Οι τεράστιες αλλαγές στο επίκεντρο του 31ου Greek Economic Summit

Βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου για κάθε πολίτη η αυτοεκπαίδευσή του είναι απαραίτητη και κατά βάση θέμα ατομική ευθύνης. Η ευθύνη αυτή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη αφού στον πλανήτη μας η ζωή πλέον θα χωρίζεται σε «π.κ.» και «μ.κ.», δηλαδή σε ό,τι ίσχυε προ κορωνοϊού και μετά κορωνοϊού. Βέβαια, όλα αυτά χρειάζονται ανοιχτά μάτια και αυτιά, και φυσικά ανοιχτό μυαλό και κριτική σκέψη…

Την περασμένη Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου, το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, στο πλαίσιο του 31ου Greek Economic Summit, διοργάνωσε ψηφιακή συζήτηση στην οποία συμμετείχαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Philip Morris International, Ανδρέας Καλαντζόπουλος, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Deloitte Global, Punit Renjen, και ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών, Myron Brilliant.

Από αυτούς τους πέντε ανθρώπους προέκυψε μια συζήτηση υψηλού επιπέδου και για κάθε ακροατήριο. Τον συντονισμό είχε ο πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου, Νίκος Μπακατσέλος.

Το μόνο που χρειαζόσουν ως ακροατής ήταν να έχεις ειλικρινές ενδιαφέρον να ακούσεις τους κορυφαίους στον κόσμο σε συγκεκριμένους τομείς, να μάθεις και να τακτοποιήσεις τις σκέψεις σου για κεντρικά θέματα της εποχής μας και των χρόνων που έρχονται άμεσα.

Ο τομέας της υγείας και ο φαρμακευτικός κλάδος, η νέα οικονομία με τη ραγδαία αύξηση της ψηφιοποίησης, οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις. Η επέκταση της παραγωγής  προϊόντων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα, μέσα από πρωτοποριακή έρευνα και ανάπτυξη και με παράδειγμα την Philip Morris, ώστε η οικονομία να μην είναι προσανατολισμένη μόνο στις υπηρεσίες. Και φυσικά, ο επαναπροσδιορισμός των Ελλήνων που θα οδηγήσει στο σταμάτημα της διαρροής επιστημονικού δυναμικού και στην επιστροφή των περισσοτέρων από αυτούς που έχουν φύγει. Όλα αυτά συζητήθηκαν μέσα σε 75 λεπτά, και όμως ουσιαστικά και αρκετά διεξοδικά.

Με αφορμή την παρουσία του αντιπροέδρου του Εμπορικού Επιμελητηρίου των ΗΠΑ, Myron Brilliant, έγινε συζήτηση και για τη νέα κυβέρνηση Μπάιντεν και τι θα σημάνει για τις σχέσεις ΗΠΑ - Ελλάδας και  ΗΠΑ - Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Myron Brilliant είναι υπεύθυνος για ένα πρόγραμμα των ΗΠΑ που είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο και αφορά 50 χώρες. Για την ιστορία, το πρώτο του όνομα είναι Μύρωνας που είναι ελληνικό, και αυτό γιατί ο πατέρας του είναι ο διάσημος καθηγητής ελληνικής ιστορίας, Richard Brilliant…

 Μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, εάν έμπαινε σε οποιονδήποτε άνθρωπο το ερώτημα «τι είναι αυτό το οποίο θα απειλούσε την ανθρωπότητα και θα την έκανε να ενωθεί ολόκληρη ώστε να το αντιμετωπίσει;», όλοι θα στρέφαμε το βλέμμα μας προς το Διάστημα, και θα μιλούσαμε για κάποιον κίνδυνο που θα ερχόταν από εκεί. Τελικά, αυτό που την ένωσε ήταν απλά ένας ιός ο οποίος υπάρχει στον πλανήτη, και που με τις απερίσκεπτες πράξεις μας τον κάναμε εχθρό.

Η Επιστήμη έκανε ένα άλμα που, κατά την άποψή μου, για να συναντήσουμε όμοιό του, ίσως πρέπει να πάμε πίσω, στο 1969, και στον πρώτο άνθρωπο που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη. Για πρώτη φορά στην ιστορία εμφανίζεται μία πολύ σοβαρή πανδημία, αντίστοιχη αυτής του 1918, και μέσα στην ίδια χρονιά δημιουργούνται τα εμβόλια για την αντιμετώπισή της. Ασύλληπτο επίτευγμα!

