Πολιτικη & Οικονομια

Στο Αιγαίο χωρίς στρατηγική

Σαράντα και πλέον χρόνια, με ελάχιστες εξαιρέσεις, παρακολουθούμε να χειροτερεύει η θέση της χώρας χωρίς να αντιδρούμε

81922-183211.jpg
Παντελής Καψής
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Πολεμικό αεροσκάφος F-16
© EUROKINISSI / ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΡΑΠΑΝΗΣ

Ο Παντελής Καψής σχολιάζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις διπλωματικές κινήσεις της χώρας μας

Όπως συμβαίνει πάντα, ο καθένας θα βγάλει τα δικά του συμπεράσματα από την τελευταία παρ' ολίγον κρίση με την Τουρκία. Κάποιοι υποστηρίζουν, για παράδειγμα, ότι η άμεση κινητοποίηση του στόλου και οι σαφείς κόκκινες γραμμές είναι αυτά που υποχρέωσαν τους Τούρκους να κάνουν πίσω. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι ήταν η μεσολάβηση της Μέρκελ που οδήγησε στην εκτόνωση και απέτρεψε μια αναμέτρηση που θα μπορούσε να έχει μεγάλο κόστος και για τις δύο χώρες.

Η εκδοχή που θα επιλέξουμε, ωστόσο, δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Η Ελλάδα έτσι κι αλλιώς είναι υποχρεωμένη να αξιοποιεί όλα τα μέσα που έχει, στρατιωτικά και διπλωματικά: τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τις συμμαχίες στην περιοχή, την ειδική σχέση με τη Γαλλία, φυσικά και το μεγαλύτερο όπλο που έχει στη διάθεσή της, το ότι είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα έπαιξαν τον ρόλο τους, ποιο ήταν το πιο αποτελεσματικό, ποιος θα το πει; Το ότι η κυβέρνηση πάντως έδειξε να κινητοποιείται σε όλα τα μέτωπα ήταν θετικό.

Ανεξάρτητα από την ερμηνεία όμως υπάρχει ένα δεδομένο που δεν αμφισβητείται: Η κατάληξη της αντιπαράθεσης ήταν ο διάλογος ή έστω ο διάλογος για την έναρξη διαλόγου. Από την στιγμή που υπήρξε γερμανική μεσολάβηση αυτό ήταν αναπόφευκτο. Γιατί βέβαια ο διάλογος, για όλα τα τρίτα μέρη, αποτελεί τη μόνη λύση στα ελληνοτουρκικά. Έχει μάλιστα ενδιαφέρον ότι η Τουρκία, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η επιτιθέμενη, δηλώνει ανοικτή και επιδιώκει διάλογο εφ' όλης της ύλης. Αντιθέτως η Ελλάδα υποτίθεται ότι δέχεται διάλογο μόνο για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. «Υποτίθεται» επειδή, όπως γνωρίζουμε, στην πράξη είχε προχωρήσει στο παρελθόν σε συζητήσεις εφ’ όλης της ύλης.

