Γλέντια στο Καλλιμάρμαρο

Από την εποχή που ανακατασκευάστηκε, στα τέλη του 19ου αιώνα, το Παναθηναϊκό Στάδιο έχει γνωρίσει πολλές δόξες και ακόμη περισσότερες αισθητικές τραγωδίες. Δεν ήταν μόνο οι περίφημες γιορτές της χούντας, με τα τανκς από φελιζόλ και τους ευθαλείς νέους που έτρεχαν με το βρακί, σύμφωνα με την αντίληψη που είχαν οι χουντικοί για το αρχαίο πνεύμα. Ή οι αντίστοιχες της μεταξικής περιόδου, με τις φασιστικής αισθητικής γυμναστικές επιδείξεις της ΕΟΝ. Ανάλογες εκδηλώσεις γίνονταν σε πολλές περιπτώσεις και με κάθε πολίτευμα μέσα στον εικοστό, αλλά και τον εικοστό πρώτο αιώνα.

Μια πρόχειρη ματιά στα αρχεία θα μας αποκαλύψει διάφορα σχετικά διαμαντάκια. Από τον πανηγυρικό εορτασμό της υπογραφής της Συνθήκης των Σεβρών το 1920 (που αποκτά τελείως διαφορετική όψη αν σκεφτείς τι ακολούθησε) μέχρι τις αξέχαστες τελετές υποδοχής των ολυμπιονικών το 1996 και των ποδοσφαιριστών της εθνικής Ελλάδας το 2004, τότε που οι  πολιτικοί και οι κάθε λογής επίσημοι έβλεπαν μουτρωμένοι τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο να τους παίρνει τη μπουκιά από το στόμα και να ευλογεί το κεφάλι του Χαριστέα και το δεξί πόδι του Μπασινά.

Αυτές τις μέρες, τα αρχαιοπρεπή μάρμαρα του σταδίου κλήθηκαν ξανά στα όπλα για να προσδώσουν αίγλη στο επίσημο βιντεοκλίπ της επετείου των διακοσίων χρόνων από την επανάσταση του 1821. Έναν ύμνο στην κρατούσα αντίληψη για το τι εστί ελληνική ομορφιά και ελληνικό πνεύμα: Eυθυτενή αγόρια και κορίτσια με σταρένιο δέρμα, έτοιμα να ξεφαντώσουν και να ερωτευτούν (εντός ανεκτών ορίων πάντα) υπό το βλέμμα του Ανδρούτσου, του Μακρυγιάννη, της Μπουμπουλίνας και των άλλων παιδιών που εμφανίζονται με VFX στις κερκίδες. Η ανομοιομορφία δεν έχει θέση εδώ. Κανείς με άλλο χρώμα δέρματος, κανείς ιδιαίτερα εύσωμος, κανείς με κινητικά προβλήματα, κανείς ηλικιωμένος, «παράξενος» ή «διαφορετικός».

Και όλα αυτά υπό τους ήχους του «Ας κρατήσουν οι χοροί», τους στίχους του οποίου οι χορευτές και οι χορεύτριες κλήθηκαν να παραστήσουν κατά λέξη, σαν σε παράσταση δημοτικού σχολείου: «Να κι ο Mπάμπης που έχει πιει κι η Λυδία ντρέπεται» λέει το τραγούδι και εμείς βλέπουμε μια λευκοντυμένη καλλονή να μισοκρύβεται σε στυλ «τραβάτε με και ας κλαίω» πίσω από μια κολώνα, ενώ ο πιωμένος «Μπάμπης» την περιτριγυρίζει ξαναμμένος. Λίγο μετά, και αφού ο Αχιλλέας με τη Ζωή έχουν βγάλει ένα χαριτωμένο ενσταντανέ κοιτώντας προς μια αόρατη πολαρόιντ, η Έλενα η χορεύτρια γέρνει –κυριολεκτικά- στην πλευρά του Τάσου και μετά άπαντες τραγουδούν συγκινημένοι (όχι όμως αγκαλιά, γιατί έχουμε και Covid): «Εθνική Ελλάδος γεια σου» -και ας έχεις πέσει στην τρίτη κατηγορία του Nations League μαζί με το Κόσσοβο και τη Μολδαβία.

Αν σε κάτι πετυχαίνει το βιντεοκλίπ της επετείου, είναι στο να διαλύσει κάθε ψευδαίσθηση και να μας δώσει μια απολύτως κατατοπιστική εικόνα για το τι μας επιφυλάσσει αυτός καθ’ αυτός ο επίσημος εορτασμός: Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα είναι μια όσο γίνεται πιο επιφανειακή, μονοδιάστατη και «προσοχή παιδιά μη μπλέξουμε» παρουσίαση. Σαν μια τυπική 25η Μαρτίου δηλαδή, όσο πρέπει διογκωμένη και πληθωρική ώστε να δικαιολογηθούν τα εκατομμύρια που ξοδεύτηκαν.

Τον ίδιο δρόμο φαίνεται πως θα ακολουθήσει και η ιδιωτική πρωτοβουλία. Λογικό, άλλωστε, αφού εκεί δε δίνονται αβέρτα κουβέρτα τα κονδύλια και έτσι οι επιχειρηματίες οφείλουν κάπως να διασφαλίσουν ότι δε θα μπουν μέσα. Θα πρέπει λοιπόν να περιμένουμε μια πλημμύρα από εμπορικά προϊόντα που θα υπηρετούν την πιο επιφανειακή αντίληψη για το ’21. Ήδη, για παράδειγμα, έχουν κυκλοφορήσει μπόλικα παιδικά βιβλία και τα περισσότερα από αυτά θυμίζουν ανάλαφρες εκδοχές εκείνων των πορτραίτων των αγωνιστών που κρέμονταν παλιότερα στις σχολικές τάξεις.

Σάμπως όμως θέλουμε και τίποτε άλλο; Η απάντηση είναι όχι, δε θέλουμε. Ο αναστοχασμός και η εμβάθυνση, ειδικά σε ό,τι αφορά τις εθνικές μας αφηγήσεις, δεν είναι το φόρτε μας. Ας κρατήσουν οι χοροί, λοιπόν. Γιατί να κουράζουμε το μυαλουδάκι μας; Αφού έχουμε τις αρχαιότητες και την ορθοδοξία, για να μας προστατεύουν από πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν.