Κορωνοϊός στην Ελλάδα: Η μισή επιτυχία της διαχείρισης της κρίσης κρύβεται σε μια μικρή συλλογή πετυχημένων ηγετικών αποφάσεων.
Γράφει ο Επαμεινώνδας Κορώνης*
Θα υπήρξε εκείνη η στιγμή που σε ένα γραφείο βρέθηκαν ένα σωρό επιδημιολόγοι, οικονομολόγοι, πρωθυπουργικοί παρατρεχάμενοι, ένας συγχυσμένος γραμματέας και μια επικοινωνιολόγος. Μπορεί να ήταν εκεί και μερικοί δημοσιογράφοι. «Και τώρα τι κάνουμε;», αναρωτιούνται φωναχτά ενώ τα βλέμματα συγκεντρώνονται πάνω σε έναν και μόνο άνθρωπο. Είναι η στιγμή της απόφασης, η στιγμή που πρέπει να σταματήσει η κουβέντα και να δοθούν οδηγίες. Γιατί είναι πολύ ωραία η πληροφορία αλλά δυστυχώς δεν είναι και απόφαση.
Οι περισσότεροι λένε ότι τα πήγαμε καλά στην διαχείριση του Covid-19. Γιατί όμως;
Η μισή επιτυχία της διαχείρισης της κρίσης κρύβεται σε μια μικρή συλλογή πετυχημένων ηγετικών αποφάσεων. Η επιλογή συμβούλου, η γρήγορη απόφαση για περιορισμούς στην κοινωνική ζωή, η αναβάθμιση του θεσμικού χειριστή σε υφυπουργό και μερικές καμένες γέφυρες με όσους φοβήθηκαν τις συνέπειες. Το ποντάρισμα ότι ο ιός θα γονατίσει τις οικονομίες και το μικρό αλλά γρήγορο επίδομα. Η άλλη μισή επιτυχία πιστώνεται στην ομαλή υλοποίηση των γενικών στρατηγικών και των ειδικών μέτρων.
Μπορεί η διοίκηση της χώρας να μας εκνεύρισε με μια σειρά από ασπρόμαυρα και ασκόπως βερμπαλιστικά διαγγέλματα (χαμόγελα πίσω από τις μάσκες και κάστρα που θα τα πάρει το κύμα του καλοκαιριού). Αλλά της αναγνωρίζουμε ότι ξέφυγε με το καλημέρα της κρίσης από την σύγχρονη ασθένεια της αναποφασιστικότητας.
Εδώ και δεκαετίες οι ηγέτες, πολιτικοί και επιχειρηματικοί, έχουν διολισθήσει προς την τεχνοκρατική αδράνεια. Αυτό-απενεργοποιούνται αναθέτοντας σε ειδικούς, επιστήμονες και επικοινωνιολόγους την εξαντλητική ανάλυση των κριτηρίων μιας απόφασης. Έτσι καταργείται στην πράξη η αυθεντία της ηγεσίας. Όλοι θυμόμαστε την κυβέρνηση Καραμανλή που ζύγιζε το κάθε νομοσχέδιο δημοσκοπικά (και δείτε που φτάσαμε). Και παρατηρούμε καθημερινά ηγέτες κολοσσιαίων οργανισμών να σέρνονται πίσω από αναλύσεις και ορδές συμβούλων. Εμείς οι ίδιοι διδάξαμε στα MBA σε μια γενιά ανερχόμενων ηγετών να περιορίσουν το εγώ τους και τους εθίσαμε στην ιδέα ότι η ενστικτώδης απόφαση είναι σύμπτωμα της τοξικής ηγεσίας.
Όταν η Carly Fiorina έπαιζε τα ρέστα της ως CEO της Hewlett Packard χτυπώντας στο χέρι στο τραπέζι για το θέμα της εξαγοράς της Compaq, κάποιοι την σταύρωναν με αριθμούς. Και όμως, όπως εξομολογήθηκε ο Bob Lutz, ηγέτης της Chrysler, την πιο σωστή του απόφαση την πήρε οδηγώντας μια Κυριακή ένα Ford. Την Δευτέρα πήγε στο γραφείο και άλλαξε την στρατηγική που οδήγησε την επιτυχία του Dodge Viper. Στην πορεία πολλοί τον αμφισβήτησαν για την μη τεκμηριωμένη του απόφαση. Δεν μπορείς να διοικείς με το ένστικτο στην εποχή του big data και της πληροφορίας.
Και έρχεται εκείνη η στιγμή στο πρωθυπουργικό γραφείο που πρέπει κάποιος να αποφασίσει αν θα κλείσουν τα σχολεία, τα εστιατόρια, μια ολόκληρη οικονομία. Και αυτός ο κάποιος δεν είναι φιλόσοφος τη ηθικής, λοιμωξιολόγος ή διαχειριστής κρίσεων αλλά πρέπει τελικά να αποφασίσει. Ευτυχώς για εμάς αποφάσισε. Μια ένδειξη για την επανάκαμψη της ηγεσίας που τολμά, ενίοτε και αυθαίρετα, που διαμορφώνει στρατηγικές, ενίοτε χωρίς τεκμηρίωση, που αναλαμβάνει την ευθύνη που της αναλογεί, ενίοτε επειδή κάτι μέσα της το λέει. Αυτό το gut feeling που τελικά το χρειαζόμαστε.
* Ο Επαμεινώνδας Κορώνης είναι Καθηγητής Ηγεσίας στα Πανεπιστήμια Hult και Westminster του Λονδίνου και διδάσκει Διαχείριση Κρίσεων στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
4°