Η ελληνική θέση όμως έχει δύο βασικά προβλήματα. Κατ’ αρχήν δεν είναι κατανοητή από αυτούς ακριβώς από τους οποίους ζητάμε διπλωματική και όχι μόνο υποστήριξη. Αν δεν θέλεις θερμή αναμέτρηση, τότε ποια άλλη λύση υπάρχει από τον διάλογο;· είναι η σταθερή επωδός τους. Ακόμα χειρότερο όμως είναι ότι η πολιτική αυτή, σε βάθος χρόνου, αποδεικνύεται αλυσιτελής. Η απουσία διαλόγου των τελευταίων ετών έχει ένα και μόνο αποτέλεσμα: να αυξάνονται διαρκώς τα ζητήματα και οι διεκδικήσεις που θέτει η Άγκυρα προς συζήτηση. Μπορεί ο στόχος της να είναι διαπραγματευτικός, με το πέρασμα του χρόνου όμως δημιουργούν νέες καταστάσεις και δεδομένα. Η ελληνική πλευρά αντιθέτως έχει αποφύγει να ανοίξει την ατζέντα παρότι θα μπορούσε και αυτή να θέσει μια σειρά από θέματα. Από το Πατριαρχείο και την Αγία Σοφία ως τις περιουσίες των Ελλήνων της Πόλης και τις παραβιάσεις στο Αιγαίο, το Casus Belli ή τον στόλο των αποβατικών στη Μικρά Ασία. Κάποια είναι ζητήματα ουσίας, άλλα μπορεί να μπαίνουν για τη διαπραγμάτευση. Διάλογος, φυσικά, δεν συνεπάγεται αναγκαστικά συμφωνία. Καμιά κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθεί όσα εξωφρενικά διεκδικεί η Τουρκία. Γι' αυτό στο τέλος του δρόμου πρέπει να υπάρχει και η διεθνής διαιτησία. 

Το αποτέλεσμα της πολιτικής της αδράνειας είναι ότι έχουμε αφήσει την απόλυτη πρωτοβουλία των κινήσεων στην Τουρκία. Αντί να βγούμε εμείς επιθετικά για τον διάλογο έχουμε επιτρέψει στην Τουρκία, ανάλογα με τι τη συμφέρει, πότε να απειλεί στρατιωτικά και πότε να καλεί σε λύση «καζάν καζάν». Και μάλιστα την στιγμή που έχουμε στην πράξη αποδεχθεί την περιορισμένη κυριαρχία της χώρας στο Αιγαίο καθώς απέχουμε από κάθε αξιοποίηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Η συμφωνία αυτή όμως, για την εκατέρωθεν αποφυγή ερευνών σε περιοχές έξω από τα χωρικά ύδατα, έχει νόημα μόνο με την προοπτική έναρξης διαπραγματεύσεων. Σε αντίθετη περίπτωση δημιουργεί, αν δεν έχει ήδη δημιουργήσει, συνθήκες ειδικού καθεστώτος για το Αιγαίο. Αυτό δηλαδή που υποτίθεται ότι θέλουμε να αποφύγουμε. Γιατί βέβαια ούτε όσοι ονειρεύονται στρατιωτικές απαντήσεις ούτε όσοι υποκριτικά κερδοσκοπούν στον πατριωτισμό, τολμούν να προτείνουν να στείλουμε, για παράδειγμα εμείς, ελληνικό ερευνητικό σκάφος στο Καστελόριζο. Οχυρώνονται πίσω από μεγάλα λόγια, κενά περιεχομένου, τα οποία σαν μόνο αποτέλεσμα έχουν να εγκλωβίζουν τη χώρα την ακινησία.

Σαράντα και πλέον χρόνια, με ελάχιστες εξαιρέσεις, παρακολουθούμε να χειροτερεύει η θέση της χώρας χωρίς να αντιδρούμε. Ο ορισμός της απουσίας στρατηγικής.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 2: Η διεθνής νομολογία ως περίγραμμα ενός έντιμου συμβιβασμού
H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 2: Η διεθνής νομολογία ως περίγραμμα ενός έντιμου συμβιβασμού

Μια προσπάθεια να σκιαγραφηθεί η εικόνα της πλέον εύλογης και πιθανής απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, στην υποθετική περίπτωση κοινής ελληνο-τουρκικής προσφυγής σε αυτό

Πώς το κράτος θα ξαναπροσλάβει ένστολους που μπουκάρουν σε υπουργεία;
Πώς το κράτος θα ξαναπροσλάβει ένστολους που μπουκάρουν σε υπουργεία;

Κανείς δεν θα εκπλαγεί αν οι εποχιακοί πυροσβέστες που μπουκάραν στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας πάρουν μέρος στον επόμενο διαγωνισμό για τις προσλήψεις εποχιακών, προσληφθούν ή μονιμοποιηθούν

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.