Πολιτικη & Οικονομια

74 εκατομμύρια Αμερικάνοι ασπάζονται τον Τραμπ(ουκ)ισμό

Πώς αλήθεια έγινε αυτό;

Νίκος Μηλαπίδης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Νίκος Μηλαπίδης σχολιάζει την εισβολή οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο και το διεθνές φαινόμενο του Τραμπισμού.

Δεν υπάρχει συμβόλαιο της ανθρωπότητας με την πρόοδο. Οι αρετές της Δημοκρατίας που ευνοούν την πρόοδο εν συνόλω, δεν είναι ποτέ δεδομένες.

Η επικράτηση Μπάιντεν δεν σβήνει από την μνήμη τους αλαλαγμούς από τους καουμπόηδες και το καρναβαλικό ντου στο Καπιτώλιο. Η πρώτη (έγχρωμη) γυναίκα αντιπρόεδρος δεν σβήνει από τη μνήμη το γόνατο του αστυνομικού στο λαιμό του Τζορτζ Φλόιντ.

Η αμερικανική κοινωνία ήταν πριν την εκλογή Τραμπ βαθιά διχασμένη. Γεωγραφικά εισοδηματικά, μορφωτικά, πολιτισμικά, φυλετικά. Το εκλογικό αποτέλεσμα του 2020 δεν ανατρέπει από μόνο του το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της χώρας μιλά ακόμα δύο διαφορετικές πολιτικές γλώσσες.

Μια οικονομία που είναι πρωτοπόρος στις νέες τεχνολογίες, αλλά οι αδύναμοι ζουν το πεζοδρόμιο. Μια κοινωνία στην οποία κάποιοι πασχίζουν για την προστασία της αγέννητης ζωής και πάρα πολλοί αρνούνται τον υπαρξιακό κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής.

Μια χώρα που για τέσσερα χρόνια κυβερνήθηκε από ένα χυδαίο, αμοραλιστή μεγιστάνα του οικονομικού κατεστημένου που δημιούργησε μια ετερόκλητη συμμαχία ανάμεσα σε οικονομικούς ολιγάρχες και εκατομμύρια πολιτών που νιώθουν ξένοι στην «Αμερική τους», που οριακά επιβιώνουν στο περιθώριο των οικονομικών εξελίξεων και της παγκοσμιοποίησης.

Μια χώρα που υπήρξε συνώνυμο της δύναμης της επιστήμης, κατέληξε να κυβερνείται από έναν μανιακό ναρκισσιστή που επένδυσε με επιτυχία στην αμφισβήτηση της επιστήμης και στηρίχθηκε στην εύκολη κατανάλωση του ψέματος και ασέλγησε στους θεσμούς.

Το φαινόμενο Τραμπ δεν έπεσε από τον ουρανό στην αμερικανική κοινωνία. Είναι προϊόν μια προϊούσας κοινωνικής παρακμής. Εκκολάπτεται στην αμερικανική κοινωνία για πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Οι Αμερικάνοι γνώριζαν την διεφθαρμένη πορεία του στις επιχειρήσεις, ήταν ένα από τα icons της αμερικανικής showbiz, τον κατανάλωσαν εύπεπτα μετά μανίας ως πρωταγωνιστή του one man show ριάλιτι που απέλυε υπαλλήλους του (όπως έκανε ως πρόεδρος, στην πραγματική ζωή και με τους συνεργάτες του στο οβάλ γραφείο). Τον εξέλεξαν το 2016 ως Πρόεδρο, ως αρχηγό της Δημοκρατίας τους, γι’ αυτό που είναι. Και το 2020 τον ψήφισαν ακόμη περισσότεροι!

