Αποκλειστικό! Τα μέτρα του ΔΝΤ έριξαν… τον Τσαουσέσκου

Προκειμένου να ενισχυθεί η εντύπωση ότι κάποιοι συνωμότησαν για να φέρουν την Ελλάδα στα δίχτυα του ΔΝΤ, το Ταμείο εμφανίζεται να ψάχνει για πελάτες και οι έλληνες πουλημένοι πολιτικοί να παρέδωσαν τη χώρα στα χέρια του. Ανεξάρτητα από το είδος και τα αποτελέσματα των πολιτικών που επιβάλει, η προσφυγή στο ΔΝΤ γίνεται πάντα όταν η οικονομία ενός κράτους ξεμένει από χρήματα και οι εναλλακτικές οδοί χρηματοδότησης έχουν κλείσει.

Υπάρχουν δύο πολύ χαρακτηριστικά ιστορικά παραδείγματα που δείχνουν ότι έχουν αναγκαστεί να προσφύγουν στο ΔΝΤ δυο κυβερνήσεις ευρωπαϊκών χωρών, που κανείς δεν θα περίμενε. Το 1976 η πλούσια Μεγάλη Βρετανία ήταν το πρώτο μέλος της τότε ΕΟΚ που απευθύνθηκε στο ΔΝΤ. Το εντυπωσιακό είναι ότι η προσφυγή έγινε από την κυβέρνηση των Εργατικών υπό την πρωθυπουργία του Τζέιμς Κάλαχαν. Ήταν η πρώτη φορά που το ΔΝΤ συνέδεσε το δάνειό του με μέτρα εσωτερικής πολιτικής, όπως η μείωση των δημοσίων δαπανών. Όλα αυτά έγιναν πριν την περίοδο της Θάτσερ, από το Εργατικό Κόμμα, δημιούργημα των συνδικάτων και εκφραστή της εργατικής τάξης.

Το δεύτερο παράδειγμα είναι ακόμη πιο παράδοξο. Η κομμουνιστική Ρουμανία του Τσαουσέσκου ζήτησε τη συνδρομή του ΔΝΤ το 1981. Μια χώρα του ανατολικού μπλοκ, μέλος του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της οικονομικής ένωσης των κομμουνιστικών κρατών, της ΚΟΜΕΚΟΝ, δεν μπόρεσε να βρει χρηματοδότηση από τους συμμάχους της και κατέφυγε στο ΔΝΤ, εφαρμόζοντας τις εντολές του.

Ο ιστότοπος Left.gr, που εκφράζει τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρθηκε πρόσφατα (20-3-14)* στην προσφυγή της Ρουμανίας στο ΔΝΤ με το κείμενο «Στα χνάρια του Τσαουσέσκου» το οποίο, αφού μιλάει για τη γραφειοκρατική ελίτ και για τον δεσποτικό χαρακτήρα της δικτατορίας Τσαουσέσκου, καταλήγει:

«…Για να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος λιτότητας ο ρουμάνικος λαός βυθίστηκε σε μια άνευ προηγουμένου εξαθλίωση. Το βιοτικό επίπεδο καταβαραθρώθηκε, η παιδική θνησιμότητα εκτοξεύτηκε, η πείνα επέστρεψε, ο κόσμος πάγωνε κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η τραγική κατάσταση στην οποία περιήλθε η κοινωνία αποτέλεσε βασική αιτία των ταραχών που εντέλει οδήγησαν στην πτώση του καθεστώτος το 1989.»

Μαθαίνουμε, λοιπόν, ότι η βασική αίτια της εξέγερσης κατά του Τσαουσέσκου ήταν τα μέτρα του ΔΝΤ και όχι η ίδια η φύση του καθεστώτος. Θα ήταν αστείο, αν δεν ήταν θλιβερό. Η περίοδος Τσαουσέσκου συνδύασε με εφιαλτικό τρόπο τη χρόνια εξαθλίωση του πληθυσμού με μια απίστευτη, παρανοϊκού τύπου καταπίεση. Αλλά για την εγχώρια ριζοσπαστική αρθρογραφία η πτώση ενός από τα πιο απεχθή καθεστώτα στην σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία αποδίδεται στο «πρόγραμμα λιτότητας ενός από τους πυλώνες του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, του ΔΝΤ». Και αν στη Ρουμανία ήταν τα σκληρά μέτρα του ΔΝΤ που έκαναν το λαό να ξεσηκωθεί, τότε γιατί είχαμε ανάλογες εξεγέρσεις και την πτώση των καθεστώτων στις υπόλοιπες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης;

Είναι αξιοσημείωτο ότι το άρθρο αποδίδει τη δημιουργία του ρουμανικού χρέους στην χρηματοδότηση της βιομηχανικής ανάπτυξης της χώρας. Αυτοί που φούσκωναν τα μυαλά των αγανακτισμένων με τις θεωρίες περί «επαχθούς χρέους» δεν εντόπισαν τίποτε το επαχθές στα δάνεια του Τσαουσέσκου, τα οποία πήγαν σε προκλητικές σπατάλες, όπως το περίφημο παλάτι, το μεγαλύτερο κτήριο της Ευρώπης, που κόστισε όσο το 30% του ΑΕΠ της Ρουμανίας.

Αν όλα αυτά φαίνονται πολύ παλιά υπάρχει μια πολύ πρόσφατη παραποίηση της πραγματικότητας σε ζητήματα κρίσεων και δανεισμού. Στην ελληνική τηλεόραση έχουν προβληθεί εκπομπές αφιερωμένες στην Ισλανδία, που παρουσιάζουν τη χώρα σαν ένα υπόδειγμα εναλλακτικής αντιμετώπισης της κρίσης σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Περιέργως, στις εκπομπές αυτές η αναφορά στην προσφυγή της Ισλανδίας στο ΔΝΤ το 2008 είναι από ελάχιστη έως ανύπαρκτη. Η ίδια παράλειψη παρατηρείται και σε δεκάδες άρθρα εφημερίδων γύρω από το θέμα, όπως και σε ανάλογα δημοσιεύματα ιστοσελίδων. Έτσι, όσοι σχολιάζουν τα κείμενα αυτά στο ίντερνετ -και πολλοί άλλοι- αναπαράγουν οργισμένα την άποψη ότι ή Ελλάδα αντί να πάει στο ΔΝΤ και να εφαρμόσει το μνημόνιο θα έπρεπε να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ισλανδίας, αγνοώντας ότι και αυτός ο δρόμος περνούσε από το ΔΝΤ και το μνημόνιο.

Εξάλλου, το πρόβλημα της Ελλάδας διαφέρει πολύ από αυτό της Ισλανδίας, καθώς η κρίση σε κάθε χώρα έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Μια μεγάλη διαφορά της ελληνικής κρίσης από αυτή των άλλων ευρωπαϊκών χωρών είναι ότι εδώ είχαμε ταυτόχρονα οικονομική και πολιτική κρίση. Η δικαιολογημένη κατάρρευση της εμπιστοσύνης των πολιτών στα παλιά μεγάλα κόμματα συνοδεύτηκε με την υιοθέτηση κάθε απίθανης θεωρίας. Όλα τα σενάρια συνέκλειναν στην επίθεση των ξένων κέντρων κατά της Ελλάδας. Κόμματα και μέσα ενημέρωσης αναπαρήγαγαν και εκμεταλλεύτηκαν αυτές τις δοξασίες. Το πολιτικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε έφερε οικονομική και νομισματική ανασφάλεια και απομάκρυνε την ανάκαμψη. Σήμερα είναι γνωστό ποιοί πληρώνουν αυτή την εξέλιξη των πραγμάτων.