Πολιτικη & Οικονομια

Ανορθολογισμός, το τελικό στάδιο της παρακμής

Έφθασε πιθανώς η στιγμή κατά την οποία θα πρέπει να αναθεωρηθεί η έννοια του πολιτικά αυτονόητου και του πολιτικά ορθολογικού.

Νίκος Γεωργιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 763
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Σχόλιο για το πολιτικά ορθολογικό με αφορμή συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του lockdown και της πανδημίας.

Κάποια στιγμή θα έπρεπε ενδεχομένως να ειπωθούν τα πράγματα με το όνομά τους. Ενδεχομένως διότι οι καιροί ου μενετοί δεδομένου ότι καραδοκεί ο κίνδυνος να παρεξηγηθούν κάποιες ενστάσεις, ακόμη και αν περιγράφουν πραγματικές καταστάσεις. Φταίει πιθανότατα ο συλλογικός εκνευρισμός λόγω εγκλεισμού. Ενδεχομένως να φταίει η κούραση μετά από δέκα χρόνια συνεχούς μάχης με τον ανορθολογισμό που κυριαρχεί στην ελληνική κοινωνία και άρα και στην πολιτική ζωή του τόπου. 

Αιφνιδίως λοιπόν και παρά τη συλλογική λύπη που προκάλεσε η είδηση περί διακομιδής του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας στον Ευαγγελισμό λόγω προσβολής του από τον Covid-19 αλλά και τη νοσηλεία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών για τον ίδιο λόγο, η γνωστή επιστήμων και μέλος της Ειδικής Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας κυρία Γιαμαρέλου επανήλθε υπενθυμίζοντάς μας πως μεταλαμβάνει ανελλιπώς, πως το Μυστήριο είναι μυστήριο και προφανώς αν πιστεύει κανείς δεν προσβάλλεται από τον ιό μέσω του κοινού κοχλιαρίου. Πώς ο κοινός πολίτης να αντέξει ένα τέτοιο ανορθολογισμό; Του επιβάλλουμε ωστόσο ως κοινωνία να τον δεχτεί και μάλιστα να συμβιώσει, θέλει δεν θέλει, μαζί του. 

Απεβίωσε δυστυχώς ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος, σε βαθιά γεράματα ο άνθρωπος, αλλά δεν ήταν η ηλικία του που τον οδήγησε στον θάνατο. Ήταν ο Covid-19. Είχε συνλειτουργήσει στην κηδεία του Επισκόπου Αμφιλοχίου του Μαυροβουνίου, όπου σχεδόν όλο το κρατίδιο ήταν παρόν. Αρρώστησαν πολλοί ιερωμένοι καθώς και απλοί πιστοί, όπως ήταν το φυσικό επακόλουθο. 

Ο ανορθολογισμός καλά κρατεί λοιπόν και τα αυτονόητα δεν είναι πλέον τόσο αυτονόητα όσο θα ήταν ενδεχομένως πριν από μερικά χρόνια. Σε εποχές ευμάρειας και συλλογικής αυτάρκειας. 

Ένα άλλο παράδειγμα. Ο κ. Τασούλας, πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, του θεσμού ο οποίος κατ’ εξοχή οφείλει να συμβολίζει, αδιαλείπτως μάλιστα, την ενότητα του λαού (αχ αυτή η τόσο βασανισμένη ιστορικά φράση), αποφάσισε δια της πλειοψηφίας την οποία διαθέτει η παράταξή του να εορτάσει την ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων όπως αυτός και πιθανώς ορισμένοι κομματικοί φίλοι του εικάζουν πως πρέπει να εορτάζεται αυτή η ημέρα. Το αποτέλεσμα, η προβολή στην πρόσοψη της Βουλής μίας εικαστικής και ιστορικής εκδοχής της ελληνικής ιστορίας, η οποία απηχούσε αυτή τη διαχρονική άποψη περί αισθητικής αλλά και περί ιστορίας εκείνης της συντηρητικής και ενίοτε υπερδεξιάς τάσης της κυβερνώσας παράταξης. Για κάποιους παρατηρητές η προβολή αυτή με την έντονη θρησκευτικότητά της και τη βάναυση ταύτιση των εθνικών αγώνων με την Εκκλησία ήταν από αισθητικά προσβλητική έως και πολιτικά προκλητική, νοηματικά επικίνδυνη και ιστορικά ψευδεπίγραφη. Ήταν ένας νεοελληνικός, ανορθολογικός ύμνος στο βαλκανικό κιτς με έντονη μονομέρεια και προσβλητική ασκήμια. Το σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη στην ιστοσελίδα Protagon εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο αυτή την εικόνα. 

Είναι προφανώς ενδεικτικό πως την όλη πρωτοβουλία επικρότησε και χειροκρότησε θορυβωδώς, όπως το συνηθίζει ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης. Είναι ο ίδιος ο οποίος και πάλι θορυβωδώς διαφώνησε με τον δήμαρχο Αθηναίων ο οποίος ζήτησε και έλαβε την παραίτηση της κυρίας Αλεξίας Έβερτ. Η αντιδήμαρχος είχε υποπέσει στο προφανές για όλους σφάλμα, αλλά όχι για κάποια στελέχη της κυβερνητικής παράταξης, να αποκαλέσει «κατσαρίδες και τρωκτικά» διαδηλωτές που εμφανίζονται σε φωτό που ανάρτησε. Πρόκειται για διαδηλωτές του ΚΚΕ. 

