«Δεν είναι όλοι ψεκασμένοι»

Σε όλες τις δυτικές κοινωνίες, κι όχι μόνο στην Ελλάδα, η επιστροφή σε κάτι που μοιάζει με κανονικότητα σκοντάφτει στην ικανότητα του ιού να μεταλλάσσεται αλλά και στο φαινόμενο της άρνησης του εμβολιασμού. Ο δισταγμός έναντι του εμβολιασμού ευδοκιμεί σε δύο ομάδες πολιτών: την «καλόπιστη» και την «κακόπιστη».

Στην ομάδα των «καλόπιστων», κυρίαρχο γνώρισμα είναι η ανασφάλεια που οφείλεται στην ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται το φαινόμενο της πανδημίας, η μόνιμη, πλέον, αναφορά της λέξης «θάνατος» στις κουβέντες μας, ο φόβος και η ανησυχία για την υγεία και τη ζωή μας, η έλλειψη γνώσης και πληροφόρησης ώστε να είμαστε σε θέση να επεξεργαστούμε αντικρουόμενες πληροφορίες, οι ερωτήσεις σε επιστημονικά δεδομένα που δεν απαντώνται, και η γενικευμένη αίσθηση της ανατροπής της ζωής, όπως την ξέραμε. 

Στην ομάδα των «κακόπιστων», κυρίαρχο γνώρισμα είναι η απόλυτη άρνηση, που εκδηλώνεται με μια «αντισυστημική» διάθεση απέναντι σε κάθε καταναγκασμό, με μια εν γένει αντιπολιτευτική στάση, με την έλλειψη εμπιστοσύνης σε επιστήμονες και ΜΜΕ. Αυτό το αίσθημα της άρνησης ενισχύεται από την επιθυμία αυτοπροβολής και διάκρισης, με απώτερο σκοπό να δείξεις ότι δεν είσαι «πρόβατο». Ότι εσύ δεν τρως το κουτόχορτο που καταπίνει αμάσητο η μάζα. Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι πολύ πιο βολικές από την εκλαΐκευση της επιστήμης. Ενώ η καταιγίδα της παραπληροφόρησης που εκδηλώνεται στα social media, όπου οι υψωμένοι αντίχειρες (Like) επικρατούν των πτυχίων ακόμα και των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου, οδηγεί στη διαστρέβλωση της αλήθειας.

Συν τοις άλλοις, το αντιεμβολιαστικό κίνημα, και στην περίπτωση του Covid-19, έχει βρει την ευκαιρία να απλώσει τα πλοκάμια του. Με την οργάνωση, τις πολιτικές διασυνδέσεις και την επικοινωνιακή προβολή που διαθέτει διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα, προκαλεί βλάβη στην προσπάθεια που καταβάλλει η παγκόσμια κοινότητα για να δαμάσει τον ιό.

Σε πρόσφατη έρευνα της Pulse για τον ΣΚΑΪ, το 40% των ανθρώπων που δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι σήμερα, δήλωσαν ότι δεν σκοπεύουν να κάνουν ποτέ το εμβόλιο έναντι του Covid-19. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι το σύνολο των ανθρώπων αυτών είναι αντίθετο με τον εμβολιασμό. Σύμφωνα με την παραπάνω διάκριση των πολιτών σε ομάδες, ο δισταγμός των περισσοτέρων έχει, κατά τη γνώμη μου, «καλόπιστη» αιτία. Με την κατάλληλη προσέγγιση, μπορούν να πειστούν και να αλλάξουν γνώμη. Τα υποτιμητικά σχόλια έναντι όσων δεν εμβολιάζονται όχι μόνο δεν βοηθούν, αλλά μεταφέρουν αυτόματα τους μη εμβολιασμένους πολίτες από την «καλόπιστη» στην «κακόπιστη» πλευρά. 

Στις ΗΠΑ, ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας –ο αντίστοιχος ΕΟΔΥ– μαζεύει τα σχετικά με τον εμβολιασμό ερωτήματα των πολιτών και απαντά με τη δέουσα σοβαρότητα – ακόμα κι αν η ερώτηση είναι παρανοϊκή.

Η μεγάλη καμπάνια υπέρ του εμβολιασμού που πραγματοποιείται από την κυβέρνηση, δεν έχει ιδεολογικό χαρακτηριστικά. Πρέπει να τύχει της στήριξης όλων των κομμάτων. Για να πειστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι.

Μια δεύτερη καμπάνια κατά της παραπληροφόρησης, όπως αποφάσισε να διεξαγάγει η κυβέρνηση Μπάιντεν, ίσως λειτουργήσει επιδραστικά και πείσει πολλούς «καλόπιστους» – έστω και μερικούς από το γκρουπ των «κακόπιστων». Κέρδος θα είναι.

Η πολυπόθητη ανοσία έναντι του θανατηφόρου ιού θα επιτευχθεί στην Ελλάδα κάποια στιγμή μέσα στο φθινόπωρο. Η μία οδός είναι η λεωφόρος του εμβολιασμού και των μέτρων ατομικής προστασίας. Με όσο το δυνατόν λιγότερους θανάτους, με ανοιχτή οικονομία και μικρότερη πίεση στο ΕΣΥ.

Η άλλη οδός περνάει από τα κακοτράχαλα στενά της ραγδαίας εξάπλωσης της μετάλλαξης Δ και της νόσησης –κατά τρόπο εκθετικό– των «καλόπιστων» και «κακόπιστων» ανεμβολίαστων συμπολιτών μας. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, γνωρίζουμε και αποδεχόμαστε ως κοινωνία –εμβολιασμένοι και ανεμβολίαστοι– ότι πολλοί άνθρωποι θα φύγουν από τη ζωή, η οικονομική ζημία θα είναι βαθιά, ενώ είναι αμφίβολο αν, τελικά, θα αντέξει το ΕΣΥ.

Σε όσους δεν πείθονται από τις τραγικές ιστορίες που ακούμε γύρω μας αλλά επικαλούνται το Σύνταγμα ως ύστατο επιχείρημα κατά του εμβολιασμού, οφείλω να ομολογήσω ότι ακόμα αναζητώ τη διάταξη σύμφωνα με την οποία το Σύνταγμά μας αναγνωρίζει το δικαίωμα σε οποιονδήποτε να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία των άλλων.

Με απλά λόγια, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να εμβολιαστούμε. Το αμέσως καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να πείσουμε έναν ανεμβολίαστο συμπολίτη μας να κάνει το ίδιο.