Οι θεωρίες συνωμοσίας ως εύπεπτα βραχυκυκλώματα λογικής
Όσοι κατασκευάζουν ψεύδη, εκμεταλλεύονται την άγνοια, τον πόνο και την αγωνία των πλέον ευάλωτων συμπολιτών μας
![32014-72458.jpg 32014-72458.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/contributor/32014-72458_0.jpg)
![teacher-2985521_1280.jpg teacher-2985521_1280.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2020/04/29/teacher-2985521_1280.jpg)
Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι ένας εύκολος –πλην κατηφορικός– δρόμος. «Εξηγούν» ένα γεγονός, χωρίς να δεσμεύονται σε οποιαδήποτε αποδεικτική διαδικασία.
Γράφει ο Παναγιώτης Ιακωβής, επεμβατικός καρδιολόγος, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και τελειόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ
Ο Γιώργος πέρασε την πόρτα του ιατρείου μου αναστατωμένος. Θεωρεί ότι αδίκως ταλαιπωρούμαστε με την καραντίνα και αγανακτεί με το γεγονός ότι κλεινόμαστε στα σπίτια μας, αφού «ο ιός δεν υπάρχει». Είναι, κατά τη γνώμη του, κατασκεύασμα των ΜΜΕ, που με αυτόν τον τρόπο «ελέγχουν καλύτερα τις μάζες».
Είναι εμφανές σε οποιονδήποτε ψύχραιμο αναλυτή ότι αυτή η θεωρία συνωμοσίας δεν μπορεί να σταθεί σε λογικό έλεγχο. Η πανδημία υπάρχει και προκαλεί χιλιάδες θανάτους κάθε μέρα. Δεν είναι κατασκεύασμα των ΜΜΕ το θανατικό που είχε η Ιταλία. Είναι μια δραματική αλήθεια.
Είναι απορίας άξιον το γεγονός ότι τόσοι πολλοί συμπολίτες μας αρνούνται πεισματικά να αντιμετωπίσουν μια δυσάρεστη πραγματικότητα με λογικά μέσα, καταφεύγοντας σε θεωρίες συνωμοσίας.
Από την άλλη, φαντάζει αναμενόμενο σε μια κοινωνία «της ευκολίας» και της ήσσονος προσπάθειας, να μη θέλει κανείς να μπει στον κόπο να διαβάσει ή να σπουδάσει κάτι, για να εξηγήσει τον κόσμο. Η Επιστήμη είναι ένας δρόμος ανηφορικός. Απαιτεί χρόνια, συστηματική και συντεταγμένη εργασία για να εξηγήσει τα φαινόμενα. Απαιτεί πειράματα, peer reviewed δημοσιεύσεις και σκληρή ομαδική εργασία. Αντιθέτως, οι θεωρίες συνωμοσίας είναι ένας εύκολος –πλην κατηφορικός– δρόμος. «Εξηγούν» ένα γεγονός, χωρίς να δεσμεύονται σε οποιαδήποτε αποδεικτική διαδικασία, χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να σχεδιάσουν διπλές τυφλές– πολυκεντρικές μελέτες ελεγχόμενες με placebo, όπως κάνει η σύγχρονη Ιατρική Επιστήμη. Οι «οπαδοί» τους δεν μπαίνουν στον κόπο να διαβάσουν Επιδημιολογία ή Κβαντική Φυσική. Άλλωστε, για να το κάνει κανείς αυτό, χρειάζεται πολύχρονες σπουδές Ιατρικής και Φυσικής για να κατανοήσει τα εξειδικευμένα αυτά αντικείμενα. Αντί, λοιπόν, να μπουν σε αυτή την κοπιαστική διαδικασία, «εξηγούν» το κάθε γεγονός με ένα εύπεπτο βραχυκύκλωμα λογικής. Χωρίς κόπο, χωρίς συντεταγμένη μελέτη, χωρίς να μπουν στη διαδικασία να ρωτήσουν έναν ειδικό, αφού βρίσκουν τον λόγο του «βαρετό», «ακατανόητο» και «συμβατικό».
Το βραχυκύκλωμα αυτό, όμως, θα επιτείνει την ήδη διαταραγμένη και αντιφατική εικόνα που έχει για τον κόσμο ο «οπαδός» της θεωρίας συνωμοσίας. Θα τον βυθίσει ακόμα περισσότερο σε ανορθολογικές πρακτικές και θα τον απομονώσει ερμητικά από την πραγματικότητα. Γι’ αυτό και θα δούμε τόσες ερμητικά «κλειστές ομάδες» στους συνωμοσιολόγους. Γι’ αυτό και η λέξη «οπαδός» είναι κατάλληλη για να περιγράψει τους φορείς τέτοιων απόψεων. Διότι στις κλειστές τους ομάδες λειτουργούν ως τυφλωμένοι «οπαδοί» που αρνούνται να δουν ότι η «ομάδα δεν τραβάει». Και είναι γνωστό ότι τα ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα ενίοτε μας βυθίζουν στο σκοτάδι. Και για τις θεωρίες συνωμοσίας ίσως μια αποτελεσματική τακτική θα ήταν η ανοιχτή, δημόσια και με επιχειρήματα αντιπαράθεση. Αυτή θα έριχνε φως στη συσκοτισμένη σκέψη των «οπαδών».
Ο συνδυασμός μιας πολύ θλιβερής ζωής, ανεπαρκούς Παιδείας και μιας τάσης προς την ευκολία, συνάδει με αυτόν τον κατήφορο των οπαδών θεωριών συνωμοσίας. Και, φυσικά, όσοι κατασκευάζουν αυτά τα ψεύδη, εκμεταλλεύονται την άγνοια, τον πόνο και την αγωνία των πλέον ευάλωτων συμπολιτών μας, δίκην αρπακτικών.
![img_20200429_133006.jpg img_20200429_133006.jpg](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/img_20200429_133006.jpg)
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
«Καθημερινό φαινόμενο οι κυβερνοεπιθέσεις - 13.000 την εβδομάδα»
Συνολικά θα εξυπηρετεί ετησίως τις ανάγκες 270.000 ατόμων
Σταδιακά όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα καταρτιστούν σε θέματα ΑΙ
H ανάρτηση της Προέδρου της Δημοκρατίας για τις χθεσινές εκδηλώσεις, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας
Όσα είπε ο υπουργός Υγείας για το ΕΣΥ και το Κυπριακό
Γιατί δεν ισχύει για τις επιχειρήσεις
Πότε εκπνέει η προθεσμία
Δείτε τις αναρτήσεις του στο Χ
Το αξιοπρεπές τέλος στην καριέρα του και το μετέωρο βήμα των Δημοκρατικών προς τον Νοέμβριο
Τι προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση
Ο Τούρκος Πρόεδρος είχε ζητήσει από τον πρωθυπουργό να βάλει τον Δένδια «στη θέση του»
Ο εβδομαδιαίος απολογισμός του πρωθυπουργού στο Facebook
Οι απαντήσεις στα κρίσιμα αυτά διακυβεύματα δεν μπορεί να είναι επικοινωνιακές και συνθηματικές
Το σύμβολο δημιουργήθηκε από τον συγγραφέα Νίκο Δήμου στις 14 Αυγούστου 1974
Η ομιλία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας
«Το γεγονός ότι συνομιλούμε δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε ή υποχωρούμε»
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Λευκωσία
Πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός στη Λευκωσία για τη μαύρη επέτειο του «Αττίλα»
«Μια ομοσπονδιακή λύση δεν είναι δυνατή στην Κύπρο», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος
«Είστε ζωντανό σύμβολο αυτής της τραγωδίας», δήλωσε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.