Κατανομή τηλεοπτικού χρόνου: Μια ακόμη δοκιμασία του Συντάγματος

Σύμφωνα με τον νόμο Κ. Σκανδαλίδη (αναφέρω το όνομα γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τα ονόματα εκείνων των πολιτικών που υπήρξαν οι θεμελιωτές του πλέον κλειστού, κομματικού και πελατειακού κρατικού μοντέλου στην ελληνική ιστορία) κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου απαγορεύεται η μετάδοση από τους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς διαφημιστικών μηνυμάτων των κομμάτων. Η απαγόρευση είναι απόλυτη, κανένας δεν μπορεί να μεταδώσει πολιτικά μηνύματα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η μετάδοση διαφημιστικών κομματικών μηνυμάτων μόνο σε όσα κόμματα αποφασίσουν ο υπουργός Εσωτερικών και ο υφυπουργός μετά από εισήγηση διακομματικής επιτροπής στην οποία δεν συμμετέχουν όλα τα κόμματα. Τα κόμματα στα οποία γίνεται κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου έχουν την ευχέρεια από τη μέρα που θα δημοσιευθεί η κοινή υπουργική απόφαση να προβάλουν τα διαφημιστικά τους μηνύματα.

Αντιθέτως, όσα κόμματα δεν περιληφθούν στην κοινή υπουργική απόφαση, δεν έχουν τη δυνατότητα να προβάλουν στους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς διαφημιστικά μηνύματα. Στην απαγόρευση του νόμου εμπίπτει και η διαφημιστική προβολή ενός κόμματος με δικά του χρήματα. Επομένως, ο σκανδαλώδης «νόμος Σκανδαλίδη», τον οποίον «σεβάστηκαν» όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, καθιερώνει ένα σύστημα αποκλειστικής κρατικής κατανομής του τηλεοπτικού χρόνου και αντιστοίχως –με την απόλυτη απαγόρευση της χρηματοδότησης της διαφήμισης των κομμάτων με δικά τους χρήματα– αποκλειστικής κρατικής χρηματοδότησης της προβολής των κομμάτων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Στις 30 Απριλίου 2014 εκδόθηκε η κοινή υπουργική απόφαση για τις ευρωεκλογές. Με αυτήν δόθηκε τηλεοπτικός χρόνος συνολικής αξίας 4.800.000 ευρώ για τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων από τους τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας στα εξής μόνο κόμματα: Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΛΑΟΣ, Οικολόγοι Πράσινοι, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Χρυσή Αυγή και ΔΗΜΑΡ. Όλα τα άλλα κόμματα αποκλείστηκαν. Κανένα άλλο πολιτικό κόμμα από τις 30 Απριλίου 2014 δεν μπορούσε να μεταδώσει διαφημιστικό μήνυμα από την τηλεόραση.

Μια τέτοια απόφαση βεβαίως παραβιάζει ευθέως το Σύνταγμα που επιτάσσει την τήρηση της αρχής της ισότητας των πολιτικών κομμάτων –ιδίως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου–, ειδικότερη έκφραση της οποίας είναι η δυνατότητα ισηγορίας, ώστε τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές να έχουν την ίδια πρόσβαση στο εκλογικό σώμα για τη μετάδοση των μηνυμάτων τους.

Η αρχή της ισότητας λοιπόν επιβάλλει να δοθεί επαρκής ραδιοτηλεοπτικός χρόνος σε κάθε υποστατό πολιτικά κόμμα για τη διαφήμισή του και να είναι κοινή για όλα τα κόμματα η έναρξη της μετάδοσης των ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων τους.

Εάν εξασφαλιστεί ο ελάχιστος πλην όμως επαρκής χρόνος και η κοινή αφετηρία τότε και μόνο επιτρέπεται η διαφοροποίηση στην κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου των κομμάτων στα πλαίσια της αρχής της αναλογικής ισότητας. Δηλαδή η τήρηση της αρχής της ισότητας επιτρέπει τη διαφοροποίηση μόνο στο ύψος της (έμμεσης) κρατικής χρηματοδοτήσεως.

