Το 1822, έπειτα από πολύμηνη πολιορκία και μια μεσαίου μεγέθους σφαγή που ακολούθησε την συνθήκη παράδοσης, οι Αθηναίοι επαναστάτες έδιωξαν τους Τούρκους από την πόλη. Όμως, καθώς φαίνεται, ένιωθαν ανασφαλείς και έτσι αποφάσισαν να καλέσουν κάποιους δοκιμασμένους οπλαρχηγούς και να τους την παραδώσουν. Κατέληξαν στον Οδυσσέα Ανδρούτσο και στο πρωτοπαλίκαρό του, τον Γκούρα. Το μετάνιωσαν πολύ σύντομα. Οι εμπειροπόλεμοι οπλαρχηγοί οργάνωσαν βέβαια την άμυνα και προστάτεψαν την πόλη. Ταυτόχρονα όμως, πιστοί στις κλεφταρματολικές τους συνήθειες ξεζούμισαν τους ντόπιους, τρομοκρατώντας τους και καταληστεύοντάς τους. Από το μακρύ τους χέρι δεν γλίτωσε ούτε η απελευθερωμένη γη. Ο Μακρυγιάννης, στα απομνημονεύματά του, έχει διασώσει μια συζήτηση, η οποία έλαβε χώρα στον «οντά» του Γκούρα, στο κάστρο (στην Ακρόπολη δηλαδή):
…Ανοίγει ο Δυσσέας το παλεθύρι του οντά και μου λέγει: «Τήρα κάτου, Μακρυγιάννη». Εγώ υποπτεύτηκα να μη με ρίξουν κάτου από το κάστρο. Του λέγω: «Τι να τηράξω; Τον τόπο τον ξέρω από μακριά». «Τήραξε, τι βλέπεις;» μου είπε. «Σπίτια», του λέγω. «Και κάτου παρακάτου βλέπεις τις ελιές και τα περιβόλια; Όλα δικά μας είναι. Δια τούτο σας ήφερα εις την Αθήνα. Δια να τα πάρουμε όμως χρειάζεται να κάμουμε ένα πράμα: Να παστρέψουμε καμιά εικοσαριά αγκάθια από τούτους τους γκαγκαραίους».
Δύο σχεδόν αιώνες αργότερα, σε μια ξεζουμισμένη, παραγωγικά, χώρα, η δημόσια γη έχει αποκτήσει ξανά βαρύνουσα σημασία. Οι παραλίες, τα δάση, οι αναξιοποίητες εκτάσεις και τα άλση έχουν γίνει το ιερό δισκοπότηρο για κάθε σύγχρονο οπλαρχηγό. Ορισμένοι απ’ αυτούς χρησιμοποιούν τις παλιές, δοκιμασμένες από την εποχή του Γκούρα και του Ανδρούτσου, μεθόδους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα πρόσφατα γεγονότα στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπου κάποιοι, κρυμμένοι πίσω από τον μανδύα του φιλάθλου, έσπευσαν να εκφοβίσουν τους δημότες που συζητούσαν για την τύχη μερικών στρεμμάτων άλσους. Όσοι διαμαρτυρήθηκαν δημόσια δέχτηκαν νέες απειλές και στοχοποιήθηκαν. («Να παστρέψουμε καμιά εικοσαριά αγκάθια», όπως έλεγε ο Οδυσσέας…)
Άλλοι ακολουθούν πιο εξευγενισμένες, αν και εξίσου παραδοσιακές μεθόδους. Όλα εδώ είναι θέμα δύναμης και επιρροής. Και βέβαια επιμονής. Αν ένα νομοσχέδιο κριθεί υπερβολικό και αποσυρθεί (όπως συνέβη πρόσφατα, με το πρώτο νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς), θα επανέλθει με κάποιες αλλαγές που λειαίνουν τις εντυπώσεις, αλλά δεν εμποδίζουν τα σχέδια των ενδιαφερόμενων. Πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα είναι η διαδικασία του κατεπείγοντος σε συνδυασμό με την καλοκαιρινή ραστώνη που ελαχιστοποιεί τις αντιδράσεις. Το νέο χωροταξικό-πολεοδομικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε από το θερινό τμήμα της βουλής, δύο μόλις ημέρες έπειτα από την κατάθεσή του. Όπως γράφει η Καθημερινή, «σειρά πλέον παίρνει το δασικό σχέδιο νόμου και το νέο πλαίσιο για τον αιγιαλό και την παραλία. Το πρώτο αναμένεται να έρθει στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα, ενώ το δεύτερο θα είναι έτοιμο στις αρχές Ιουλίου».
Πάντως, αν κάποιος μπει στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ –η οποία, παρεμπιπτόντως, μοιάζει με σάιτ κοινού μεσιτικού γραφείου- θα βρει καλούδια για όλα τα γούστα: κτίρια, αεροδρόμια, μαρίνες, παραθαλάσσια οικόπεδα, αυτοκινητόδρομους, λιμάνια, δημόσιες υπηρεσίες, υδάτινους και ενεργειακούς πόρους... «H Ελλάδα ξεπουλά τα πάντα» όπως γράφει η Liberation.
Ο περιπετειώδης βίος του Οδυσσέα Ανδρούτσου τερματίστηκε τον Ιούνιο του 1826, στον Γουλά, τον φράγκικο πύργο της Ακρόπολης, όπου είχε φυλακιστεί από την κυβέρνηση. Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι δολοφονήθηκε με διαταγή του Γκούρα, του παλιού του πρωτοπαλίκαρου, αρνούμενος να αποκαλύψει τον τόπο όπου είχε κρύψει τον περιβόητο θησαυρό του. Όσο για τον Γουλά, αυτός έχει κατεδαφιστεί από το 1875, οπότε δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να τον βρούμε στο σάιτ του ΤΑΙΠΕΔ…
11°
