H συνηγορία στην Ελλάδα και ο ρόλος των ΜΚΟ

Η συνηγορία διεθνώς αποτελεί σημαντικό εργαλείο των ΜΚΟ στην προσπάθειά τους να επιφέρουν θεσμικές αλλαγές σε καίρια κοινωνικά προβλήματα. Στην Ελλάδα και ειδικότερα στην περιφέρεια, οι δράσεις συνηγορίας είναι είτε περιορισμένες είτε περιορισμένης αποτελεσματικότητας με εξαιρέσεις τομείς όπως των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος και ενίοτε της κοινωνικής πρόνοιας. Τα αίτια εντοπίζονται στους εξής δύο παράγοντες:

• την έλλειψη γνώσης των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων σχετικά με τη μεθοδολογία και τα απαραίτητα εργαλεία για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων συνηγορίας και
• την αρνητική εικόνα των ΜΚΟ στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το ευρύ κοινό η οποία δυσχεραίνει την επικοινωνία και συνεργασία όλων των μερών για οποιοδήποτε καλό σκοπό και την ενεργό συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων.

ΜΚΟ και μέσα ενημέρωσης

Πριν την οικονομική κρίση οι ΜΚΟ δεν απασχολούσαν ιδιαίτερα τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, γεγονός το οποίο συνάδει με την περιορισμένη προσφορά εργασίας στην Ελλάδα. Ωστόσο, η προβολή τους ενισχύθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της προσφυγικής/ανθρωπιστικής κρίσης που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η χώρα μας από το 2015. Ενώ, τα μέσα ενημέρωσης επιδιώκουν συνήθως την προβολή του έργου των ΜΚΟ με θετικό πρόσημο στις περιπτώσεις που σχετίζονται με προσφορά κοινωνικού έργου σε ανθρωπιστικές κρίσεις ή φυσικές καταστροφές, αυτό δεν συνέβη στη χώρα μας κατά τη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα μέσα ενημέρωσης αντιμετωπίζουν πολλές φορές με καχυποψία και επιφυλακτικότητα τις ΜΚΟ. Η γενικότερη αρνητική προβολή και καχυποψία οφείλεται σε δύο λόγους. Αφενός λόγω έλλειψης ενός επίσημου μητρώου καταγραφής των ΜΚΟ και αφετέρου λόγω έλλειψης διαδικασιών διαφάνειας και λογοδοσίας. Κατά συνέπεια, τυχόν συνεργασίες μεταξύ των δύο μερών να καθίστανται δύσκολες σε κάθε επίπεδο, όπως και στον τομέα της συνηγορίας, όπου τα μέσα ενημέρωσης θα μπορούσαν να βρίσκονται δίπλα στις ΜΚΟ, ενδυναμώνοντας σχετικές δράσεις τους, μέσα από (α) τη συμπαραγωγή δεδομένων/στοιχείων και (β) την ευρύτερη διάχυση καμπανιών των τελευταίων.

“Non-profits & Media Advocating for Good!”

Πως μπορεί να γεφυρωθεί η απόσταση αυτή που χωρίζει ΜΚΟ και ΜΜΕ; Εντοπίζοντας αυτές τις ανάγκες μέσα από την πολυετή εμπειρία σε ζητήματα της Κοινωνίας Πολιτών, το HIGGS και οι εταίροι του, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, και η Πρωτοβουλία για τη Δημοσιογραφία στον τομέα της ερευνητικής δημοσιογραφίας αποφάσισαν να φέρουν κοντά εκπροσώπους ΜΚΟ και ΜΜΕ, εκπαιδεύοντας και στηρίζοντάς τους με απώτερο σκοπό τονσυν-σχεδιασμό δράσεων συνηγορίας στο πλαίσιο του έργου“Non-profits & Media Advocating for Good!”.

Το έργο “Non-profits & Media Advocating for Good!” το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund[1] προσφέρει ένα δομημένο πλαίσιο βιωματικής εκπαίδευσης και συνεργασίας για 64 εκπροσώπους ΜΚΟ και ΜΜΕ, σε 4 πόλεις της Ελλάδας, στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κομοτηνή. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 3 βιωματικά σεμινάρια και συναντήσεις συμβουλευτικής σε κάθε πόλη. Κατά τη διάρκειά τους, 32 ΜΚΟ θα αποκτήσουν δεξιότητες σχετικά με το πώς να επικοινωνούν αποτελεσματικά με τα μέσα ενημέρωσης, ενώ 32 εκπρόσωποι μέσων ενημέρωσης θα γνωρίσουν/κατανοήσουν καλύτερα το έργο των οργανώσεων και θα μάθουν πώς να αξιοποιούν καλύτερα τις πληροφορίες τους. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θα ενημερωθούν για τα διαθέσιμα ανοικτά δεδομένα και θα διευρύνουν τις ερευνητικές τους δεξιότητες, ενώ θα γνωρίσουν σημαντικά εργαλεία για τον συν-σχεδιασμό και υλοποίηση δράσεων συνηγορίας.

Μέχρι σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί η εναρκτήρια διαδικτυακή εκδήλωση του έργου και τρεις ενημερωτικές διαδικτυακές εκδηλώσεις σε Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή και Πάτρα, με στόχο την ενημέρωση του κοινού για το έργο και τις δράσεις του. Τις εκδηλώσεις παρακολούθησαν περισσότεροιαπό 150 εκπρόσωποι από τον χώρο της Κοινωνίας Πολιτών και των μέσων ενημέρωσης. Κλείνοντας, το έργο θα αποτελέσει το έναυσμα για το χτίσιμο συνεργασιών και αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών και των μέσων ενημέρωσης για την υλοποίηση δράσεων συνηγορίας που θα επιφέρουν θεσμικές αλλαγές σε κοινωνικά προβλήματα της χώρας μας.

[1]Το πρόγραμμα Activecitizensfund, ύψους € 12εκ, χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021 γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.