Οι Πρέσπες δείχνουν τον δρόμο (και) στα ελληνοτουρκικά

Συμπληρώθηκαν χθες ακριβώς δύο χρόνια από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, τη συμφωνία που έλυσε ένα ζήτημα που μας ταλάνιζε για δεκαετίες. Ένα θέμα που δίχαζε για πολλά χρόνια την ελληνική κοινωνία και πάνω σε αυτό έχτισαν καριέρες αρκετοί πολιτικοί και δημιουργήθηκαν κόμματα.

Η επίλυσή του αποτέλεσε μια σημαντική επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, ίσως τη σημαντικότερη μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Πρέσπες, εν πολλοίς, δείχνουν το δρόμο. Με την έννοια ότι διαψεύστηκαν στην πράξη όλοι όσοι έλεγαν ένα κάρο ψέματα για τις επιπτώσεις της συμφωνίας, που μιλούσαν για προδοσίες, που θεωρούσαν ότι η Συμφωνία των Πρεσπών θα ανοίξει μια σειρά εσωτερικών ζητημάτων.

Εκτέθηκαν όλοι όσοι θεωρούν ότι η εξωτερική πολιτική είναι κραυγές και εμπόριο πατριωτικού συναισθήματος. Εντέλει, δεν συνέβη απολύτως τίποτα και η συμφωνία βοηθάει ακόμα περισσότερο την ειρηνική συμβίωση των δύο λαών.

Συν τοις άλλοις, η επίλυση του Μακεδονικού ενισχύει εν τοις πράγμασι την ελληνική διπλωματία που δεν μπορεί να έχει πολλά καρπούζια κάτω από τη μασχάλη της, αλλά ούτε και να δείχνει ότι έχει παντού εχθρούς.

Ένας παλιός υπουργός Εξωτερικών, ο Θόδωρος Πάγκαλος, διηγείται συχνά την ιστορία με την Ελλάδα που πήγαινε στα διεθνή φόρα και είχε μονίμως θέματα με τους γείτονές της, με την Τουρκία, με την Ιταλία, με την Αλβανία, με την FYROM κ.λπ. Αυτό, έλεγε, δεν είναι εικόνα σοβαρής χώρας!

Η συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί και μια πολύ καλή αφορμή για αναστοχασμό, επειδή ακριβώς έχει ανοίξει σε πολύ υψηλό επίπεδο η συζήτηση για τις διαφορές με την Τουρκία και την προσφυγή στη Χάγη. Οι διαφορές με την Τουρκία είναι πραγματικές και κουβαλούν μπόλικη ιστορία, ατέλειωτες οικογενειακές τραγωδίες και, βεβαίως, αίμα. Όμως, τα κράτη και οι λαοί τους προχωρούν μπροστά τόσο με τη μνήμη όσο και με τη λήθη!

Η Ελλάδα, επειδή ακριβώς είναι «αιχμάλωτη της γεωγραφίας», θα πρέπει να χαράξει μια ρεαλιστική γραμμή έναντι της Τουρκίας. Που θα λαμβάνει υπόψη της όλα τα πραγματικά δεδομένα και, φυσικά, το διεθνές δίκαιο. Το οποίο δεν είναι a la carte, το οποίο δεν είναι κάτι θεωρητικό, άλλα όπως έγραψε ο βαθύτερος γνώστης των ζητημάτων αυτών, ο καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, επιβεβαιώνεται από τα διεθνή δικαστήρια. Εν προκειμένω, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Αρκετά έχουμε ταΐσει το κοινό με την καραμέλα της προκλητικότητας της Τουρκίας, αγνοώντας πολλές φορές τα (όποια) δικαιώματά της

Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν, πολύ περισσότερο αν δεν θέλουμε να είμαστε συνεχώς σε ένα ράλι εξοπλισμών, σε ένα καθημερινό άγχος για το ενδεχόμενο επεισοδίου στο Αιγαίο και κυρίως αν θέλουμε να έχουμε πολλαπλά οφέλη από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Δεν κερδίζουμε απολύτως τίποτα ως χώρα όσο συντηρούμε τις ελληνοτουρκικές διαφορές και κινούμαστε στη λογική του status quo. Αντιθέτως χάνουμε πάρα πολλά.

Αρκετά έχουμε ταΐσει το κοινό με την καραμέλα της προκλητικότητας της Τουρκίας, αγνοώντας πολλές φορές τα (όποια) δικαιώματά της! Αρκετά έχουμε ποτίσει το αδηφάγο κοινό με τους απόστρατους και τους κατ’ επάγγελμα τουρκολόγους, που για να συντηρηθούν πρέπει να καλλιεργούν τον αντιτουρκισμό και να μιλούν ακόμα και για το ενδεχόμενο πολέμου. Θα χάσουν όλοι αυτοί τη «δουλειά» τους, αν επιλυθούν οι διαφορές με την Τουρκία.

Και οι διαφορές λύνονται με ένα και μοναδικό τρόπο: τον συμβιβασμό. Οι πολιτικοί μας πρέπει να προετοιμάσουν την κοινωνία για μια τέτοια προοπτική.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ένας ρεαλιστής πολιτικός, όπως επίσης ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ενώ υπάρχει και η πολύτιμη εμπειρία σε αυτά τα θέματα της Ντόρας Μπακογιάννη.

Ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε σθένος στην υπόθεση του Μακεδονικού, δεν δείχνει διάθεση μεγάλη να σπεκουλάρει με τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και το κόμμα του είχε μια μακρά παράδοση στη λογική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης.

Στη στρατηγική αυτή μπορεί να βοηθήσουν πρόσωπα με παρεμβατικό ρόλο στα δημόσια πράγματα, με εμπειρία στις διαπραγματεύσεις και γνώση των γεωπολιτικών δεδομένων. Πρώτος από όλους, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, που έχει αρθρογραφήσει σχετικά, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Θάνος Ντόκος, ο Γιώργος Παγουλάτος κ.ά.

Με οδηγό, λοιπόν, (και) τις Πρέσπες, πρέπει να αποφασίσει η ελληνική εξωτερική πολιτική να μπει σε μια προοπτική να κλείσει –επιτέλους– τις εκκρεμότητες με την Τουρκία. Θα είναι, στο τέλος της ημέρας, προς όφελος και των δυο κρατών και φυσικά των λαών, που είναι και το σημαντικότερο.