Τέσσερις παρουσίες, μια απουσία

Η χτεσινή πρώτη αναμέτρηση των υποψηφίων για την ευρωπαϊκή προεδρία στις ευρωεκλογές ήταν ένα σημαντικό γεγονός. Κατ’ αρχάς δεν είχε προηγούμενο. Γίνεται καθώς, με βάση τη Συνθήκη της Λισαβόνας, το ευρωκοινοβούλο, δηλαδή όλοι εμείς που θα ψηφίσουμε, θα επιλέξει το νέο «Μπαρόζο». Το debate κατέδειξε τις δυνατότητες για μια δημοκρατική Ευρώπη αλλά και τα όρια για την εφαρμογή πολιτικών που θα δώσουν ώθηση στο ευρωπαϊκό όραμα.

Κατ’ αρχάς, τα βασικά. Ήταν παρόντες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο Μάρτιν Σουλτς από τους Σοσιαλιστές, ο Γκι Φέρχοφστατ από τους Φιλελεύθερους και η Σκα Κέλερ από τους Πράσινους.

Η συζήτηση έγινε σε ένα κατάμεστο από φοιτητές αμφιθέατρο, στην ολλανδική πόλη Μάαστριχτ. Δύο δημοσιογράφοι ρωτούσαν και ένας τρίτος μετέφερε ερωτήσεις πολιτών μέσω των social media. Λεπτομέρεια: οι ομιλητές δέχονταν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης 1.000 tweets ανά λεπτό. Καθόλου ευκαταφρόνητη επίδοση.

Ο ρυθμός των ερωτήσεων και απαντήσεων, καταιγιστικός. Οι ομιλητές είχαν μισό έως ένα λεπτό κάθε φορά για τις απαντήσεις τους. Δεν ήταν μονόλογοι, καθώς υπήρχε η δυνατότητα σε έναν ομιλητή για σχολιασμό των άλλων υποψηφίων. Η συζήτηση έγινε στα αγγλικά, και αυτό συνέβαλε στην αμεσότητα του διαλόγου. Ήταν ολοφάνερο πως και οι τέσσερις πρωταγωνιστές ήταν προετοιμασμένοι για την ατζέντα της συζήτησης. Το κοινό παρακολουθούσε με ενδιαφέρον και χειροκροτούσε κάθε φορά που επιδοκίμαζε κάποια τοποθέτηση ομιλητή.

Μου άρεσε που για πρώτη φορά στα χρονικά παρακολούθησα μια συζήτηση ουσίας για τις ανοιχτές πληγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ατζέντα ήταν εφ’ όλης της ύλης: από τα οικονομικά αδιέξοδα και τη διαχείριση της μεγαλύτερης κρίσης που γνώρισε η Ε.Ε., μέχρι το μεταναστευτικό, την κρίση στην Ουκρανία, τις υποκλοπές, την ενεργειακή πολιτική. Ήταν αδιαμφισβήτητα ένα βήμα εμπρός σε ό,τι αφορά στη δημοκρατική πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια καλή προσπάθεια επικοινωνίας με τους πολίτες, που έπρεπε από καιρό να έχει καθιερωθεί.

Η απογοήτευση έχει να κάνει με τις μη απαντήσεις σε κρίσιμα θέματα, που θα έπρεπε από καιρό να είναι λυμένα. Παράδειγμα, η στάση της Ε.Ε. απέναντι στην ουκρανική κρίση, οι σχέσεις με τον Πούτιν και τη σημερινή Ρωσία. Το πρόβλημα της ανεπάρκειας της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. για μια ακόμη φορά επισημάνθηκε, χωρίς να διαφαίνεται μια λύση του προβλήματος, άλλωστε αυτό απαιτεί «περισσότερη Ευρώπη»...

Η απουσία του Αλ. Τσίπρα, που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή Αριστερά, εμφανής. Κακά τα ψέματα, έπρεπε να είναι εκεί, στην πρώτη στα ευρωπαϊκά χρονιά συζήτηση σε τέτοιο επίπεδο. Μια χαμένη ευκαιρία για τον ίδιον, για τη χώρα. Ο τρόπος που έγινε η συζήτηση απέδειξε πως ο κάθε υποψήφιος είχε τη δυνατότητα προβολής των θέσεών του και κριτικής των άλλων. Ας το κρίνουν οι επιτελείς της Κουμουνδούρου και ας προετοιμαστούν για το επόμενο debate, στις 15 Μαΐου, χωρίς αστείες δικαιολογίες αυτήν τη φορά. Πολύ περισσότερο εάν πιστεύουν αυτό που λένε, ότι δηλαδή από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα θα αρχίσει το «ντόμινο» κατάρρευσης της λιτότητας στην Ευρώπη.