Ελαστική εφαρμογή των μέτρων σημαίνει καθόλου μέτρα

Ποτέ δεν θα ακούσετε από κάποιον που ασχολείται με το ποδόσφαιρο πως πολύ καλά έκανε ένας διαιτητής που μέτρησε γκολ το οποίο δεν είχε περάσει τη γραμμή, επειδή ήταν κρίμα να το ακυρώσει για λίγα εκατοστά ή επειδή το σουτ ήταν πολύ ωραίο. Δεν θα ακούσετε ποτέ κάποιον να λέει «είναι λαθος να ακυρώνεται γκολ για μόλις μισό μέτρο οφσάιντ». Στο ποδόσφαιρο η επιβολή των κανόνων, που είναι με σαφήνεια ορισμένοι, γίνεται χωρίς ελαστικότητα και όπου οι κανόνες δεν επιβάλλονται μιλάμε για κακό διαιτητή ή για παράγκα. Αλλά ποτέ δε λέμε «εντάξει μπορεί η μπάλα να μπήκε στο τέρμα αλλά με τόση προσπάθεια που κατέβαλαν οι αμυντικοι είναι κρίμα να μετρήσει το γκολ».

Το αποτέλεσμα της αυστηρής επιβολής των κανόνων (με τις αντίθετες περιπτώσεις να είναι η εξαίρεση) είναι να διεξάγονται απρόσκοπτα, πάνω από έναν αιώνα, σε όλο τον κόσμο εκατοντάδες (μπορεί και χιλιάδες) πρωταθλήματα ποδοσφαίρου. Εκεί που η διεξαγωγή γίνεται κάπως προβληματική είναι οι χώρες στς οποίες οι κανόνες γίνονται κάπως λάστιχο, αλλά επειδή ακόμα και στα πιο διεφθαρμένα πρωταθλήματα η συντριπτική πλειοψηφία των σφυριγμάτων είναι εντός του πλαισίου των κανόνων, τα πρωταθλήματα διεξάγονται κανονικά.

Φαντάζεστε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν η πλειονότητα των σφυριγμάτων αντιμετώπιζε τους κανόνες με ελαστικότητα; Πιστεύετε ότι θα μπορούσε να ολοκληρωθεί έστω και ένας ποδοσφαιρικός αγώνας στον οποίο τα σφυρίγματα του διαιτητή έκαναν λάστιχο τους σαφείς κανόνες ανάλογα με το πόσο μοχθούν οι ποδοσφαιριστές μια ομάδας ή αναλογα με το πόσο πολύ θέλουν τη νίκη ή ανάλογα με το πόσο θεαματική είναι η προσπάθειά τους;

Όλοι καταλαβαίνουμε πως ένας τέτοιος αγώνας δύσκολα θα έφτανε στο 20λεπτο και θα διακόπτονταν μέσα στο χάος.

Είναι λοιπόν απορίας άξιο το ότι η κυβέρνηση και αρκετοί συμπολίτες έχουν απαίτηση να έχει (και μάλιστα σύντομα) αποτέλεσμα και να μην οδηγήσει σε χάος η ελαστική επιβολή των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.

Όταν ένας κανόνας τόσο σαφής όσο η απαγόρευση της κυκλοφορίας (πλην εξαιρέσεων για πολύ συγκεκριμένους λόγους που επίσης σαφώς ορίζονται) μπαίνει στην κατηγορία του «έλα μωρέ τώρα δυο στενά πιο κάτω πάω» ή «εντάξει, μπορεί κάποιος να πει ότι πάει για άσκηση και να συναντηθεί με τρεις φίλους στο πάρκο... θα υπάρξει κατανόηση», ο κανόνας στην ουσία καταργείται. Από τη στιγμή που αποφασίζεις να τον κάνεις λαστιχένιο ο καθένας μπορεί να τον τραβήξει όσο θέλει και π.χ. το μαγικό νούμερο 6 να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε μετακίνηση αρκεί αυτός που το στέλνει να φοράει φόρμα ή να έχει στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του ένα ποδήλατο.

Το ίδιο συμβαίνει και με τον αριθμό των ατόμων που μπορεί να βρίσκονται σε ένα κατάστημα. Αν ο κανόνας λέει 2 αλλά τα όργανα της πολιτείας (δηλαδή η πολιτεία) λένε ότι δεν χάλασε κι ο κόσμος για ένα-δύο παραπάνω στην ουσία δίνει το σήμα μπάτε σκύλοι αλέστε. Γιατί αν δεν πειράζουν οι ένας-δύο παραπάνω γιατί να πειράζουν οι δυο- τρεις παραπάνω; Πού μπαίνει το όριο στο οποίο πειράζει και ποιός το βάζει, όταν το ορισμένο από τον νόμο όριο έχει αγνοηθεί;    

Όταν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος λέει με αυστηρό ύφος πως «σε όλη την περίοδο των γιορτών θα απαγορεύεται η μετακίνηση από τις 10 το βράδυ μέχρι τις 5 πρωί» και αμέσως μετά διευκρινίζει πως για τα ρεβεγιόν και τις παρέες που θέλουν να μετακινηθούν θα υπάρξει κάποια ειδική πρόνοια, στην πραγματικότητα λέει στους πολίτες αυτής της χώρας ότι παραμονή Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς τα μέτρα παύουν να ισχύουν.

Το ίδιο εννοείται πως συμβαίνει και όταν οι κανόνες είναι τόσο ασαφείς, ώστε να είναι ανοικτοί σε ερμηνείες. Τι σημαίνει ας πούμε το «σε κοντινή απόσταση από το σπίτι»; Στην πραγματικότητα τίποτα απολύτως.   

Ένα από τα πράγματα που σου συμβαίνει όταν παύεις να είσαι μωρό παιδί είναι ότι καταλαβαίνεις πως δεν μπορείς να τα έχεις όλα. Ότι καταλαβαίνεις πως αν θέλεις να χάσεις κιλά πρέπει να τρως λιγότερο και όχι τόσο νόστιμα πράγματα. Ότι καταλαβαίνεις πως δεν γίνεται και να είναι η πολιτεία επιεικής γιατί «ο κόσμος δεν αντέχει» και τα μέτρα να αποδώσουν και μάλιστα στο διάστημα που θα απέδιδαν αν εφαρμόζονταν αυστηρά. Ότι καταλαβαίνεις πως δεν μπορείς και να κάνεις λάστιχο τα μέτρα και να εξοργίζεσαι που η αγορά είναι κλειστή.    

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, «ελαστική εφαρμογή των κανόνων» στην ουσία σημαίνει πως ο καθένας έχει το ελεύθερο να κάνει ό,τι του κατέβει. Κι όταν ο καθένας έχει το ελεύθερο να κάνει ό,τι του κατέβει, ο αγώνας, είτε είναι ποδοσφαίρου είτε εναντίον του κορωνοϊού, είναι πολύ πιθανό να καταλήξει σε χάος. Και μπράβο του.