Αυτό που στην πραγματικότητα συνέβη μέσα σε τρομερά σύντομο χρονικό διάστημα είναι ο θρίαμβος της Επιστήμης. Ο θρίαμβός της απέναντι στις δοξασίες, απέναντι στην άρνηση, αλλά και επάνω στην λαϊκίστικη πολιτική, όπου είχε επικρατήσει. Οι πολιτικοί αντιλήφθηκαν πλέον, πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι οι επιστήμονες πρέπει να είναι διαρκείς συνομιλητές τους, και ότι η επιστημονική προσέγγιση των πραγμάτων είναι αυτή που θα λύσει τα νέα, πολύπλοκα προβλήματα που αντιμετωπίζει και θα αντιμετωπίσει ο άνθρωπος του 21ου αιώνα. Όμως, για να μην έχουμε εσφαλμένη ιδέα, όλη η πρόοδος που έχει συντελεστεί στην ιστορία της ανθρωπότητας έχει γίνει κατ’ αρχήν επειδή και όπου υπήρξε συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο που ευνοούσε την πρόοδο. Δεν συνέβη εν κενώ, ούτε σε πείσμα του πολιτικού περιβάλλοντος.

Και φυσικά, σε καιρούς έκτακτης ανάγκης. εταιρείες όπως η Pfizer για παράδειγμα, είχαν επιστήμονες με τεράστια γνώση, ταλέντο και αφοσίωση. Ανθρώπους εργατικούς.

Βέβαια, έχουν υπάρξει και εταιρείες, όπως η Philip Morris, οι οποίες είχαν αντιληφθεί νωρίτερα ότι χρειαζόταν μια τεράστια αλλαγή στο δικό τους πεδίο και ας πήγαινε βραχυπρόθεσμα κόντρα στα συμφέροντά τους. Έβαλαν ως προτεραιότητα τη ζωτική ανάγκη να αλλάξει –σε πάνω ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους στον κόσμο– η συνήθεια του καπνίσματος που επιφέρει ασθένειες και πρόωρους θανάτους. Έκαναν αποστολή τους το να αντικαταστήσουν το τσιγάρο προσφέροντας επιστημονικά τεκμηριωμένες, λιγότερο βλαβερές εναλλακτικές, σε όσους αρνούνται να διακόψουν το κάπνισμα.

Η «Παπαστράτος», που υπάρχει στην Ελλάδα εδώ και 90 χρόνια, ήδη από το 2017 έχει μετατρέψει όλο το εργοστάσιο τσιγάρων σε έναν 100% χώρο για free-smoke προϊόντα. 

Η συζήτηση αφορούσε τις εξελίξεις παγκόσμια, αλλά είχε ως κεντρικό «νοιάξιμο» την Ελλάδα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, και ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες μιας μικρής χώρας όπως η δική μας για να προχωρήσει μπροστά. Άλλωστε, πάντοτε οι πανδημίες, εκτός από τη σοβαρή κρίση που επέφεραν, ευνόησαν πάρα πολύ τους λαούς που έγιναν σοφότεροι, είδαν τις αδυναμίες τους και τα δυνατά τους σημεία.

Η συζήτηση περιστράφηκε προφανώς αρκετά γύρω από το εμβόλιο αφού ήταν παρών και το πρόσωπο των ημερών, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά. Τέθηκε το θέμα της ευθύνης των  κυβερνήσεων να διασφαλίσουν ότι στην αρχή θα επιλέξουν σωστά σε ποιους θα το διανείμουν, με το δεδομένο ότι η παραγωγή θα είναι τους πρώτους έξι μήνες λιγότερη από ό,τι απαιτείται παγκοσμίως. Πρέπει λοιπόν να το κάνουν με στρατηγικό τρόπο, και πρέπει να βεβαιωθούν ότι ακούνε τους ειδικούς και ότι χρησιμοποιούν το εμβόλιο, έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα τον επιβαρυμένο πληθυσμό.

Άλλωστε, όπως επιβεβαίωσε ο Άλμπερτ Μπουρλά, μέχρι το τέλος του 2021 θα έχουμε περισσότερες δόσεις από όσες χρειάζεται ο κόσμος.

