- CITY GUIDE
- PODCAST
-
29°
Ο Μπεκαρία πίσω από την υπόθεση Τοπαλούδη
Αν όλα τελείωσαν για την υπόθεση Τοπαλούδη, τι είναι αυτό που μένει τελικά στην κοινωνία;
Με αφορμή την υπόθεση Τοπαλούδη ο Ανδρέας Ζαμπούκας γράφει περί εγκλημάτων και ποινών.
Oι δύτες που εντόπισαν την Ελένη Τοπαλούδη στο βυθό της θάλασσας δήλωσαν πως αντίκρισαν ένα αποτρόπαιο θέαμα. Ένα σώμα που οι βιαστές κατακρεούργησαν κατά την διάρκεια της δολοφονίας!
Οι δύο κατηγορούμενοι κρίθηκαν ένοχοι για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως και ομαδικό βιασμό της 19χρονης φοιτήτριας χωρίς να αναγνωρίζεται κανένα ελαφρυντικό. Και τους επιβλήθηκαν ισόβια και 15 χρόνια κάθειρξης στον καθένα.
Αν όλα τελείωσαν για την υπόθεση, τι είναι αυτό που μένει τελικά στην κοινωνία; Η μεταμέλεια δεν φαίνεται να ήταν στις προτεραιότητες των δολοφόνων, δεδομένου πως δεν παραδέχτηκαν ποτέ ότι βίασαν την Ελένη Τοπαλούδη! Υποστήριζαν ότι η κοπέλα πήγε μαζί τους με τη θέλησή της και ο ένας τα έριχνε στον άλλον. Ο Ροδίτης, μάλιστα, προσπάθησε να επικαλεστεί βαριά ψυχολογικά προβλήματα.
Οι ποινές οι ίδιες πρόκειται να επιδράσουν «παιδαγωγικά» στους ισοβίτες ή μήπως θα δώσουν ένα ηχηρό παραδειγματισμό σε άλλους «επίδοξους» μελλοντικούς δράστες;
Προφανώς όχι. Η πολιτεία έκανε το τυπικό της χρέος, η οικογένεια της άτυχης κοπέλας υπέστη μία επανάληψη της τραγωδίας και η κοινή γνώμη «απόλαυσε» διονυσιακά τη δραματοποίηση της δίκης, μέσα από το δάκρυ και τη συγκινητική αγόρευση της εισαγγελέως.
Η ενοχή τιμωρείται και, για ν' αποφέρει θετικά για το κοινωνικό σύνολο αποτελέσματα, είναι απαραίτητη η φόρτιση της τιμωρίας μ' ένα στοιχείο σωφρονισμού για τον κατηγορούμενο και παραδειγματισμού για τους άλλους. Αυτό ανέπτυξε διεξοδικά ο Ιταλός ποινικολόγος Τσεζάρε Μπεκαρία, την εποχή του Διαφωτισμού, στο έργο του «Περί εγκλημάτων και ποινών». Σκοπός της ποινής είναι η πρόληψη υπό δύο έννοιες: γενική πρόληψη του κακού, δηλαδή ν' αποτρέψει πολλούς άλλους από το να θελήσουν ν' αδικήσουν (σωφρονισμός), και ειδική πρόληψη, ν' αποτρέψει το συγκεκριμένο άτομο από το να επαναλάβει το έγκλημα.
Αλλά και ο Πλάτωνας στον Πρωταγόρα, διακρίνει το «τιμωρείσθαι» από το «κολάζειν», προσπαθώντας να ξεχωρίσει την εκδικητική πρωτόγονη ορμή των ανθρώπων από τον σωφρονισμό των πολιτών.
Το κράτος δικαίου στις σύγχρονες δημοκρατίες περιλαμβάνει θεσμούς και νομοθετικό πλαίσιο, προκειμένου να προασπίσει την ηθική της νομιμότητας όπου είναι δυνατόν. Αλλά κυρίως, για να καταστήσει την πολιτεία εγγυητή της αποτροπής αδικημάτων ή εγκλημάτων.
