Εικοσιπέντε μέρες ως τις εκλογές. Χτες και σήμερα σχεδιάζουμε στο γραφείο προεκλογικά έντυπα για πελάτες υποψηφίους. Βλέπω σλόγκαν και μηνύματα και όλο κάνω επεμβάσεις. Κόβω λέξεις και απλουστεύω. Είναι τόσες οι λέξεις που έχασαν το νόημά τους σ΄αυτά τα χρόνια της μεγάλης απαξίωσης της πολιτικής. Λέξεις που "κάηκαν" μέσα στα χρόνια, σαν το "όραμα" και τη "δέσμευση" και την "ανατροπή". Με το μολύβι στο χέρι, διορθώνω όπως κάνω χρόνια κερδίζοντας τη ζωή. Μα όλο και πιο συχνά σκοντάφτω. Είναι άραγε καλύτερο να γράψεις "θέλω" ή "θα ήθελα"; Είναι αρκετά δυναμικό το αντικειμενικό "θα προσπαθήσω"; Άσκηση δύσκολη αν σταματάς σε κάθε λέξη. Άσκηση κάπως μάταια, καθώς ξέρω πως ό,τι γράφω με τόση επιμέλεια -μαζί και τα δικά μου "προεκλογικά" - συχνά θα πεταχτεί, θα θυσιαστεί στο βωμό μιας πρώτης εντύπωσης. Έπεα πτερόεντα...
24/4
Εικοσιτέσσερις μέρες ως τις εκλογές. Το πρωί, φεύγοντας για το γραφείο, είδα τα πρώτα προεκλογικά φυλλάδια πεταμένα κάτω από την εξώπορτα. Μαζικά, με τον τρόπο άλλων εποχών. Ηχηρή και δυσάρεστη αυτοαναφορικότητα. Υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον ενθουσιασμό για το έργο που έχει επιτελέσει καθένας μας και στη χωρίς μέτρο προβολή του. Μέγα ζητούμενο η αυτοσυγκράτηση, για να μην ολισθήσει κανείς στη γελοιότητα. Η αίσθηση του μέτρου, όπως πάντα, όπως σε όλα. Άκομψο και μάλλον αναποτελεσματικό αυτό το "κατόπιν ενεργειών μου". Ασύμβατο με την εποχή και τις συνθήκες...
25/4
Εικοσιτρείς μέρες ως τις εκλογές. Παρατηρώ τις φωτογραφίες στα έντυπα και στις σελίδες των υποψηφίων. Όλοι περιποιημένοι, ευτυχείς, καλοκουρεμένοι, νεώτεροι. Ατσαλάκωτοι, σαν ανέγγιχτοι απ'τη ζωή. Ναι, η περίσταση "εκλογές" ζητά τον καλύτερο εαυτό μας. Και καθώς η φωτογραφία δημιουργεί την πρώτη εντύπωση, αξίζει να αναδείξει κανείς την πιο καλή εκδοχή του. Μα, όπως συμβαίνει με λόγια και συμπεριφορές, ας είναι αληθινή και δική μας η εικόνα. Είδα αρκετές όμορφες φωτογραφίες αυτές τις μέρες, απ' αυτές που χαρακτηρίζουν το πρόσωπο, φτιάχνουν ταυτότητα με ένα κλικ. Κι άλλες που δεν μοιάζουν διόλου με τον εικονιζόμενο, σαν κάτι νύφες που τις βλέπεις στην εκκλησία και αναρωτιέσαι αν βρέθηκες σε λάθος γάμο. Μέγα ζητούμενο η αλήθεια, αυτό το "να είσαι εσύ".
Εικοσιδύο μέρες ως τις εκλογές. Αυτές τις μέρες διαβάζω τις αυτοπαρουσιάσεις υποψηφίων με ενδιαφέρον μεγαλύτερο από το σύνηθες, σαν η επαγγελματική μου διαστροφή να ενισχύεται από τον προεκλογικό πυρετό. Σε γενικές γραμμές, όσο περισσότερα είναι τα επιτεύγματα κάποιου, τόσο λιγότερα γράφει για να τα παρουσιάσει. Η ίδια η διαδρομή του, η ασφάλεια που γεννά η αποδοχή της, δεν ζητά παρά ελάχιστα και ουσιώδη λόγια. Στον αντίποδα, όσοι πάσχουν από ουσία λένε πολλά, αναζητώντας τρόπο να δαμάσουν το horror vacui, το φόβο του κενού. Έτσι ανασύρουν πομπώδεις τίτλους, προβάλλουν ασήμαντες ενασχολήσεις, στέκονται σε ανούσιες λεπτομέρεις, επιμένουν σε παρωχημένα στοιχεία.
Ναι, είναι αναγκαίο να αναδείξεις τον καλό εαυτό σου, κρατώντας όμως το μέτρο της ταπεινότητας. Διάβαζα σήμερα το σχόλιο φίλου για κάποιον υποψήφιο, άγνωστον σ' εμένα, που κομπάζει αναφερόμενος στην επιτυχημένη επιχειρηματική του πορεία και τα πολλά του επιτεύγματα, ενώ στην πραγματικότητα είναι πολλαπλά εκτεθειμένος, διάτρητος. Θυμήθηκα τα λόγια της μάνας μου: όταν συστήνεσαι, στο τηλέφωνο ή δια ζώσης, ποτέ μην αυτοχαρακτηρίζεσαι "κυρία". Πες απλώς το όνομά σου. Τον τίτλο "κυρία" θα σου τον δώσει ο άλλος ως επιβράβευση, όχι ως αυτονόητο αξίωμα. Με τον ίδιο τρόπο, μην αναφέρεσαι ο ίδιος στην "επιτυχημένη επιχειρηματική πορεία" σου ή στην "υλοποίηση κορυφαίων έργων". Δώσε απλώς τα στοιχεία...
Εικοσιμία μέρες. Κι όσο ο χρόνος μετρά ανάποδα, κάπως με πλησιάζει το άγχος. Πριν λίγες μέρες, ο Ηρακλής στο Φίλιον μου έλεγε πως δεν μοιάζω καθόλου αγχωμένη και καθόλου υποψήφια. Και είχε δίκιο. Μα αν με έβλεπε απόψε, μάλλον θα άλλαζε γνώμη. Είναι που πέρασα δυο μέρες καθηλωμένη, δουλεύοντας νυχθημερόν, κι απόψε, που σήκωσα το κεφάλι μου και είδα ξανά τον κόσμο, σαν να προσγειώθηκα απότομα στον πραγματικό χρόνο.
Έχοντας κάνει αρκετές φορές εκλογές για άλλους, ξέρω πως το αποτέλεσμα συναρτάται με τους ανθρώπους που ξέρεις, εκείνους που γνωρίζεις τώρα και όσους καταφέρνεις να πείσεις στην προεκλογική διαδρομή σου. Κι αυτό προϋποθέτει να είσαι έξω, στο δρόμο και στον κόσμο. Να μην σε τρώνε τα χαρτιά και οι οθόνες και η δουλειά. Κι από αυτήν την άποψη, κάτι δεν κάνω καλά. Ώρα να βγω λίγο στο δρόμο, να ζυμωθώ με τον κόσμο, να ακούσω και να πω. Αν το κάνω, μάλλον θα ανησυχώ λιγότερο...
6°