Με περιπλάνηση στο διαδίκτυο προς αναζήτηση της πεισματικά κρυμμένης λογικής, ο ψηφιακός οδοιπόρος αναγκαστικά σκοντάφτει σε μία ευχάριστα διαφοροποιημένη προσέγγιση του βαλκάνιου ανορθολογισμού. Η εξαίρεση αυτή εμφανίζεται με τη μορφή άρθρου του Δημοσθένη Κούρτοβικ ο οποίος μακριά από τις τετριμμένες συνταγές πολεμικής αντιπαράθεσης διερωτάται και αυτός ως προς την εξαφάνιση του αυτονόητου από την πολιτική κρίση των ανθρώπων. Το άρθρο τιτλοφορείται «Άφρων σωφροσύνη» και αφορά τον πολιτικό ανορθολογισμό δια του οποίου η κυβέρνηση διαχειρίστηκε την υπόθεση της απαγόρευσης συναθροίσεων, συγκεντρώσεων και εντέλει διαδηλώσεων κατά την επέτειο του Πολυτεχνείου. Ο συγγραφέας αναφέρει πως αν κάτι ανάλογο συνέβαινε στην Ουγγαρία του Όρμπαν ή την Πολωνία, οι πάντες θα μιλούσαν για εκμετάλλευση του κινδύνου και του φόβου για τον Covid προκειμένου να απαγορευθούν οι πολιτικές συγκεντρώσεις. Η Ελλάδα δεν είναι Ουγγαρία, σημειώνουμε. Αλλά ο ανορθολογισμός, που είναι και η μήτρα του λαϊκισμού, δυστυχώς ενδημεί τη χερσόνησο του Αίμου και ιδιαίτερα στο νότιο άκρο της. 
Μήπως τελικά η ανορθολογιστική χρήση δακρυγόνων και κινουμένων αντλιών εκτόξευσης νερού στη διαδήλωση της 17ης Νοεμβρίου κατά διαδηλωτών του ΚΚΕ είναι άλλη μία ένδειξη πως τα αυτονόητα έχουν διαγραφεί από την πολιτική σκέψη των διαχειριστών της εξουσίας; Ότι δηλαδή ένα αυτονόητα λανθασμένο ανακλαστικό επανέφερε το καθεστωτικό και απόλυτα συστημικό ΚΚΕ από τον πολυετή λήθαργό του; Πώς η αυτονόητα υπερβολική αντίδραση του κ. Χρυσοχοΐδη προφανώς επέτρεψε στο ΚΚΕ να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά οφέλη τα οποία όπως επισημαίνουν οι ειδικοί ΔΕΝ πρόκειται να μεταφραστούν σε ψήφους υπέρ του Περισσού (όταν έρθει η ώρα); 

Στην αγωνιώδη προσπάθεια εντοπισμού του ορθού λόγου ο περιηγητής του Διαδικτύου «σκοντάφτει» και σε μία άλλη λεπτομέρεια. Απεβίωσε ένας ασθενής μέσης ηλικίας ο οποίος προσεβλήθη από τον Covid-19. Ο άτυχος συμπολίτης διατηρούσε διαδικτυακούς φίλους με τους οποίους αντάλλασσε επιχειρήματα που αφορούσαν την αμφισβήτηση της ύπαρξης της Πανδημίας, των μέτρων που έχουν επιβληθεί καθώς και αυτού καθ’ εαυτού του κορωνοϊού. Ένας από αυτούς τους διαδικτυακούς γνωστούς του συμβουλεύει τη χήρα του αποθανόντος να προβεί και σε μία νεκροψία «καλού κακού», όπως σημειώνει στο μήνυμα του. Πολύ σκληρή στάση. Ανυπόφορη. Σχεδόν στάση βαριά ασθενούς από μανιοκατάθλιψη. Ή μήπως πρόκειται για μία απαράδεκτη επιπολαιότητα, για παραδειγματική αντικοινωνική συμπεριφορά, για μία έκδηλα ανυπόστατη έκφραση αντισυστημικού θεαθήναι; Σε όποιο συμπέρασμα και να καταλήξει ο άτυχος περιηγητής στο κόσμο του σύγχρονου βαλκάνιου ανορθολογισμού μας, το αποτέλεσμα θα είναι μάλλον θλιβερό. 

Οι αρνητικές επιπτώσεις μετά από μία πενταετία συγκλονιστικής ανεπάρκειας και επικίνδυνα ερασιτεχνικής κυβερνώσας αριστεράς οδήγησαν στην αποδοχή άνευ επιφυλάξεων της συντηρητικής πρότασης του νικητή των εκλογών. Έφθασε πιθανώς η στιγμή κατά την οποία θα πρέπει να αναθεωρηθεί η έννοια του πολιτικά αυτονόητου και του πολιτικά ορθολογικού. Να επανεξεταστεί η αταβιστική και συλλήβδην απόρριψη πολιτικών λογικών με άλλοθι την παταγώδη αποτυχία ενός χείριστου αριστερού πειραματισμού ενός ερασιτεχνικού θιάσου σκιών. Τώρα, πριν εισέλθουμε στην καταιγιστική περίοδο των πολεμικών δαπανών άνευ λογικών ορίων και την υιοθέτηση ενός προϋπολογισμού υπό καθεστώς ανεπαρκούς ορατότητας λόγω του παρατεταμένου οικονομικού lockdown. Μετά θα είναι αργά και η απειλή νέας πτωχεύσεως υπαρκτή.