Ο Λεωνίδας Καστανάς σχολιάζει τη στάση της αντιπολίτευσης στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Η δημοκρατία ευημερεί όταν τα βασικά πολιτικά κόμματα που την υπηρετούν μπορούν να βρουν μια κοινή βάση συζήτησης. Ας διαφωνούν όσο θέλουν αλλά να μοιράζονται ένα κοινό σημείο αναφοράς απέναντι στα γεγονότα. Τότε όλες οι συνιστώσες του πολιτικού συστήματος συμβάλλουν, όχι κατ’ ανάγκη στην εξεύρεση λύσης, αλλά σε ένα κλίμα γόνιμου διαλόγου που είναι πολιτικά ωφέλιμο. Στέλνουν το μήνυμα στην κοινωνία ότι εκεί στη Βουλή μπορούν τουλάχιστον να συζητήσουν μεταξύ τους. Όταν μου λες ότι θα αγωνιστείς για να μην εφαρμοστεί αυτός ο νόμος για τα πανεπιστήμια, δηλώνεις ότι είσαι σε έναν τόπο αλλού. Και καλείς τον κόσμο να στραφεί κατά των νόμων της πατρίδας σου, δηλαδή να παρανομήσει. Γιατί ορίζεις τέτοιες αβυσσαλέες διαχωριστικές γραμμές; Μα για να δείξεις ότι υπάρχεις ως άλλος τόπος.
Στο Πανεπιστήμιο Πειραιά ανέβηκε για μιάμιση ώρα ένα πανό που έγραφε «Κούλη πονάς»; «Κωστάκη που είναι ο μπαμπάς σου;», «Αλληλεγγύη στον απεργό πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα». Κατέβηκε από τους ίδιους που το ανέβασαν, μιας και καμιά δημοκρατικά εκλεγμένη αρχή του πανεπιστημίου δεν μπήκε στον κόπο να το κατεβάσει. Δεν θα συζητήσω την αθλιότητα των γραφομένων. Είναι δικαίωμα του καθενός να γράφει τις απόψεις του. Ακόμα και να εκθειάζει μια δολοφονία. Και κανείς αστυνομικός δεν θα το κατέβαζε εάν ο εσωτερικός κανονισμός της σχολής επέτρεπε τέτοιου είδους αναρτήσεις. Το καλύτερο θα ήταν το πανό αυτό να κλειστεί με διαφανές πλεξιγκλάς και να μείνει για πάντα εκεί ως μνημείο. Με μια πινακίδα δίπλα του που θα περιγράφει εν συντομία τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται. Για να μαθαίνουν οι επόμενοι τι ακριβώς υπερασπίζονται όλοι αυτοί που δεν θέλουν να μπει ένα τέλος στην πολιτική βία, τουλάχιστον μέσα στα πανεπιστήμια. Δηλαδή στους ναούς της ελεύθερης διακίνησης ιδεών.
Το αγκάθι μπαίνει όταν τέτοιες απόψεις σαν και αυτές του πανό θέλεις να τις επιβάλεις με τη βία. Όταν το ίδιο το πανεπιστήμιο αποφεύγει να χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις του για μια κοινωνική εκδήλωση διότι ενδέχεται κάποιοι να τη διακόψουν βιαίως. Κάποιοι που διαφωνούν με τους προσκεκλημένους και τις απόψεις τους. Όπως έγινε το 2011 όταν επιτέθηκαν στο νομπελίστα βιολόγο J. Watson την ώρα που έδινε διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Πάτρας. Τον θεωρούσαν δήθεν ρατσιστή. Ή όπως το 2004 κάποιοι άλλοι απέτρεψαν βιαίως την παρουσίαση του συλλογικού βιβλίου των Στ. Κουρτουά, Ν. Βερτ και άλλων «Η μαύρη βίβλος του κομμουνισμού», στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διότι έθιγε τα τοτέμ τους, τον Στάλιν, τον Μάο και τον Πολ Ποτ. Αυτοί οι ίδιοι ή οι φίλοι τους που σήμερα δήθεν φοβούνται ότι η παρουσία της αστυνομίας θα εμποδίζει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Αυτοί που κόπτονται για την ελευθερία αλλά μόνο των δικών τους ιδεών. Διότι των άλλων απαγορεύονται διά ροπάλου.
Το πανεπιστήμιο είναι άσυλο ιδεών και όχι παράνομων πράξεων. Και άσυλο ιδεών είναι κάθε τετραγωνικό χιλιοστό μιας δημοκρατικής χώρας. Και οι παράνομες πράξεις πρέπει να διώκονται όπου και αν συμβαίνουν. Δεν υπάρχει αυτοδιοίκητο στην παρανομία. Δεν υπάρχουν χώροι που επιτρέπεται η βία και η καταστροφή. Αν η πολιτεία γνωρίζει, εκ του αποτελέσματος, ότι σε κάποιους δημόσιους χώρους μπορεί να κινδυνεύσουν φοιτητές, καθηγητές ή εγκαταστάσεις οφείλει να τους και τις προστατεύσει. Οφείλει να προλαμβάνει με κάθε νόμιμο τρόπο. Και η σημερινή κυβέρνηση επιλέγει έναν ήπιο τρόπο προστασίας με μια άοπλη υπηρεσία φύλαξης. Που είναι αμφίβολο αν θα τα καταφέρει μιας και θα μπει στο στόχαστρο από την πρώτη στιγμή. Ωστόσο όμως δείχνει τη διάθεση να αλλάξει προς το ηπιότερο την καθημερινότητα εντός των πανεπιστημίων, κάτι που δεν θέλησαν να κάνουν οι πανεπιστημιακές αρχές που τώρα διαμαρτύρονται. Τουλάχιστον να μην πωλούνται ελεύθερα τα ναρκωτικά στο campus.