Σε ένα δημοκρατικό κράτος θα ήταν λογική και σύμφωνη με το Σύνταγμα μια ρύθμιση η οποία θα διαφοροποιούσε μεν τον δωρεάν τηλεοπτικό χρόνο με αντικειμενικά κριτήρια (λ.χ. ποσοστά των κομμάτων στις τελευταίες εκλογές, αριθμός εδρών, οργάνωση σε εθνική κλίμακα κ.ο.κ.), αλλά θα όριζε κοινή αφετηρία της προεκλογικής προβολής των κομμάτων και θα προέβλεπε ένα ενιαίο συνολικό όριο προβολής, το οποίο οι συνδυασμοί με λιγότερο δωρεάν τηλεοπτικό χρόνο θα μπορούσαν να συμπληρώσουν με δικούς τους πόρους.

Μετά από την έκδοση της παραπάνω απόφασης οι Γέφυρες προσφύγαμε στη Δικαιοσύνη, όπως είχε συμβεί με τη Δράση το 2009 και το 2012. Τις προηγούμενες φορές το Συμβούλιο της Επικρατείας μας δικαίωσε πανηγυρικά, την πρώτη με την υπ’ αριθ. 3427/2010 απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία ελήφθη με μεγάλη πλειοψηφία, τη δεύτερη με προσωρινή διαταγή του Προέδρου του ΣτΕ και μετέπειτα υπηρεσιακού πρωθυπουργού Παναγιώτη Πικραμμένου, ο οποίος υποχρέωσε τη διοίκηση να εκδώσει νέα απόφαση που να μας δίνει τηλεοπτικό χρόνο. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι όμως ψιλά γράμματα για την κυβέρνηση Σαμαρά, η οποία οκτώ ημέρες μετά την παραπάνω προσφυγή μας στο ΣτΕ, στις 8.5.2014, εξέδωσε νέα κοινή υπουργική απόφαση, με την οποία καταργεί την προηγούμενη από 30.4.2014 απόφασή της.

Με τη νέα απόφαση, η οποία εκδόθηκε πέντε ημέρες πριν από τη συζήτηση της αίτησης ακυρώσεως των Γεφυρών στο ΣτΕ (13.5.2014), επιχειρείται νέα φθηνή μεθόδευση από την κυβέρνηση και τα κόμματα της διακομματικής, η οποία συνιστά ακόμη μεγαλύτερη προσβολή στους θεσμούς της δημοκρατίας. Προκειμένου να αποφύγουν τον νέο δικαστικό διασυρμό κι αφού για οκτώ ημέρες είχαν τη δυνατότητα μόνο αυτοί να προβάλουν διαφημιστικά μηνύματα στα κανάλια της τηλεόρασης, έδωσαν στις Γέφυρες ελάχιστο τηλεοπτικό χρόνο για …ξεκάρφωμα, που λένε.

Παραθέτω τους αριθμούς που αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση (ΝΔ - ΠΑΣΟΚ-ΕΛΙΑ) και τα κόμματα του πελατειακού τόξου προσπαθούν να διασώσουν το κομματικό καρτέλ με άθλιες και αθέμιτες πρακτικές:

Η ΝΔ στις εκλογές του Ιουνίου του 2012 έλαβε 29,66 %, ο ΣΥΡΙΖΑ 26,89%, το ΠΑΣΟΚ 12,28%, η ΔΗΜΑΡ 6,26%, ο συνασπισμός Δράσης και Δημιουργίας, ξανά! 1,59%, ο ΛΑΟΣ 1,58% και οι Οικολόγοι Πράσινοι 0,88%.

