Η Γαλλία και ο κόκκινος φασισμός

Προχθές, στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter, που πρόσκειται στην άκρα αριστερά, ήταν προσκεκλημένος ο Ζοφρουά ντε Λαγκανερί, 40χρονος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος της ίδιας παράταξης. Σχολιάζω την πρόσκληση στον σταθμό και την εμφάνισή του διότι καταδεικνύει μια σειρά πολύ δυσάρεστα φαινόμενα στη Γαλλία: την πλήρη άλωση των μέσων ενημέρωσης από τις διάφορες παραλλαγές της αριστεράς, την απροσχημάτιστη προπαγάνδα υπέρ του ολοκληρωτισμού, την περιφρόνηση των δημοκρατικών αξιών και την ανακύκλωση των αυταρχικών ιδεών μέσω του πολιτικού προσωπικού και των κοινωνικών δικτύων. Η εξουσία στη Γαλλία βρίσκεται πολύ μακριά από την κυβέρνηση· ίσως αυτή είναι η μοίρα της πολιτικής στον 21ο αιώνα ― παρότι εδώ επικρίνω τον πειρασμό του αριστερού εξτρεμισμού, πιστεύω ότι ο κίνδυνος για τη δημοκρατία δεν είναι ούτε ο αριστερός ούτε ο δεξιός εξτρεμισμός, αλλά το «ό,τι να ’ναι», η ανθρώπινη ηλιθιότητα.

Ο ντε Λαγκανερί είναι περιβόητος για ποικίλες δημόσιες δηλώσεις περί «σίγασης» (δικός του όρος) όλων των διανοουμένων που θεωρεί «αντιδραστικούς» (επίσης δικός του όρος), ομοφοβικούς ή ισλαμοφοβικούς, καθώς και για τη στήριξή του στο ισλάμ. Θεωρείται ένας από τους εκπροσώπους της ισλαμοαριστεράς και συστηματικός δολοφόνος χαρακτήρων: το 2017 συνέλεξε 1.800 υπογραφές ακροαριστερών διανοουμένων για να αφαιρεθεί το βραβείο «Πετράρχη» από την κοινωνιολόγο Ναταλί Ενίς, η οποία σημειώνω ότι επίσης πρόσκειται στην αριστερά αλλά πιθανώς όχι στην άκρα. 

Ο εν λόγω τύπος, o οποίος έχει εργασθεί ως καθηγητής ΑΕΙ, εκλήθη λοιπόν στη France Inter όπου μεταξύ άλλων είπε ότι δεν πρέπει να φετιχοποιούμε τις εκλογές, ότι δεν πρέπει να κάνουμε διάλογο με τους μη ομοϊδεάτες μας διότι χάνουμε χρόνο κι ότι οι «σάπιες» ιδέες (δικός του όρος, σταθερά) πρέπει να λογοκρίνονται. «Χρειάζεται έλεγχος του δημόσιου χώρου,» είπε, «ώστε να μην ακούγονται ακαθαρσίες». Φυσικά κι αυτός ο τελευταίος όρος είναι δικός του. Συνέχισε λέγοντας ότι το κράτος δικαίου συνιστά μιαν αόριστη έννοια, μια καρικατούρα, και αναφέρθηκε στον Πιερ Μπουρντιέ που υποτίθεται ότι τον έχει εμπνεύσει: «η κοινωνιολογία είναι μαχητικό άθλημα». Νομίζω ότι έκτοτε τρίζουν τα κόκαλα του Μπουρντιέ, αλλά βεβαίως δεν είναι πρώτη φορά: η αριστερή κοινωνιολογία έγινε, ερήμην του, η ψευτοφιλοσοφία της δικαιολογίας όλων των εγκλημάτων. 

Πώς ο ντε Λαγκανερί μπήκε στο ακαδημαϊκό περιβάλλον; Μέσω ενός διδακτορικού στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales όπου έχουν μαζευτεί τα εναπομείναντα απολειφάδια της άκρας αριστεράς και τα σημερινά παλιόπαιδα, αντικαθιστώντας στοχαστές μεγάλου διαμετρήματος: ένδειξη της θλιβερής μας παρακμής και της καθήλωσης της γαλλικής σκέψης στο παρελθόν των οδοφραγμάτων. Η αριστερή διάβρωση των πανεπιστημίων έχει πολύ δυσάρεστες συνέπειες στην παιδεία, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται· ούτε βεβαίως μπορεί να ακουστεί μια τέτοια διαπίστωση· θα χυθεί αίμα. Ωστόσο, αυτό είναι το πρώτο που ήθελα να επισημάνω μετά την ραδιοφωνική εμφάνιση του ντε Λαγκανερί.

Το δεύτερο είναι το πώς στο περιβάλλον της πολιτικής ορθότητας, όπου η φιλελεύθερη ή η «δεξιά» έκφραση περνάει από διαδοχικές φάσεις αποδοκιμασίας, μπορεί κάποιος να δηλώνει ότι οι τζιχαντιστές απαντούν ευλόγως στην «κοινωνική βία που ένιωσαν στα δεκάξι τους». Επισημαίνω τη ρηχότητα των συλλογισμών, αν όχι την καθαρή βλακεία, αλλά προπάντων με εντυπωσιάζει η ελευθερία του λόγου, η οποία δεν παραχωρείται σε όλους· η οποία ήδη αφαιρείται από τους «αντιδραστικούς» μέσω συγκεκριμένης νομοθεσίας.

Το τρίτο σημείο είναι το πιο δραματικό. Μετά τη χθεσινή εκπομπή η δήμαρχος του Παρισιού Ανν Ινταλγκό, που εξελέγη για μια ακόμα θητεία, τουίταρε πλήρης θάμβους τις δηλώσεις του ντε Λαγκανερί γράφοντας πόσο την ενέπνευσαν. Τέτοιες είναι οι πηγές έμπνευσης της κυρίας Ινταλγκό, γι' αυτό το Παρίσι μεταμορφώνεται σε μιαν αόριστη ιδέα, μια καρικατούρα. Εν πάση περιπτώσει, την ίδια μέρα, επειδή ακούστηκαν κάποιες χλιαρές αντιδράσεις για την αντιδημοκρατική ρητορική του ντε Λαγκανερί στη France Inter, οι σύντροφοί του από την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λυκ Μελανσόν έσπευσαν να τον καλύψουν: τον χαρακτήρισαν θύμα της δεξιάς και γενναίο κατήγορο του κομφορμισμού.

Όλα αυτά ενώ εκτυλίσσεται η δίκη των συνενόχων για το τρομοκρατικό χτύπημα στο Charlie Hebdo κατά την οποία αποκαλύπτονται οι περίπλοκες σχέσεις της άκρας αριστεράς, του ισλάμ και του υποκόσμου σε τεράστια δίκτυα, με αμέτρητους ομόκεντρους κύκλους και με τεμνόμενες γκρίζες περιοχές. Εξάλλου, η εκπομπή με τον ντε Λαγκανερί δεν είναι το μοναδικό πρόσφατο μικρογεγονός που δείχνει τη μεγάλη εικόνα του σοσιαλφασισμού στη Γαλλία. Στον δημόσιο χώρο παρατηρείται καθημερινά μια μορφή τερατογένεσης: έξαλλες φεμινίστριες κραυγάζουν «σκοτώστε τους άνδρες» και έξαλλοι ισλαμοαριστεροί ενώνουν τις διακεκομμένες τελείες μεταξύ του κόκκινου και του μαύρου φασισμού.