Η αριστερή αντιπολίτευση που διαμαρτύρεται έχει λόγους κυρίως ιδεολογικούς για να το κάνει. Το πανεπιστήμιο είναι, στο φαντασιακό της, ένας βασικός ιδεολογικός μηχανισμός του αστικού κράτους. Το καθήκον όσων θέλουν να ανατρέψουν αυτό το κράτος και τη δημοκρατία του είναι να υπονομεύουν τους μηχανισμούς του. Να τους καταλαμβάνουν και να τους στρέφουν εναντίον του μέχρι την τελική νίκη. Συνεπώς είναι γι’ αυτήν ένα καρφί η παρουσία δυνάμεων καταστολής στο δικό της «ανυπότακτο χωριό». Που δεν θα επιτρέπουν σε όποιον θέλει να χτίζει την πόρτα του πρύτανη. Ένα καρφί στον χώρο που ωριμάζουν οι αυριανοί επαναστάτες. Είναι αυτό που γράφω στην αρχή, ο «τόπος αλλού». Πώς να συνομιλήσεις με όλους αυτούς που υποκρίνονται ότι πιστεύουν ακόμα τέτοια πράγματα; Άσε που κάποιοι μπορεί και να τα πιστεύουν έστω και αν δεν θα άλλαζαν το υπάρχον γλυκό με τίποτα. Ο πιο απίθανος ιδεολογικός μύλος είναι αυτός της σύγχρονης αριστεράς. Ακόμα πιο απίθανος αυτός των ξεπεσμένων σοσιαλδημοκρατών.
Καμιά πρόθεση βεβαίως δεν έχει η ελληνική αριστερά να ανατρέψει την «αστική δημοκρατία» και τον καπιταλισμό. Κυβέρνησε και μια χαρά συμβιβάστηκε μαζί τους και μάλιστα με το παραπάνω και γι’ αυτό επέλεξε εξάλλου ως συνέταιρο τον Πάνο. Και αν επιστρέψει, θα είναι ακόμα πιο συμβιβασμένη. Φιλελεύθερη και σύγχρονα καπιταλιστική δεν μπορεί να γίνει διότι αγνοεί τα ανάλογα «μαθηματικά» για να το κάνει. Και γι’ αυτό είναι εξάλλου κατά κάθε προόδου και καινοτομίας. Τα φοβάται λόγω άγνοιας. Την απομακρύνουν από τα αξιώματα του Μαρξ και μπερδεύεται. Η αριστερά προτιμά να καμώνεται την επαναστατημένη σε ασφαλές φιλελεύθερο περιβάλλον. Αγαπά όμως τις πατροπαράδοτες ιδεολογικές της αποσκευές και δεν θέλει να τις αλλάξει. Και τέτοιες είναι ο «ταξικός πόλεμος» και «η προλεταριακή βία». Γιατί αν τις άλλαζε, δεν θα ένιωθε απλά γυμνή, δεν θα υπήρχε. Το κοινό της στηρίζεται πάνω στο δεκανίκι της δευτέρας παρουσίας, του «άλλου κόσμου που είναι εφικτός» και πώς να του το πάρεις; Και γι’ αυτό ο αριστερός λόγος υποχωρεί σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Επειδή κοιτάζει ακόμα στις αρχές του 20ού αιώνα. Επειδή οι «μάζες» πέταξαν το δεκανίκι και περπατούν ελεύθερες.
Είναι όμως αμαρτία για όλη αυτήν τη ψευδαίσθηση και την υποκρισία να ξευτελίζουμε τα πανεπιστήμιά μας και να ταλαιπωρούμε τους εργαζόμενους σ’ αυτά. Να διαπαιδαγωγούμε με τον χειρότερο τρόπο τα παιδιά μας. Να υποβαθμίζουμε τη δημόσια υλική και πνευματική μας περιουσία. Να είμαστε ένα διεθνές πανεπιστημιακό ρεντίκολο. Είναι ντροπή της πολιτείας να υποχωρεί μπροστά στο κάλπικο καπρίτσιο μιας ιδεοληπτικής μειοψηφίας. Και δεν μας τιμά η μακρόχρονη σιωπή απέναντι στη φρίκη. Αλήθεια τι έχουν να φοβηθούν από την παρουσία ενός άοπλου αστυνομικού ένας φοιτητής και μια φοιτήτρια που πηγαίνουν εκεί για να μάθουν γράμματα;
Τόσα χρόνια κανείς δεν τόλμησε να κάνει την κίνηση και είναι πολύ σημαντικό που αυτή η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με υπουργό Παιδείας τη Νίκη Κεραμέως το τολμά. Τολμά να βάλει ένα τέλος σ’ αυτό το γελοίο παιχνίδι με τη βία και την ανομία στα πανεπιστήμια. Η κοινωνία απηυδισμένη από την ιδεολογική κουρελαρία αλλά και την καταστροφική μανία απαιτεί την εφαρμογή του νόμου στους χώρους που ζουν και σπουδάζουν τα παιδιά της. Έστω, με τον πιο ήπιο τρόπο. Φαίνεται ότι αλλάζουμε πίστα, φίλοι μου. Προσδεθείτε διότι δεν θα μας λείψουν οι στροφές και τα φρεναρίσματα καθώς θα προχωράμε και θα προοδεύουμε. Αλλά να μη ξεχνάμε ότι είναι κακό για τη δημοκρατία ότι η σύσσωμη η αντιπολίτευση σήμερα βρίσκεται σε έναν τόπο αλλού.
4°
