Η υποκρισία με τα κολέγια

Η υπόθεση της «αναγνώρισης» των κολεγίων, κανονικά θα έπρεπε να είναι μη θέμα. Στην ουσία της, παρά τις όποιες εξαιρέσεις ή ιδιαιτερότητες κάθε επαγγέλματος, είναι εξαιρετικά απλή. Αυτό το οποίο διασφαλίζει η περίφημη τροπολογία της κ. Κεραμέως είναι ότι για όσα πτυχία αναγνωρίζονται επαγγελματικά δικαιώματα σε μια χώρα μέλος, τότε τα ίδια δικαιώματα αναγνωρίζονται και στην Ελλάδα. Εγγράφονται δηλαδή οι κάτοχοί τους στα κατά περίπτωση επιμελητήρια.

Πρόκειται για μια από τις θεμελιώδεις αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται η ενιαία αγορά και η ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων. Αν είσαι γιατρός σε ένα κράτος μέλος τότε μπορεί να δουλέψεις ως γιατρός σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται μάλιστα για ρύθμιση η οποία στην πράξη εξυπηρετεί περισσότερο τις μικρές χώρες. Πώς νομίζουμε ότι μπόρεσαν να πάνε να δουλέψουν στην Ευρώπη τόσες χιλιάδες ελληνόπουλα με πτυχίο τον καιρό της κρίσης;

Στην Ελλάδα βέβαια τίποτα δεν είναι απλό. Κι επειδή θέλουμε να είμαστε Ευρώπη αλλά μόνο εκεί που συμβαδίζει με τα στενά συμφέροντα μας, έχουμε υιοθετήσει ένα μοναδικό καθεστώς. Τα κολέγια λειτουργούν ελεύθερα, απλώς δεν τα αναγνωρίζουμε. Είναι ελεύθερα γιατί η Ευρώπη είναι μια οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Αλλά δεν τα αναγνωρίζουμε διότι τα ακαδημαϊκά προσόντα είναι υπόθεση κάθε χώρας κι σ εμάς δεν αρέσει ο ανταγωνισμός του κάθε ιδιώτη. Επειδή όμως το νερό θα βρει τρύπα να περάσει, κι επειδή οι Ευρωπαίοι δεν είναι χαζοί να μην αξιοποιήσουν μια τόσο υπαρκτή ζήτηση για τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχουμε το υβρίδιο των σπουδών στην Ελλάδα με πτυχία από την αλλοδαπή.

Αντίθετα από ότι υποστηρίζεται, αυτό δεν συμβαίνει για να πάρουν πτυχία όσοι δεν το αξίζουν κι έχουν λεφτά. Αυτοί που έχουν λεφτά πάνε απευθείας έξω. Είναι κατ αρχήν αυτοί που το πορτοφόλι τους δεν αντέχει οι οποίοι επιλέγουν τα κολέγια. Για να γίνουν πτυχιούχοι χωρίς αναγνωρισμένα πτυχία.  Ένα μοναδικό καθεστώς υποκρισίας το οποίο βέβαια είχε σαν αποτέλεσμα επανειλημμένες καταδίκες μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Το αστείο είναι ότι αφού εξαντλήσουν το επιχείρημα των χρημάτων, λες και είμαστε σε μια σοσιαλιστική οικονομία, οι πολέμιοι των κολεγίων επικαλούνται ζητήματα ποιότητας. Εδώ φυσικά έχουμε προϊστορία. Τι Οξφόρδη και τι Σορβόννη μου λες. Αν δεν σε αναγνωρίσει ο (τέως) ΔΙΚΑΤΣΑ δεν είσαι πτυχιούχος. Αφού φυσικά πρώτα δει σε πόσα χρόνια το πήρες γιατί εδώ, το πρώτο πτυχίο το παίρνεις σε 4 ή 5 χρόνια. Άρα εμείς ξέρουμε περισσότερα γράμματα. Κάτσε λοιπόν ξανά στα θρανία για να έχεις ισοτιμία. Άντε βγάλε άκρη. Το ίδιο πάνω κάτω καθεστώς, λιγότερο γραφειοκρατικό, αλλά εξ ίσου οργουελικό, ισχύει και σήμερα. Αυτά όμως ισχύουν για τα «πανεπιστήμια», τα πτυχία δηλαδή όσων φοίτησαν απευθείας στο εξωτερικό Διότι τα άλλα πτυχία, κι αυτά από το εξωτερικό κι αυτά από πανεπιστήμια αλλά σε συνεργασία με κολέγια, απλώς δεν αναγνωρίζονται ακαδημαϊκά.

Εδώ λοιπόν έχουμε άλλη μια πρωτοτυπία. Δεν τα αναγνωρίζουμε που σημαίνει ότι δεν θέτουμε και κριτήρια ποιότητας. Αλλά τα απορρίπτουμε επειδή δεν ικανοποιούν κάποια στάνταρ ποιότητας που δεν έχουμε θέσει. Αυτό και αν είναι οργουελικό! Καταδικάζουμε έτσι μερικές χιλιάδες παιδιά να παραμένουν εσαεί στο πουργατόριο.

Φυσικά η επίκληση της ποιότητας είναι προσχηματική. Ο μόνος λόγος που τον επικαλούμαστε είναι ο συντεχνιακός ανταγωνισμός που διαπερνά τόσο την ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και τους επαγγελματικούς φορείς. Αν και όσους πραγματικά ενδιαφέρει η ποιότητα και δεν την επικαλούνται προσχηματικά, τότε η προφανής λύση θα ήταν άλλη: η αναγνώριση των κολεγίων και η θεσμοθέτηση κριτηρίων ακαδημαϊκής επάρκειας. Να ξεχωρίσει και η ήρα από το στάχυ, οι σοβαρές προσπάθειες από τις αρπαχτές.

Λύση η οποία θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσθετη επικαιρότητα λόγω Brexit. Με την εικαζόμενη άνοδο των διδάκτρων πολλά ελληνόπουλα και όχι μόνο,  θα δυσκολεύονται πια να πάνε στην Αγγλία. Θα μπορούσε να αποτελέσει μια καλή αφορμή να μπει και η χώρα μας στην διεθνή εκπαιδευτική αγορά. Κάτι έχουν καταλάβει στην Κύπρο. Αλλά ξέχασα η παιδεία είναι υπεράνω χρημάτων.