Γράφω αυτό το κείμενο ενώ η τηλεόραση δείχνει σε ζωντανή σύνδεση τη βρετανίδα Margaret Keenan, η οποία γίνεται ενενήντα ενός ετών την ερχόμενη εβδομάδα και είναι ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που εμβολιάζεται με το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech. Ένα επίτευγμα το οποίο στην ουσία έχει δημιουργηθεί με την επίβλεψη και έχει την επικύρωση του FDA. Όλες οι σοβαρές εταιρείες στον κόσμο, για προϊόντα που αφορούν την υγεία, επιδιώκουν και παίρνουν την αδειοδότηση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων. Παρεμπιπτόντως, και λόγω της παρουσία του Ανδρέα Καλαντζόπουλου στη συζήτηση, και η Philip Morris το 2020 ζήτησε και πήρε αδειοδότηση από το FDA για το κορυφαίο προϊόν της, «ως το πρώτο και μοναδικό ηλεκτρονικό προϊόν “διαφοροποιημένου κινδύνου” σε σχέση με το τσιγάρο και κατά συνέπεια καλύτερο για τη δημόσια υγεία».

Μάλιστα, όταν ήρθε η συζήτηση στα οικολογικά θέματα ακούστηκε κάτι πολύ ενδιαφέρον, ότι η Philip Morris έχει αναπτύξει προϊόντα που έχουν ως κοινό παρονομαστή την απουσία της καύσης. Αυτό γιατί μέσα από επιστημονική τεκμηρίωση με προκλινικές και κλινικές δοκιμές, έχουν δει ότι η καύση είναι σοβαρό πρόβλημα. Ο Ανδρέας Καλαντζόπουλος το διεύρυνε λέγοντας: «Για παράδειγμα, όταν μιλάμε για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δεν σημαίνει ότι αυτές έχουν μηδενικό κίνδυνο και μηδενική επίδραση στο περιβάλλον, αλλά είναι πολύ καλύτερες από το να συνεχίζαμε να καίμε ορυκτά»…

Είχε πολύ ενδιαφέρον το κομμάτι που ο κάθε ομιλητής έκανε ερώτηση στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα ως περιεχόμενο, αλλά και εντελώς ενδεικτική της φιλοσοφίας που πρέπει να έχει μια μεγάλη εταιρεία σε παγκόσμιο επίπεδο, η ερώτηση του Ανδρέα Καλαντζόπουλου, του Διευθύνοντος Συμβούλου της Philip Morris International.

«Κύριε πρωθυπουργέ, αντιπροσωπεύουμε μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες, αλλά στο τέλος της ημέρας η ουσία της οικονομίας μίας χώρας είναι οι μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις. Προσωπική μου άποψη είναι ότι ελληνικές εταιρείες έχουν πολλές ευκαιρίες στην Αφρική, τη Νοτιοανατολική Ασία και σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες. Δίνετε κάποια ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό; Φυσικά ο ιδιωτικός τομέας είναι αυτός που θα πρέπει να επενδύσει».

Δεν γράφω την απάντηση του Κ. Μητσοτάκη γιατί νομίζω ότι έχει σημασία κάποιος να αναζητήσει και να δει ολόκληρη τη συζήτηση η οποία ήταν γύρω από την επιστήμη, την πρόοδο, την οικονομία και την πολιτική. Εντέλει, όμως, συνοψίζεται με ακρίβεια σε κάτι που είχε πει και πάλι ο Ανδρέας Καλαντζόπουλος στο πλαίσιο του ετήσιου Concordia Annual Summit που διεξάγεται παράλληλα με τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών: «Η Επιστήμη εξασφαλίζει πρόοδο. Εξασφαλίζει λύσεις. Φέρνει ελπίδα σε μια εποχή που οι παγκόσμιες προκλήσεις είναι τόσο μεγάλες που απειλούν να μας κατακλύσουν. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στην επιστήμη να πολιτικοποιηθεί και να πολωθεί».

Την εποχή του διαδικτύου οργανώνονται πολλές συζητήσεις και είναι σχετικά εύκολο και δικαιολογημένο να χάσει κάποιος και μερικές πολύ σημαντικές, όπως αυτή. Όμως μπορεί σε δεύτερο χρόνο να την αναζητήσει και να τη δει. Ο τίτλος της ήταν «Διαμορφώνοντας το μέλλον σε καιρούς πρόκλησης», όμως ο τίτλος που δίνω προσωπικά είναι «Οι καιροί μάς περιμένουν, ας πάμε να τους συναντήσουμε»…