Από την πρώτη στιγμή της εισβολής, η διαχρονική ηγεσία της Τουρκίας δεν είχε άλλον στόχο από τη διχοτόμηση της Κύπρου.
Η αναφορά, μετά από αρκετό καιρό, της τελευταίας απόφασης του Ευρωπαϊκού συμβουλίου στο κυπριακό είναι σαφής και καθόλου τυχαία. «Το Συμβούλιο ζητά την ταχεία επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Σ.Α.» Βεβαιώνεται ταυτόχρονα η ετοιμότητα της ΕΕ να στείλει εκπρόσωπό της στη Λευκωσία για την εποπτεία των συνομιλιών. Μέσω της αναφοράς αυτής η Ευρώπη δηλώνει ρητά ότι μια βιώσιμη λύση της διαιωνιζόμενης εκκρεμότητας στην Κύπρο δεν μπορεί να έρθει με εκβιαστικές απειλές για προβολή βέτο αλλά μόνο με συνομιλίες και συμφωνία ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Η ΕΕ γνωρίζει καλά ότι το κυπριακό αποτελεί αντικειμενικά αγκάθι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και επομένως αγκάθι και στις σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία, σε μια στιγμή που το μεταναστευτικό τείνει να γίνει κυρίαρχο παγκόσμιο πρόβλημα.
Η ευρωπαϊκή επικαιροποίηση της ανάγκης για διάλογο φέρνει στη μνήμη μας όλη αυτή την περίοδο των 46 χρόνων που μεσολάβησαν από το πραξικόπημα της χούντας και την τουρκική εισβολή στο νησί. Δεκαετίες ολόκληρες γεμάτες άκαρπες συζητήσεις και χαμένες, αναξιοποίητες ευκαιρίες. Η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης για πολλές από τις ευκαιρίες που χάθηκαν. Η κυριότερη - και πιο ρεαλιστική - χάθηκε με την καταψήφιση από τους ελληνοκύπριους του σχεδίου Ανάν, τη στιγμή μάλιστα που είχε υπερψηφιστεί από την άλλη πλευρά. Οι ηγέτες Ελλάδας και Κύπρου, ο Κώστας Καραμανλής και ο Τάσσος Παπαδόπουλος φέρνουν ιστορική ευθύνη γιατί γκρέμισαν το έργο των προκατόχων τους Κώστα Σημίτη και Γλαύκου Κληρίδη που είχαν πετύχει την πλήρη ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και είχαν προετοιμάσει το έδαφος για μια κοινά αποδεκτή συμφωνία. Υπήρξαν στην ουσία, Καραμανλής και Παπαδόπουλος, οι σκαπανείς της πορείας της Κύπρου προς τη διχοτόμηση.
Ο σημερινός Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, που τόλμησε τότε να στηρίξει το σχέδιο Ανάν πληρώνοντας μεγάλο πολιτικό κόστος, φαίνεται να έχει εγκαταλείψει οριστικά κάθε σκέψη για την επίλυση του Κυπριακού στην κατεύθυνση μιας ενιαίας δικοινοτικής Δημοκρατίας. Η αποχώρηση από τις τελευταίες διμερείς διαπραγματεύσεις προ τριετίας στην Ελβετία, όπου η τουρκοκυπριακή πλευρά είχε παρουσιάσει για πρώτη φορά συγκεκριμένους χάρτες για την γεωγραφική κατανομή του νησιού ανάμεσα στις δύο κοινότητες, ήταν χαρακτηριστική των προθέσεών του. Εκμεταλλευόμενος την πάροδο του χρόνου, την φυσιολογική κόπωση αλλά και απογοήτευση των ελληνοκυπρίων, έχει προσανατολιστεί αποκλειστικά στην αξιοποίηση των οικονομικών και άλλων πλεονεκτημάτων που προσφέρει η ιδιότητα της χώρας-μέλους της ΕΕ. Η στάση αυτή του Κύπριου Προέδρου αποδυναμώνει αντικειμενικά την υποψηφιότητα του Ακιντζί στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές των τουρκοκυπρίων, η ήττα του οποίου θα θέσει οριστικά τέλος στο κεφάλαιο «ενιαία Κύπρος».
Από την πρώτη στιγμή της εισβολής, η διαχρονική ηγεσία της Τουρκίας δεν είχε άλλον στόχο από τη διχοτόμηση της Κύπρου. Η σημαία της επανένωσης του νησιού σε ένα ενιαίο κράτος που ύψωσε η ελληνοκυπριακή πλευρά, συσπείρωσε την διεθνή κοινότητα και βρήκε στήριξη από τον ΟΗΕ και τα διαδοχικά ψηφίσματα του Σ.Α. αρχικά, καθώς και από την ΕΕ και τους θεσμούς της στη συνέχεια. Αυτή η σημαία φαίνεται πλέον να υποστέλλεται. Με την αναφορά στην απόφασή του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα. Απαιτείται άμεσα ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στις δύο πλευρές για να επιτευχθεί συμφωνία. Τα πλεονεκτήματα της ένταξης ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσουν να αφορούν μόνο την ελληνοκυπριακή κοινότητα. Όπως και τα οικονομικά οφέλη από τον ορυκτό πλούτο της υφαλοκρηπίδας του νησιού. Η ΕΕ δεν είναι διατεθειμένη να στηρίξει σχέδια ντε φάκτο διχοτόμησης μιας χώρας μέλους της.
Το «ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας-Κύπρου» κυριάρχησε, όλα αυτά τα χρόνια στη εξωτερική πολιτική της χώρας μας. Η πρακτική του ερμηνεία «η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάδα στηρίζει» αποτέλεσε τον χρυσό κανόνα της διπλωματίας μας. Είναι ανάγκη σήμερα, υπό το φως των εξελίξεων, να συμπληρωθεί η ερμηνεία με μια απαραίτητη διευκρίνιση. Αν η απόφαση της Κυπριακής ηγεσίας είναι να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για μια λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων που έχουν ήδη ληφθεί από τη διεθνή κοινότητα, τότε η Ελλάδα θα την στηρίξει με όλες της τις δυνάμεις. Αν όμως η απόφαση εμπεριέχει και δεύτερες, διαφορετικές σκέψεις τότε το κυπριακό δεν μπορεί να εξακολουθήσει να είναι «εθνικό ζήτημα» για τη χώρα μας. Από τη στιγμή που οι Ελληνοκύπριοι κρίνουν ότι η διχοτόμηση εξυπηρετεί καλύτερα τα σχέδια και τις προοπτικές τους, αναλαμβάνουν αποκλειστικά και την ευθύνη των εξελίξεων. Οι στιγμές, όπως και οι αποφάσεις, είναι κρίσιμες για το μέλλον της χώρας μας και όλης της περιοχής.
19°
