Τι σημαίνει η συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας

Το πρώτο, από τα πολλά βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν, για να συμπληρωθεί το παζλ που θα μπορούσε να έχει τίτλο «ελληνική εξωτερική πολιτική», έγινε χθες με την υπογραφή της συμφωνίας Ελλάδος-Ιταλίας για οριοθέτηση αποκλειστικής οικονομικής ζώνης στο Ιόνιο.

Σε συμβολικό επίπεδο η κίνηση αυτή έχει αρκετή σημασία, ωστόσο για να έχει απτά αποτελέσματα έναντι της Τουρκίας, που είναι και ο ανομολόγητος κύριος στόχος, θα πρέπει η χώρα μας να προχωρήσει σε αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο.

Η τελευταία, αποτελεί χώρα κλειδί, για να αντιμετωπιστούν οι προωθημένες κινήσεις που έχει κάνει η Τουρκία με την Λιβύη και οι οποίες προκαλούν μεγάλη ανησυχία τόσο στο υπουργείο Άμυνας όσο και στο υπουργείο Εξωτερικών.

Αναφερόμαστε, φυσικά, στο μνημόνιο που έχουν υπογράψει οι δυο χώρες και το οποίο-θεωρητικά-δίνει τη δυνατότητα στη γειτονική μας χώρα να προχωρήσει σε σεισμικές έρευνες στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.

Αν, λοιπόν, το Κάιρο δεχόταν να υπογράψει με την Αθήνα μια συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, αυτό θα σήμαινε ότι η Τουρκία θα έχανε την όποια διεθνή νομιμότητα της δίνει το σχετικό μνημόνιο που έχει συνυπογράψει η Άγκυρα με την Τρίπολη.

Κατά συνέπεια, αποκτά ξεχωριστή σημασία το ταξίδι που θα κάνει στην Αίγυπτο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών στις 18 Ιουνίου. Και τούτο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι έγκυροι αναλυτές επισημαίνουν ότι δύσκολα η Αίγυπτος θα θελήσει να εμπλακεί σε αυτό το στρατηγικό παιχνίδι, λόγω και των παραδοσιακά τεταμένων σχέσεων που έχει με την Τουρκία.

Η πραγματικότητα είναι ότι το μνημόνιο που υπέγραψε χθες ο κ. Δένδιας με τον ομόλογό του από την Ιτάλια κ.Λουίτζι Ντι Μάιο, αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων με την Ιταλία από το 1977. Τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ως απάντηση στην Τουρκία, απόρροια και της αποχώρησης της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, είχε συμφωνήσει με την Ιταλία για τα όρια της υφαλοκρηπίδας. Επί δεκαετίες, οι σχετικές συζητήσεις «κολλούσαν» στα περίφημα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων.

Το θέμα της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία είχε ξαναβάλει δυναμικά στο τραπέζι ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς κατά την τελετή αποχώρησής του από το κτίριο της Βασιλίσσης Σοφίας τον Οκτώβριο του 2018. Για αυτό, άλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ χαιρέτισε χθες την υπογραφή της συμφωνίας κάνοντας λόγο για «θετική εξέλιξη», υπενθυμίζοντας και το ρόλο που είχε παίξει η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα. Και μάλιστα, τα στελέχη του επανέλαβαν το αίτημα για Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.  Αυτά, σε ότι αφορά στον ΣΥΡΙΖΑ, διότι ο κ. Κοτζιάς κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι υπέγραψε ότι ήθελαν οι Ιταλοί και ταυτόχρονα επέκρινε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι «υποτάχθηκε συμφωνώντας σε επιλογές της κυβέρνησης της ΝΔ».

Για «αναμφίβολα θετική εξέλιξη» μίλησε η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά, συμπληρώνοντας  «ότι η Ελλάδα κινείται στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και απαντά στις παράνομες επιλογές της Τουρκίας. Αν ολοκληρωθούν οι υπόλοιπες συμφωνίες δυσκολεύουμε την Τουρκία και δείχνουμε αποφασιστικότητα».

Το ΚΚΕ, αντιθέτως, σχολίασε ότι «πρόκειται για συμφωνία που υπηρετεί τα συμφέροντα και τους σχεδιασμούς των αστικών τάξεων των δύο κρατών μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που εμπλέκονται στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, οι οποίοι είναι σε εξέλιξη, με οδυνηρές συνέπειες για τους λαούς της περιοχής».

Η συμφωνία της Ελλάδος με την Ιταλία, όπως είναι φυσικό, αποτέλεσε αντικείμενο συζητήσεων και στην Τουρκία. Ο τύπος της γειτονικής χώρας ερμήνευσε τη συμφωνία ως κίνηση αντιπερισπασμού της χώρας μας στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Να σημειωθεί, τέλος, ότι κατά τη σημερινή συζήτηση στη βουλή για το νομοσχέδιο της παιδείας, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και οι πολιτικοί αρχηγοί, αναμένεται να τοποθετηθούν στο θέμα της ΑΟΖ, αλλά και των σχέσεων με την Τουρκία.