Το μεγάλο μάθημα από την παρακμή της αμερικανικής δημοκρατίας που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια όλου του πλανήτη είναι ότι ο Τραμπ έλαβε σχεδόν 7 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους σε σχέση με το 2016 (το δεύτερο μεγαλύτερο μέγεθος στα χρονικά) και βελτίωσε την επίδοσή του μεταξύ των μειονοτήτων και των λευκών γυναικών με πανεπιστημιακή μόρφωση. Πώς αλήθεια έγινε αυτό;

Η εισοδηματική ανισότητα έχει φτάσει σε ρεκόρ 50ετίας. Αν και η οικονομία αναπτύχθηκε με πάνω από 2 % ετησίως υπό τον Τραμπ, τα στοιχεία του Γραφείου προϋπολογισμού και απογραφής του αμερικανικού κράτους υποδεικνύουν ότι τα οφέλη αυτής της ανάπτυξης ρέουν δυσανάλογα στους Αμερικανούς με υψηλότερα εισοδήματα, τροφοδοτώντας μια σταθερή τάση πολλών δεκαετιών. Το 40% των Αμερικανών δεν μπορεί να βρει 400 δολάρια για μια έκτακτη ανάγκη. Αντέχει μια δημοκρατία τέτοιες ανισότητες;

Με το δηλητήριο που έχυσε η διακυβέρνηση Τραμπ με την ακραία πολιτική αντιπαράθεση, την ρητορική μίσους στα social media (too little, too late, η εκ των υστέρων αντίδραση των ιδιωτικών πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης) έριξε λάδι στην φωτιά των υπαρκτών ανισοτήτων και αποκλεισμών. Μέσω της προπαγάνδας των fake news και των θεωριών συνωμοσίας νομιμοποίησε την βία ως μέσο πολιτικής συμπεριφοράς.

Ο Μπάιντεν κέρδισε 81.283.098 ψήφους ή 51,3% των ψήφων. Είναι ο πρώτος προεδρικός υποψήφιος των ΗΠΑ που έχει κερδίσει περισσότερες από 80 εκατομμύρια ψήφους. Είναι όμως ο Πρόεδρος των Διχασμένων Πολιτείων της Αμερικής.

Ο Τραμπ καλλιέργησε και τελικά δημιούργησε μια νέα πολιτική ιδεολογία, που μέχρι τώρα φιλοξενούνταν στο ρεπουμπλικανικό κόμμα αλλά ξεπερνάει τα δικά του στεγανά. Κέρδισε 74.222.958 ψήφους ή 46,8 τοις εκατό των ψήφων. Αυτές είναι περισσότερες ψήφοι από οποιονδήποτε άλλο υποψήφιο για προεδρία έχει κερδίσει ποτέ, με εξαίρεση τον Μπάιντεν.

Το πολιτικό πραξικόπημα που υποκίνησε και οργάνωσε ο Τραμπ με την ενορχηστρώμενη έκρηξη του λαϊκίστικού, αντισυστημικού αχταρμά στις πύλες του ναού της αμερικανικής Δημοκρατίας, υπήρξε το κύκνειο άσμα του πολιτικού προσώπου Τραμπ. Ως πρόσωπο πλέον είναι λιγότερο επικίνδυνος.

Το πολιτικό του τέκνο όμως, το πολιτικό φαινόμενο Τραμπ εξέθρεψε τον τραμπ(ουκ)ισμό ως ιδεολογία, το νο 1 κίνδυνο ως πολιτικό ρεύμα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.

Σε μια φιλελεύθερη δυτική Δημοκρατία, η ευημερία και η πρόοδος μιας κοινωνίας  δεν κρίνεται μόνο από τον πλούτο που παράγει και τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι πολίτες. Εξαρτάται υπαρξιακά από τις ευκαιρίες που επιφυλάσσει για εξέλιξη, για εργασία και για αλλαγή βιοτικού επιπέδου στο σύνολο των πολίτων της.

Μια Δημοκρατία, ως πολίτευμα, μπορεί τυπικά να φαίνεται εδραιωμένη και άτρωτη. Η ανθεκτικότητα της όμως εξαρτάται από την ποιότητα που απολαμβάνουν οι πολίτες μιας Δημοκρατίας. Και αυτή ακριβώς η ποιότητα μπορεί να υποχωρεί με τεράστια ταχύτητα. Όταν γκάνγκστερς (κατά τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο) αποκτούν την εξουσία, τότε ο τραμπ(ουκ)ισμός επικρατεί.