Πολιτικη & Οικονομια

Οι τοξικοεξαρτημένοι να μην γίνουν πειραματόζωα

Γιώργος Σαρακηνός
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η πρόταση του κ. Θάνου Τζήμερου για χορήγηση στους τοξικομανείς (υπό την αιγίδα του κράτους) της ηρωίνης που οι αρχές της χώρας κατάσχουν είναι μη πραγματοποιήσιμη για έναν πολύ απλό λόγο: κανένα μα κανένα κράτος στον κόσμο δεν θα αναλάμβανε ποτέ την ευθύνη (και πολύ ορθά) να χορηγήσει σε πολίτες ουσίες «κακής» ποιότητας.

Η ηρωίνη είναι ένα συνθετικό προϊόν, χημικό παράγωγο της μορφίνης, η οποία απομονώνεται από παπαρούνες (Αφγανιστάν). Η μετατροπή της μορφίνης σε ηρωίνη είναι σχετικά εύκολη και μπορεί να την κάνει ένας μαθητής λυκείου στο σπίτι του, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις χημείας και με πολύ απλό εξοπλισμό, αρκεί να του δοθούν τα δύο-τρία χημικά που χρειάζονται για την σύνθεση και την απομόνωση της ηρωίνης. Ακριβώς επειδή η σύνθεση της ηρωίνης είναι εύκολη αν έχεις προμηθευθεί μορφίνη και τα υπόλοιπα αντιδραστήρια και τους διαλύτες που χρειάζεσαι, μπορεί να παρασκευαστεί από τον καθένα. Το γεγονός ότι απαιτείται μόνο ένα στάδιο για την σύνθεση της ηρωίνης σημαίνει ότι το πόσο καθαρό είναι το τελικό προϊόν έχει πολύ να κάνει με το τι καθαρότητας πρώτες ύλες και διαλύτες χρησιμοποιήθηκαν για την σύνθεση διότι πολλές ανεπιθύμητες προσμίξεις σε αυτά τα χημικά δεν μπορούν να αφαιρεθούν από το τελικό προϊόν αν προϋπάρχουν π.χ. στον διαλύτη που χρησιμοποίησες, αν αυτός δεν είναι ποιότητας για σύνθεση φαρμάκων, π.χ. βαρέα μέταλλα, πολλά εκ των οποίων είναι γνωστά καρκινογόνα.

Οι παράνομοι παραγωγοί ηρωίνης δεν ενδιαφέρονται να διακινήσουν χημικά καθαρή ηρωίνη (δεν μιλάμε καν για το ότι συχνά την νοθεύουν επίτηδες, ας αγνοήσουμε αυτήν την συνηθισμένη περίπτωση). Οι παράνομοι παραγωγοί ηρωίνης δεν μπαίνουν στον κόπο να συνθέσουν την ηρωίνη σε αποστηρωμένες εγκαταστάσεις ούτε να βρουν και να αγοράσουν υψηλής ποιότητας πρώτες ύλες και διαλύτες (σημειώστε ότι οι προμήθεια των συγκεκριμένων χημικών γίνεται και αυτή στην «μαύρη» επειδή οι εταιρείες που προμηθεύουν τα συγκεκριμένα χημικά ελέγχονται για το πού τα πουλούν, ακριβώς για να μην χρησιμοποιούνται σε σύνθεση ναρκωτικών ουσιών, άρα η ποιότητα των χημικών που χρησιμποιούν οι παράνομοι παραγωγή ηρωίνης είναι αναγκαστικά κατώτερη από αυτή που θα έπρεπε να είναι). Δεν μπαίνουν φυσικά ούτε στον κόπο να καθαρίσουν το τελικό προϊόν από προσμίξεις που δεν «φαίνονται», εξάλλου δεν διαθέτουν τα αναλυτικά όργανα ακριβείας για να μετρούν την ποιότητα της ηρωίνης. Αλλά και μετά την σύνθεση της ηρωίνης μπορεί να πει κανείς πολλά: για το πώς αυτή έφτασε στα χέρια των αρχών αφού ταξίδεψε μέσα σε αμπάρια πλοίων ή ποιός ξέρει σε τι άλλες συνθήκες που αλλοίωσαν παραπέρα την όποια καθαρότητα είχε.

