Μια ισορροπημένη Ευρώπη αποτελεί χώρο ειρήνης και ευημερίας, η ανεπτυγμένη ευρωπαϊκή περιφέρεια προσφέρει έδαφος για τις επενδύσεις και τα προϊόντα των πλούσιων χωρών
Σχόλιο για το νέο ΕΣΠΑ, τις επιχορηγήσεις προς την Ελλάδα, τα μνημόνια
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το ελληνικό πρόγραμμα για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο περιλαμβάνει πόρους 30,5 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα επωφεληθεί περισσότερο, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, από το Ταμείο ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης. Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών είναι επιχορηγήσεις που δεν επιστρέφονται, και το μικρότερο είναι δάνεια.
Για να συγκεντρωθεί το ποσό του Ταμείου η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε για πρώτη φορά σε κοινό δανεισμό. Δηλαδή τα χρήματα που θα δοθούν στην Ελλάδα θα αποπληρωθούν, κατά κύριο λόγο, από τις πλούσιες χώρες που συνεισφέρουν τα περισσότερα στις κοινοτικές δαπάνες. Με πιο απλά λόγια, η Γερμανία και οι άλλες πλούσιες χώρες δανείζονται για πόρους που θα έρθουν στην Ελλάδα.
Δεν είναι μόνο τα χρήματα που θα έρθουν στην Ελλάδα. Το νέο ΕΣΠΑ περιλαμβάνει επιχορηγήσεις 21,2 δισ. ευρώ. Τα ποσά που εκταμιευτούν τα επόμενα χρόνια έρχονται να προστεθούν στα περίπου 160 δισ. (τα μισά στον αγροτικό τομέα) που ήρθαν στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι περιττό να αναφέρουμε τα μεγάλα έργα και εκατοντάδες μικρότερα που χρηματοδοτήθηκαν από κοινοτικούς πόρους, αλλά υπάρχει η έρευνα «Τι πιστεύουν οι Έλληνες» της διαΝΕΟσις (2020) στην οποία έξι στους δέκα Έλληνες απαντούν ότι από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότερο ωφελημένη βγήκε η Ένωση και λιγότερο εμείς. Οι αγρότες είναι η επαγγελματική ομάδα που το πιστεύει περισσότερο από όλες τις άλλες επαγγελματικές ομάδες.
Τις μέρες αυτές συμπληρώνονται έξι χρόνια από τη μεγάλη περιπέτεια του δημοψηφίσματος του 2015. Εκείνη την εποχή στον δημόσιο διάλογο ήταν πανίσχυρες οι απόψεις που παρουσίαζαν την χρεοκοπία του ελληνικού κράτους σαν προσπάθεια των ξένων, με πρώτους τους Γερμανούς, να υποδουλώσουν την Ελλάδα. Μέσα στα διάφορα που ακούγονταν τότε ήταν ότι θέλουν να κάνουν τη χώρα μας «αποικία χρέους».
«Οι μνημονιακές κυβερνήσεις παρέλαβαν κράτος και θα παραδώσουν μία αποικία χρέους» ανέφερε σε ομιλία του στη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας το 2012. «Εφαρμόζετε την ίδια καταστροφική συνταγή που έχει μετατρέψει τη χώρα σε πειραματόζωο και αποικία χρέους και τους πολίτες της σε νεόπτωχους» τόνιζε γεμάτος οργή ο ίδιος το 2013 από το ίδιο βήμα. Ο Νίκος Κοτζιάς κυκλοφόρησε το 2015 βιβλίο με τίτλο «Ελλάδα: Αποικία Χρέους. Ευρωπαϊκή Αυτοκρατορία και Γερμανική Πρωτοκαθεδρία».
Έχω αναφέρει ξανά στα κείμενά μου κάτι αυτονόητο: η αποικιοκρατία είχε ως κύριο χαρακτηριστικό την αρπαγή του πλούτου της αποικίας και τη μεταφορά του στην αποικιοκρατική μητρόπολη. Στην Ελλάδα είχαμε ακριβώς την αντίθετη διαδρομή. Πόροι από τις χώρες του ευρωπαϊκού «κέντρου» κατευθύνθηκαν συστηματικά προς την «περιφέρεια». Αποτελεί ύβρι για τους λαούς που υπέφεραν από την αποικιοκρατία το να λες την Ελλάδα αποικία, με τον ίδιο τρόπο που αποτελεί ύβρι για όσους έζησαν την πραγματική κατοχή, η εμφάνιση των μνημονίων σαν κατοχή.
«Καλά, γιατί μας έδωσαν τόσα χρήματα, απ' την καλή τους την καρδιά;» θα ρωτήσει κάποιος. Η απάντηση είναι ότι μας τα έδωσαν μέσα από μια διευρυμένη έννοια του συμφέροντος. Μια ισορροπημένη Ευρώπη αποτελεί χώρο ειρήνης και ευημερίας, η ανεπτυγμένη ευρωπαϊκή περιφέρεια προσφέρει έδαφος για τις επενδύσεις και τα προϊόντα των πλούσιων χωρών. Σήμερα, οι χώρες της περιφέρειας, μέσα από την ισότιμη συμμετοχή τους στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μπορούν να προωθούν τα συμφέροντά τους και να βελτιώνουν τη θέση τους.
Πολλοί έχουν μάθει να μετρούν τα κέρδη του ενός σαν ζημιές του άλλου. Στη σύγχρονη πολιτική υπάρχουν σχέσεις που αποδεικνύονται επωφελείς και για τα δύο μέρη. Το πρόγραμμα δανεισμού της Ελλάδας με τα μνημόνια -πέρα από τα επιμέρους προβλήματα- ήταν μια τέτοια διαδικασία. Εμείς γλυτώσαμε την άτακτη χρεοκοπία, που θα μας πήγαινε στο χάος, οι Ευρωπαίοι απέφυγαν τους κινδύνους που θα έφερνε η ελληνική κατάρρευση.
Τσίπρας, Κοτζιάς και λοιποί κυβέρνησαν με χαρά την «αποικία», ενώ η σχέση της Ελλάδας με τους δανειστές δεν άλλαξε και μάλιστα οι όροι χειροτέρευσαν μετά το δημοψήφισμα, λόγω της ζημιάς στην ελληνική οικονομία και της αναξιοπιστίας που επιδείχτηκε. Κανείς, όμως, δεν μιλούσε πια για αποικιοκρατία, κατοχή και δοσιλογική κυβέρνηση. Το μίσος που διοχετεύτηκε ήταν ένα εργαλείο για την κατάκτηση της εξουσίας. Οι ίδιοι οι κήρυκές του ξέχασαν αυτά που έλεγαν λίγους μήνες πριν.
Πέρασαν έξι χρόνια από το δημοψήφισμα, επιχειρήθηκαν πολλές μεταμορφώσεις, οι ριζοσπάστες αριστεροί θέλησαν να εμφανιστούν σοσιαλδημοκράτες, αλλά δεν ακούστηκε ίχνος αυτοκριτικής για τη ρητορική του μίσους, τους χαρακτηρισμούς στους αντιπάλους, την εκμετάλλευση εθνικιστικών στερεοτύπων και το εμπόριο της αγανάκτησης.
11°