Η έννοια όμως της ποινής σε πολλές περιπτώσεις, αν όχι σε όλες, συνεχίζει να αντιμετωπίζεται από την κοινωνία, ως απόφαση εκδίκησης του ενάγοντος εναντίον του εναγόμενου. Χωρίς όμως καμία παιδαγωγική διάθεση για τους υπόλοιπους που παρακολουθούν ή ενημερώνονται για τις αποφάσεις της δικαιοσύνης.
Στην περίπτωσή μας, αποτελούν οι ποινές των καταδικασθέντων για την άτυχη Τοπαλούδη ζήτημα παραδειγματισμού ή ηθικοποίησης, όταν η ίδια η αξία της ποινής δεν διδάσκεται σε κανένα σχολείο ως συνέπεια πράξης αποτελέσματος; Όταν οι νέοι άνθρωποι δεν συνηθίζουν στην ανάληψη της ευθύνης για τις επιλογές ή τις πράξεις τους;
Στον Κάφκα, ο άνθρωπος βρίσκεται μετέωρος ανάμεσα στο άλυτο πρόβλημα της εκλογής, όπου τα αντίθετα συμπίπτουν: η ελευθερία και η φυλακή. Κάθε εκλογή έχει μέσα της το στοιχείο της έπαρσης και της ενοχής. Η ενοχή όμως τιμωρείται και, για ν' αποφέρει θετικά για το κοινωνικό σύνολο αποτελέσματα, είναι απαραίτητη η συνειδητοποίηση της τιμωρίας ως διδαχή.
Στη παλιά σειρά του Mega «Στο παρά πέντε», οι πέντε δολοφόνοι μιας κοπέλας, που θυμίζει την περίπτωση Τοπαλούδη, προσπαθούν για πάρα πολλά χρόνια να καλύψουν το έγκλημα. Ώσπου πέντε τυχαίοι ερινύες-αυτόκλητοι ντεντέκτιβ τούς οδηγούν στην αποκάλυψη και στην πτώση.
Οι «ερινύες» στο κράτος δικαίου είναι η ίδια η πολιτεία. Με τους θεσμούς, τους νόμους και την «παιδαγωγική του σωφρονισμού» που θα αποτρέψει νέα εγκλήματα στο μέλλον. Μιλώντας βέβαια για αστικές κοινωνίες και όχι για συλλογικότητες που επιζητούν την εκδίκηση και σιτίζονται μονίμως από το μίσος…
ΠΡΟΣΦΑΤΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σε ιδιαίτερα συγκινητικό κλίμα έγινε η συνάντηση του με τη γυναίκα- σύμβολο, Χαρίτα Μάντολες
«Καθημερινό φαινόμενο οι κυβερνοεπιθέσεις - 13.000 την εβδομάδα»
Συνολικά θα εξυπηρετεί ετησίως τις ανάγκες 270.000 ατόμων
Σταδιακά όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα καταρτιστούν σε θέματα ΑΙ
H ανάρτηση της Προέδρου της Δημοκρατίας για τις χθεσινές εκδηλώσεις, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας
Όσα είπε ο υπουργός Υγείας για το ΕΣΥ και το Κυπριακό
Γιατί δεν ισχύει για τις επιχειρήσεις
Πότε εκπνέει η προθεσμία
Δείτε τις αναρτήσεις του στο Χ
Το αξιοπρεπές τέλος στην καριέρα του και το μετέωρο βήμα των Δημοκρατικών προς τον Νοέμβριο
Τι προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση
Ο Τούρκος Πρόεδρος είχε ζητήσει από τον πρωθυπουργό να βάλει τον Δένδια «στη θέση του»
Ο εβδομαδιαίος απολογισμός του πρωθυπουργού στο Facebook
Οι απαντήσεις στα κρίσιμα αυτά διακυβεύματα δεν μπορεί να είναι επικοινωνιακές και συνθηματικές
Το σύμβολο δημιουργήθηκε από τον συγγραφέα Νίκο Δήμου στις 14 Αυγούστου 1974
Η ομιλία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας
«Το γεγονός ότι συνομιλούμε δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε ή υποχωρούμε»
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Λευκωσία
Πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός στη Λευκωσία για τη μαύρη επέτειο του «Αττίλα»
«Μια ομοσπονδιακή λύση δεν είναι δυνατή στην Κύπρο», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.