Επειδή η πρόταση του κ. Τζήμερου ουσιαστικά ισοδυναμεί με την χορήγηση ως «φάρμακο» της ηρωίνης που κατάσχεται να προσθέσουμε εδώ ότι η διαδικασία σύνθεσης και τυποποίησης κάθε φάρμακου πρέπει να ακολουθεί συγκεκριμένες προδιαγραφές στα σημεία παραγωγής (π.χ. πρωτόκολλα cGMP = current Good Manufacturing Practices, τα οποία προβλέπουν αποστειρωμένες εγκαταστάσεις κατά τα τελικά στάδια παραγωγής του προϊόντος, κλπ). Επίσης, τα πρωτόκολλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο European Pharmacopeia προσδιορίζουν με απόλυτα συγκεκριμένα τρόπο την επιτρεπόμενη ποιοτική και ποσοτική σύνθεση κάθε φαρμακευτικού σκευάσματος (ακόμα και του αλατόνερου που μπαίνει στους ορούς ή ως σταγόνες στη μύτη), τα τεστ που πρέπει να γίνουν πριν ένα φάρμακο μπορεί να πάρει έγκριση και επίσης περιγράφει τι ποιότητας υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κάθε στάδιο της σύνθεσής του μέχρι την τελική του μορφή. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς χημικός ή να έχει καν διαβάσει την European Pharmacopeia για να είναι 1000% βέβαιος ότι καμία παρτίδα ηρωίνης που κατάσχεται από τις αρχές δεν μπορεί να πληροί καμία απολύτως προδιαγραφή ποιότητας ή καθαρότητας. Τι προτείνει λοιπόν ο κ. Τζήμερος; Να χορηγείται «βρώμικη» ηρωίνη εκεί που και μια απλή ασπιρίνη δεν επιτρέπεται να περιέχει άλλη ανεπιθύμητη ουσία ούτε σε επίπεδο πάνω από μερικά ppm (parts per million);

Ηρωίνη χορηγείται βεβαίως σε τοξικοεξαρτημένους σε κάποιες χώρες υπό τον αυστηρό έλεγχο του κράτους (Βρετανία, Ολλανδία, Ελβετία) αλλά φυσικά δεν είναι από παράνομα παρασκευασμένες παρτίδες που έχουν κατασχεθεί από αμπάρια πλοίων αλλά είναι ηρωίνη που παράγεται από φαρμακευτικές εταιρείες υπό τις αυστηρές συνθήκες που παράγεται οποιοδήποτε άλλο φάρμακο παράγεται σε Ευρωπαϊκό έδαφος. Και μόνο για τους παραπάνω λόγους λοιπόν, ο ΕΟΦ δεν θα έδινε ποτέ (και πολύ σωστά) την έγκρισή του να χορηγούνται σε πολίτες παρτίδες ηρωίνης που φτιάχθηκαν και διακινήθηκαν όπου και όπως να΄ναι. Η ηρωίνη που κατάσχεται ορθώς καταστρέφεται και αυτό πρέπει να εξακολουθήσει να γίνεται.

Για την χρησιμότητα και τα πλεονεκτήματα χορήγησης βιομηχανικής ηρωίνης, αρμόδιοι να γράψουν είναι ιατροί, κοινωνιολόγοι και άνθρωποι άλλων ειδικοτήτων, αφού θα έχουν μελετήσει τις περιπτώσεις των χωρών στις οποίες χορηγείται επίσημα βιομηχανική ηρωίνη. Το παρόν σημείωμα αφορούσε μόνο το «χημικό» κομμάτι του θέματος της χορηγίας της ηρωίνης που κατάσχεται.

Και κάτι τελευταίο: όταν ένα δημόσιο πρόσωπο, π.χ. ένας αρχηγός κόμματος αποφασίζει να γράψει ένα άρθρο που πραγματεύεται και επιστημονικές πτυχές κάποιου θέματος, καλό θα ήταν να ζητάει τις γνώμες ειδικών πριν δημοσιεύσει τις σκέψεις και τις προτάσεις του. Μόνο έτσι θα πάει ο δημόσιος διάλογος (αυτός ο μεγάλος ασθενής) μπροστά και όχι με άρθρα-πυροτεχνήματα που επιστημονικά «μπάζουν».