Η διανομή του τηλεοπτικού χρόνου από τη διακομματική επιτροπή στα κόμματα έχει ως εξής:

ΝΔ 1.576.877,47 ευρώ ή 1460 λεπτά

ΣΥΡΙΖΑ 797.553,19 ευρώ ή 738 λεπτά

ΠΑΣΟΚ 1.251.160,88 ευρώ ή 1158 λεπτά

ΔΗΜΑΡ 157.348,16 ευρώ ή 146 λεπτά

ΚΚΕ 327.709,53 ευρώ ή 303 λεπτά

ΛΑΟΣ 183.567,22 ευρώ ή 170 λεπτά

ΑΝΕΞ.ΕΛ. 189.069,55 ευρώ ή 175 λεπτά

Χρυσή Αυγή 174.215,88 ευρώ ή 161 λεπτά

Οικολόγοι Πράσινοι 89.726,83 ευρώ ή 83 λεπτά

Γέφυρες (Δράση - Δημιουργία, ξανά!) 19.539,37 ευρώ ή 18 λεπτά

Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα 16.615,97 ευρώ ή 15 λεπτά και

Ένωση για την Πατρίδα και το Λαό 16.615,97 ευρώ ή 15 λεπτά.

Συνοπτικά λοιπόν λίγες διαπιστώσεις που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τη δημοκρατία τα κόμματα του πελατειακού καρτέλ:

Η ΝΔ με ποσοστό 19 φορές μεγαλύτερο του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνει 81 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 17 φορές μεγαλύτερο του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνει 41 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες.

Το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 8 φορές μεγαλύτερο του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνει 64 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες.

Η ΔΗΜΑΡ με ποσοστό 4 φορές μεγαλύτερο του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνει 8 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες.

Ο ΛΑΟΣ με ποσοστό περίπου ίδιο του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνει 9,5 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες και

Οι Οικολόγοι Πράσινοι με ποσοστό περίπου το μισό του συνασπισμού Δράσης - Δημιουργίας, ξανά! στις εκλογές του Ιουνίου 2012 λαμβάνουν 4,5 φορές περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο από τις Γέφυρες.

Η παραπάνω κραυγαλέα άδικη μεταχείριση των Γεφυρών παραβιάζει την συνταγματική αρχή της ισότητας που επιβάλλει αφενός να παρέχεται επαρκής χρόνος για τη μετάδοση των διαφημιστικών μηνυμάτων, των θέσεων και των προγραμμάτων όλων των κομμάτων, και αφετέρου να υπάρχει μια κοινή για όλα τα κόμματα αφετηρία μετάδοσης των μηνυμάτων τους κατά την προεκλογική περίοδο. Σημειώστε και τούτο, ότι μολονότι ο συνασπισμός μας είναι το μεγαλύτερο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων εθνικών εκλογών, εντούτοις από τότε και μέχρι την έναρξη της προεκλογικής περιόδου ήταν αποκλεισμένος από τα μεγάλα «συστημικά» κανάλια και τη δημόσια τηλεόραση.

Οι «συστημικοί» τηλεοπτικοί σταθμοί που εξαρτώνται πλήρως από την κυβέρνηση και η δημόσια τηλεόραση για δύο σχεδόν χρόνια αγνόησαν πλήρως τη Δημιουργία, ξανά! και τη Δράση. Πιο συγκεκριμένα διέθεσαν από κοινού στα δύο κόμματα Δράση και Δημιουργία ξανά! ποσοστό κατά τι περισσότερο από 0,1% του συνολικού τηλεοπτικού χρόνου που διέθεσαν σε όλα τα κόμματα (https://www.efsyn.gr/?p=175894). Δηλαδή διέθεσαν στα δύο κόμματα μαζί περίπου δεκαέξι (16) φορές λιγότερο τηλεοπτικό χρόνο σε σχέση με το εκλογικό αποτέλεσμα που συγκέντρωσε ο εκλογικός συνασπισμός μας στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Αφήνω τα συμπεράσματα να τα βγάλετε εσείς.