Αυγή, ο καθρέπτης του ΣΥΡΙΖΑ

Τα τελευταία χρόνια δεν θυμάμαι πρωτοσέλιδο εφημερίδας να έχει προκαλέσει τόσες σφοδρότατες αντιδράσεις και τόσες συζητήσεις όσο αυτό της Κυριακάτικης Αυγής υπό τον τίτλο «δεν είναι αθώοι», με φωτογραφία τους κυρίους Μητσοτάκη και Σαμαρά.

Γιατί τόσο ενδιαφέρον για μια εφημερίδα που η κυκλοφορία της είναι σταθερά κάτω από τα 1000 φύλλα σε ημερήσια βάση;

Η απάντηση είναι απλή: Διότι μιλάμε για μια ιστορική εφημερίδα, που ήταν ταυτισμένη με το πιο ρομαντικό, ίσως και πιο γοητευτικό, πολιτικό ρεύμα, αυτό της ανανεωτικής αριστεράς. Για μια εφημερίδα που ήταν το καμάρι όλου του χώρου. Που αναγνωριζόταν από εχθρούς και φίλους. Που τη διάβαζαν διανοούμενοι και εργάτες. Που την πουλούσαν χέρι -χέρι άνθρωποι όλων των κατηγοριών. Και όταν συχνά αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες, όλοι ένιωθαν την ανάγκη να την στηρίξουν. Ακόμα και οι ιδεολογικοί της αντίπαλοι.

Η Αυγή κουβαλάει πολλά φορτία. Όσοι έχουν περάσει από αυτή τον καταλαβαίνουν από τα πρώτα δευτερόλεπτα. Με ένα μαγικό τρόπο διάφοροι γίγαντες της πολιτικής και της διανόησης αιωρούνται στα γραφεία της. Όντας σε αυτά νιώθεις ότι συνομιλείς με την ιστορία. Όσο πιο νέος/α τόσο μεγαλύτερο και το δέος που αισθάνεσαι. Και βεβαίως η περηφάνια που ένιωθες ως μέλος αυτής της μεγάλης οικογένειας.

Στη συνείδηση των περισσοτέρων είναι «η εφημερίδα του Κύρκου». Για την ακρίβεια «ήταν η εφημερίδα του Κύρκου», παρότι, ανοίγω παρένθεση,  είναι ψέμα ότι είχε σκίσει και ότι είχε καταφερθεί κατά της εφημερίδας. Αυτά είναι αποκυήματα φαντασίας. Ουδέποτε. Και μάλιστα έως και τις τελευταίες μέρες της ζωής του κοίταζε την Αυγή και είχε αγωνία για την πορεία της. Κλείνει η παρένθεση.

Με αφορμή το (αχαρακτήριστο) πρωτοσέλιδο ουκ ολίγοι φίλοι και συνάδελφοι έκαναν αναρτήσεις για την εφημερίδα. Όσοι είχαν δουλέψει στην Αυγή ένιωσαν μια ντροπή. «Ούτε φτύσιμο δεν σας αξίζει», σχολίασε ο Βαγγέλης Σιαφάκας. Για «πολιτική καπηλεία» μίλησε ο κορυφαίος σκιτσογράφος, Ανδρέας Πετρουλάκης. «Η Αυγή εκείνων των χρόνων ουδεμία σχέση έχει με τη σημερινή ή, μάλλον, ήταν στον αντίποδά της», σημείωσε ο Θανάσης Γεωργακόπουλος.

Οι περισσότεροι αναφέρθηκαν σε προσωπικότητες-δημοσιογράφους, πολιτικούς, διανοούμενους- που ήταν ταυτισμένες με την Αυγή. Πολλοί, φυσικά, θυμήθηκαν, εκτός από τον Λεωνίδα, τον Γρηγόρη Γιάνναρο, τον Νίκο Πουλαντζά, τον Σοφιανό Χρυσοστομίδη, τον Άγγελο Ελεφάντη, τον Τάσο Βουρνά, τον Μποστ, τον Μανόλη Αναγνωστάκη, τον Νικό Σβορώνο, τον Φίλιππο Ηλιού, τον Μανώλη Γλέζο, τον Γιώργο Μπράμο, τον Κώστα Κάρη, τονΛευτέρη Βουτσά, τον Βασίλη Κωνσταντινίδη και τόσους άλλους. Αναφέρθηκα, προφανώς, στους τεθνεώτες και όχι στους ζώντες. Διότι είναι μακρύς ο κατάλογος των ανθρώπων που σήμερα είναι ενεργοί στα δημόσια πράγματα και έχουν βάλει το δικό τους λιθαράκι στην Αυγή. Ξεχωρίζω τα «Ενθέματα» του καθηγητή Γιάννη Βούλγαρη.

Ο  Ηλίας Κανέλλης απέδωσε την κατάπτωση της εφημερίδας στην εξέλιξη  του ΣΥΡΙΖΑ. «Μια μέρα ξυπνήσαμε και η Αυγή δεν ήταν πια ίδια-όπως ο Συνασπισμός δεν ήταν πια ο ίδιος», έγραψε (ΝΕΑ, 12-10-2020).

Εν πολλοίς είναι έτσι. Σε πολύ μεγάλο βαθμό, καλώς ή κακώς, η εφημερίδα αντιστοιχείται με τις διαθέσεις-επιλογές της ηγεσίας. Κάποτε ήταν η Αυγή του Κύρκου, του Γιάνναρου, του Σοφιανού Χρυσοστομίδη.

Η εικόνα της εφημερίδας αντικατοπτρίζει πλήρως την εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακολούθως, ο διχαστικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ είναι λογικό να έχει αντίκτυπο στην εφημερίδα, με αποκορύφωμα το μνημειώδες πρωτοσέλιδο της Κυριακής. Η ένδεια ιδεών του ΣΥΡΙΖΑ είναι φυσιολογικό να αποτυπώνεται στην ύλη της εφημερίδας.

Συμπερασματικά: Όταν ο κυρίαρχος λόγος του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός του Πολάκη, πώς θα μπορούσε σε κεντρικό επίπεδο να διαφοροποιηθεί από αυτό (ν) η Αυγή;

Το παρήγορο είναι πως αρκετός κόσμος και ιδιαίτερα άνθρωποι που είναι στον ευρύτερο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασαν, διαφώνησαν, οργίστηκαν. Αλλά η παρηγοριά, ως γνωστόν, είναι το τελευταίο στάδιο του αρρώστου πριν το θάνατο.