Η Τζάκρη είναι ο ΣΥΡΙΖΑ

Μεγάλη συζήτηση γίνεται το τελευταίο διάστημα για την εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και άνθρωποι που έχουν… αλλεργία με το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα προβληματίζονται για τη μετεκλογική του κατάσταση. Οι περισσότεροι το πράττουν από «δημοκρατικό καθήκον», καθώς γνωρίζουν ότι το πολιτικό μας σύστημα, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά, χρειάζεται (τουλάχιστον) δύο πυλώνες.

Επιπροσθέτως, η έκδηλη αλαζονεία που εμφανίζουν ουκ ολίγα στελέχη της Ν.Δ., όπως επίσης και η μεταρρυθμιστική αδράνεια της κυβέρνησης, οφείλονται στην άνεση ότι παίζουν χωρίς αντίπαλο. Και σε πολύ μεγάλο βαθμό, έτσι είναι. Δεν υπάρχει ουσιαστικά αξιωματική αντιπολίτευση.

Η φίλη Ξένια Κουναλάκη έγραψε (Καθημερινή, 24 Σεπτεμβρίου 2020) για την τεμπελιά που εμφανίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι (και) έτσι. Και εν πολλοίς, οφείλεται στην κουλτούρα με την οποία έχει γαλουχηθεί το στελεχικό δυναμικό του κόμματος, προεξάρχοντος του Αλέξη Τσίπρα. Είναι η κουλτούρα της καταγγελίας, του απλουστευτικού λόγου, της στείρας αντιπολίτευσης, του χαϊδέματος των αυτιών, των υποσχέσεων. Το μοντέλο αυτό λειτούργησε απολύτως τα χρόνια της κρίσης και οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στην κατάκτηση της εξουσίας.

Σε πολύ μεγάλο βαθμό τα στελέχη του δείχνουν να πιστεύουν ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Προσπαθούν να στρατολογήσουν καινούργιους αγανακτισμένους, αναζητώντας τους στα πιθανά (νέα) συντρίμμια της χώρας.

Ο λόγος τους είναι εκ νέου ισοπεδωτικός και διχαστικός, αδιαφορώντας και πάλι για τη συνθετότητα των προβλημάτων. Τα όσα λέει, για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ για τα αίτια της ύφεσης, προκαλούν θυμηδία σε πρωτοετή φοιτητή οικονομικής σχολής. Δεν παραγνωρίζω, βεβαίως, ότι υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις, όπως ο Ανδρέας Ξανθός.

Εδώ και μήνες η ενασχόληση του κόμματος δεν έχει να κάνει με την ουσία των πραγμάτων και των προβλημάτων της χώρας, ούτε, φυσικά, με την κατάθεση εναλλακτικών προτάσεων. Η συζήτηση γίνεται συνήθως γύρω από κάποια δήλωση στελέχους του κόμματος ή με αφορμή κάποια γκάφα που μπορεί να έχει κάνει κάποιος κυβερνητικός παράγοντας, π.χ. ο Κουμουτσάκος ή Χαρδαλιάς με τους παπάδες.

Η ιστορία της Τζάκρη είναι η πλέον ενδεικτική. Σε διαφορετικές συνθήκες τα όσα απαράδεκτα εκστόμισε περί «απάτριδος και διεθνιστή» πρωθυπουργού θα ήταν αποκλειστικά για τη σφαίρα των χιουμοριστικών στηλών. Έλα, όμως, που δεν είναι έτσι. Η Τζάκρη είναι γνήσιο τέκνο της μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ. Στο πρόσωπό της, όπως και σε πολλών άλλων αυτού του επιπέδου, αποτυπώνεται η στρατηγική επιλογή που έκανε ο χώρος μετά το 2011. Είναι η συνειδητή επιλογή της εγκατάλειψης παραδοσιακών αρχών και η υιοθέτηση μεθόδων που οδηγούν στην εξουσία.

Κάπως έτσι, ο ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε τις πόρτες και τα παράθυρά του σε κάθε καρυδιάς καρύδι. Προσοχή. Δεν μετατράπηκε σε λαϊκό από ελιτίστικο κόμμα, όπως θεωρούσαν πολλοί το ΚΚΕ Εσωτερικού ή τον Συνασπισμό. Μετατράπηκε σε ένα ακραία λαϊκίστικο κόμμα, που υιοθετεί τα αιτήματα όλων των συντεχνιών, που υπόσχεται άκριτα. Και το χειρότερο που έκανε ήταν ότι κόπιαρε τη ρητορική και τις πρακτικές της ακροδεξιάς: απαξίωση του πολιτικού συστήματος και των πεπραγμένων της μεταπολίτευσης, άπωση με τους θεσμούς, στοχοποίηση αντιπάλων.

Ποιος δεν θυμάται τις αντισυγκεντρώσεις; Ποιος ξεχνά τα καλέσματα για επιθέσεις σε πολιτικούς; Ποιος ξεχνά τα γιαούρτια και τους προπηλακισμούς; Ποιος ξεχνά τις κρεμάλες, τους κουίσλιγνκ, τη χούντα που δεν τελείωσε το ‘73 και τόσα άλλα απεχθή.

Κάπως έτσι, λοιπόν, συγκεντρώθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ όλος ο πολιτικός κατιμάς της χώρας, κάπως έτσι γοήτευσε τον δημοσιογραφικό και επιχειρηματικό υπόκοσμο, κάπως έτσι οδηγήθηκε με περισσή ευκολία στην κυβερνητική συνεργασία με τους ψεκασμένους ΑΝΕΛ.

Τώρα, υπάρχουν στελέχη με διαφορετική κουλτούρα και διαδρομή (Φίλης, Τσακαλώτος, Μπίστης, Χατζησωκράτης κ.ά) που αντιδρούν σε δηλώσεις σαν και αυτές της Τζάκρη. Δεν λέω, ευπρόσδεκτη κάθε αντίδραση, αλλά δεν έχει ουσιαστικό αντίκτυπο. Γιατί το κόμμα είναι μεταλλαγμένο και πρόσωπα σαν την Τζάκρη και τον Πολάκη εκφράζουν με τον πλέον γνήσιο και αυθεντικό τρόπο τον ΣΥΡΙΖΑ της τελευταίας δεκαετίας.