, δηλαδή να καταλάβει ότι έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια από την μεταπολίτευση, έχουμε μπει σε άλλες εποχές και δεν είμαστε πια πρωταθλητές, αλλά ουραγοί της Ευρώπης. Θυμίζουμε ότι η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη σε φοιτητές και τελευταία σε ρυθμό αποφοίτησης με 9,17% όταν ο ευρωπαϊκός ΜΟ είναι 24,05%. Ευτυχώς αυτή η κυβέρνηση και η υπουργός Ν. Κεραμέως  το κατάλαβαν και έκαναν μια απόπειρα εξορθολογισμού, πράγμα που είναι προς τιμήν τους. Επαναλαμβάνω ότι δεν πρόκειται περί πολιτικού κόστους διότι οι αποτυχόντες δεν είχαν καμιά διάθεση να είναι επιτυχόντες και κάποιο σύστημα τους τη στέρησε. 

Η ΕΒΕ όμως είχε και «απόνερα» που μάλλον έχουν μεγαλύτερη αξία και θα σημάνουν εξελίξεις και αλλαγές στον πανεπιστημιακό χάρτη. 29 τμήματα θα έχουν μέχρι 30 εισακτέους, πολύ λιγότερους από αυτούς δηλαδή που περίμεναν. Το 1/3 αυτών ανήκουν  στα 150 περίπου ΤΕΙ που έκανε μέσα σε μια νύκτα ΑΕΙ η προηγούμενη κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ. Για παράδειγμα του Φυσικό της Καβάλας με ΕΒΕ 9,58 ενώ περίμενε 201 φοιτητές, θα έχει μόνο 11 πρωτοετείς. Το Φυσικό της Λαμίας με ΕΒΕ 9,58 με 93 θέσεις είχε μόνο 18 επιτυχόντες. Το Μαθηματικό Σάμου με ΕΒΕ 9,58 ενώ περίμενε 305 πρωτοετείς θα έχει μόνο 6. Το Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στην Ξάνθη με ΕΒΕ 14,45, ενώ περίμενε 108 θα έχει μόνο 10 από διάφορες κατηγορίες υποψηφίων. Διότι εκεί στη Ξάνθη δεν τα μέτρησαν καλά και  ανέβασαν πολύ τον πήχη. Από την άλλη πάντα το πιο καλά οργανωμένο Φυσικό αυτό της Κρήτης με υψηλή και δικαίως ΕΒΕ 14,38 και 155 θέσεις θα υποδεχθεί μόνο 34 αποφασισμένους να σπουδάσουν φυσική υψηλού επιπέδου σε μια πολύ καλή σχολή. Ως φυσικός τους ζηλεύω. Ούτως ή άλλως λόγω απόστασης, ένα 25% των επιτυχόντων δεν παρακολουθούσαν ποτέ, και χωρίς ΕΒΕ. 

Τι λένε οι αριθμοί; Ότι σχολές που βαφτίστηκαν ΑΕΙ σε μια νύκτα δεν έπεισαν ούτε καν μέτριους υποψήφιους ώστε να τις προτιμήσουν. Σχολές υψηλού επιπέδου που έβαλαν πολύ υψηλά την ΕΒΕ και δικαίως θα έχουν λιγότερους, αλλά αποφασισμένους πρωτοετείς και την ευκαιρία να εργαστούν με πολύ καλύτερους όρους και να προκόψουν. Το συμπέρασμα; Απαιτείται σοβαρή μελέτη του εκπαιδευτικού μας χάρτη και ριζική αναδιάρθρωση πέρα από δήθεν θρήνους  ή θριαμβολογίες. Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά για να αντιμετωπίζονται με προχειρότητα και έγνοια πολιτικού κόστους. 

Οι ΕΒΕ σε τμήματα του ίδιου αντικειμένου δεν μπορούν να είναι άσχετες μεταξύ τους και απαιτείται μια εκ των προτέρων συνεννόηση των παραγόντων των σχολών. Αφού μιλάμε για δημόσια εκπαίδευση που απορροφά αποκλειστικά δημόσιους πόρους χρειάζεται μια μελέτη για το πόσους πχ αρχιτέκτονες αντέχει ή πρέπει να παράγει αυτή η χώρα. Διαφορετικά βρείτε έναν τρόπο να απελευθερωθεί η ανώτατη εκπαίδευση  στην ιδιωτική πρωτοβουλία και αφήστε την αγορά να τα ρυθμίσει μόνη της. Αλλά κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο, οπότε κάθε χρόνο θα ανοίγει και θα κλείνει μια ανάλογη συζήτηση χωρίς ουσία. Όποιος και όποια θέλει πραγματικά να σπουδάσει κάτι και να ασκήσει το ανάλογο επάγγελμα θα βρει τον τρόπο, δηλαδή θα στρωθεί και θα δουλέψει, και όλα τα άλλα είναι βαρετή, φτηνή πολιτική.