Δημοσιογραφικές εστίες υπερμετάδοσης του κορωνοϊού

Ξέρω καλά ότι η ενημέρωση έχει και μια εμπορική διάσταση. Τα δελτία ειδήσεων, οι ενημερωτικές εκπομπές δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς χρήματα. Και χρήματα χωρίς ακροατές και τηλεθεατές δεν βγαίνουν.

Ξέρετε τι άλλο έχει εμπορική διάσταση; Η εστίαση. Κανείς δεν ανοίγει και δεν εργάζεται σε ένα εστιατόριο για να μπει μέσα. Αλλά όπως κανείς δεν θα δικαιολογούσε έναν εστιάτορα που σερβίρει χαλασμένα κρέατα έτσι δεν πρέπει να δικαιολογεί και δημοσιογράφους που για να πουλήσουν διευκολύνουν να ακουστούν ψέματα που βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Αυτό το γράφω γιατί τις τελευταίες μέρες παρατηρώ να εμφανίζονται σε ενημερωτικές εκπομπές συμπολίτες που διαδίδουν ότι η χρήση μάσκας από τους μαθητές είναι επικίνδυνη. Δηλαδή συμπολίτες που - σύμφωνα με τα συμπεράσματα στα οποία έχει καταλήξει η επιστημονική κοινότητα – λένε ψέματα. Και μάλιστα ψέματα που μπορεί να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην υγεία (και τελικά στη ζωή) άλλων ανθρώπων. Οι δημοσιογράφοι τους επιτρέπουν να αραδιάσουν τα ψέματα τους και μετά διαχωρίζουν τη θέση τους χρησιμοποιώντας την μπούρδα της «άλλης άποψης που δεν πρέπει να φιμώνεται» βαφτίζοντας δηλαδή τα ψέματα απόψεις.

Στην πραγματικότητα οι δημοσιογράφοι αυτοί δεν ενδιαφέρονται για καμία άλλη άποψη. Απλώς ξέρουν πως ένα μεγάλο μέρος του κοινού τους είναι επιρρεπές στους ιπτάμενους γαϊδάρους (έτσι άλλωστε το έχουν γαλουχήσει και οι ίδιοι) και δεν θέλουν να το χάσουν. Ε, αν χρειαστεί να βοηθήσουν να ακουστούν και μερικά επικίνδυνα ψέματα δεν τρέχει και τίποτα. Αμέσως μετά θα διαχωρίσουν τη θέση τους και θα έχουν και το κοινό τους ολόκληρο και το (ο θεός να το κάνει) «ενημερωτικό κύρος» τους, χορτάτο. Και ούτε γάτα ούτε ζημιά.

Μόνο που στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά και η ζημιά τεράστια.

Όταν βάζεις δύο απόψεις προς συζήτηση, τη μια απέναντι στην άλλη, αυτό που κάνεις στην πραγματικότητα είναι να ορίζεις και τις δύο ως άξιες λόγου. Ως άξιες συζήτησης. Τις νομιμοποιείς και τους δίνεις υπόσταση που μέχρι πριν μπορεί και να μην είχαν. Όταν σε μια ενημερωτική εκπομπή βάζεις απέναντι στην επιστημονική αλήθεια μια ανοησία, το μόνο που καταφέρνεις είναι να αναβαθμίσεις την ανοησία από κάτι ανάξιο λόγου σε κάτι στο οποίο κανείς χρειάζεται να δώσει σημασία ακόμα κι αν στο τέλος το απορρίψει. Ετσι, απόψεις που διαδίδονται μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ανώνυμα τρολ ή άσημους γραφικούς ξαφνικά αποκτούν υπόσταση καθώς εμφανίζονται ως το αντίπαλο δέος των συμπερασμάτων της επιστημονικής κοινότητας.

Οι δημοσιογράφοι που διευκολύνουν τις ανοησίες να αποκτήσουν υπόσταση λένε ότι τίποτα κακό δεν συμβαίνει καθώς οι ανοησίες καταρρίπτονται. Μόνο που κι εδώ έχουν άδικο.

Οι άνθρωποι που είναι επιρρεπείς στα «αντισυστημικά» ψέματα δεν είναι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τη λογική και δεν φημίζονται για την υψηλή τους νοημοσύνη. Η στάση τους καθορίζεται μόνο από τις ψυχολογικές τους παρορμήσεις και ανάγκες κι έτσι η λογική και επιστημονική αντιπαράθεση στο ψέμα τους αφήνει αδιάφορους. Τους αρκεί που έχουν από κάπου να πιαστούν στην προσπάθεια τους να ξεχωρίσουν από τους πολλούς. Τους αρκεί που κάποιος στέκεται απέναντι στο «άδικο σύστημα» και καμία λογική και καμία απόδειξη δεν θα τους κάνει να αλλάξουν γνώμη. Στο κάτω κάτω, «οι συστημικοί επιστήμονες λένε ό,τι τους πουν τα αφεντικά τους».

Όλα αυτά φυσικά δεν είναι καινούργια. Ακριβώς την ίδια τακτική είχαν ακολουθήσει κάποιοι δημοσιογράφοι και με τη Χρυσή Αυγή. Θα θυμάστε φαντάζομαι πώς, στο όνομα της «άλλης άποψης που πρέπει να ακουστεί», σε πάνελ και εκπομπές εμφανίζονταν οι χρυσαυγίτες πολύ πριν κάνουν την εμφάνιση τους στη Βουλή. Θα θυμάστε πώς ξαφνικά οι εγκληματικές ηλιθιότητες τους αποκτούσαν υπόσταση και πώς οι πομπώδεις «αποκαλύψεις» για τη ναζιστική τους ιδεολογία (λες και κανείς νόμιζε οτι ήταν πασιφιστές κεντρώοι) το μόνο που κατάφερναν ήταν ο ανόητος που τους ψήφιζε να αισθάνεται δικαιωμένος αφού «κάνουν το σύστημα να φοβάται».  Τα ίδια και με τον Αρτέμη τον Σώρρα. Ξαφνικά, ένας τύπος που ισχυρίζονταν οτι είχε περιουσία πολλές φορές μεγαλύτερη από την περιουσία του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο και που κανονικά θα εμφανίζονταν μόνο σε εκπομπές της Πάνια εμφανίζονταν σε «σοβαρές» ενημερωτικές εκπομπές.  

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, όπως ένα εστιατόριο, έτσι και μια ενημερωτική εκπομπή πρέπει να έχει έσοδα. Καλό όμως είναι το εστιατόριο να μην εξασφαλίζει τα έσοδα του σερβίροντας σαλμονέλα και η ενημερωτική εκπομπή παρουσιάζοντας ως απόψεις τα επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία ψέματα. Φαντάζομαι θα υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να κάνουν για να κρατήσουν το κοινό τους χωρίς να βάζουν σε κίνδυνο ζωές. Και μπράβο τους.