Τη Δεξιά του Κυρίου τη γνωρίζουμε όλοι. Η Αριστερά του Κυρίου (δεν μπορεί, έχει και ο Θεός Αριστερά) είναι πάντοτε πιο έξυπνη ή πιο πονηρή. Δεν είναι λίγες πλέον οι περιπτώσεις που ο ΣΥΡΙΖΑ διακριτικά «κλείνει το μάτι» στην Εκκλησία. Το φαινόμενο έχει πολλές εξηγήσεις:
Πρώτον, το κόμμα επιδιώκει παντί τρόπω να μαζέψει ψηφαλάκια και στις εκκλησίες βρίσκει κανείς πολλά. Η ψήφος άλλωστε δεν έχει μυρωδιά.
Δεύτερον, οι πασοκικές ορδές που έχουν κατακυριεύσει την αξιωματική αντιπολίτευση σαν νέος φονικός ιός Η1Ν-3 του Σεπτέμβρη ξέρουν καλά τη δουλειά. Ποιος ξεχνά τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου από την πρώτη κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, η οποία δεν ολοκληρώθηκε, όπως έπρεπε (λ.χ. καθιέρωση ως υποχρεωτικού του πολιτικού γάμου) υπό το βάρος των εσωτερικών αντιδράσεων των σοσιαλιστών του Θεού και του τότε σοσιαλιστή αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.
Τρίτον, η κοσμοθεωρία του ΣΥΡΙΖΑ, όλο και περισσότερο παίρνει αποστάσεις από το θεμελιώδες πρόταγμα του Διαφωτισμού και του μεγαλύτερου τμήματος της ανανεωτικής αριστεράς, ότι η πίστη δεσμεύει μόνον τους πιστούς και όχι τους πολίτες και ενστερνίζεται τις απολύτως σύμφωνες με το πνεύμα του μαρξισμού απόψεις ότι το άτομο έχει μόνο περιορισμένη αυτονομία και κυρίως προσδιορίζεται από το σύνολο που συμμετέχει.
Τέταρτον, καθόλου δεν ενοχλεί αυτή η προσέγγιση όσους αποδέχονται την παραδοσιακή Μαρξική ρήση «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού». Όχι τόσο γιατί πιστεύουν στην αποποινικοποίηση του «Θρησκατέν» και εν γένει των ναρκωτικών, όσο γιατί στις μέρες μας δεν είναι λίγοι οι μαρξιστές που έχουν στην ανάλυσή τους αποκαταστήσει τον χριστιανισμό ως προοδευτικό ιστορικό φαινόμενο, στα δόγματα του οποίου κατά τα λεγόμενα αμφοτέρων των πλευρών (μαρξιστών και χριστιανών) βρίσκονται τα πρώτα ψήγματα της κομμουνιστικής θεωρίας. Και βέβαια ο φιλελευθερισμός αποτελεί γι’ αυτούς το απόλυτο κακό υπό την έννοια ότι οι βασικές αρχές του (ατομικά δικαιώματα, ελευθερία επιλογής και κυρίως το πρωτείο του ατόμου σε σχέση με τις διάφορες ασαφείς συλλογικότητες, φυλή, θρησκεία, τάξη κ.λπ.) επηρεάζουν τον τρόπο ζωής του δυτικού πολιτισμού εδώ και διακόσια τόσα χρόνια και καθιστούν άγονο το έδαφος στους σπόρους της ολοκληρωτικής σκέψης.
Οφείλω να κάνω στο σημείο αυτό μια μικρή αλλά απαραίτητη διευκρίνιση: η ιστορική σύγκρουση ημών των φιλελευθέρων με τα πάσης φύσεως ιερατεία (και τα μαρξιστικά) που συνεχίζεται μέχρι σήμερα δεν έχει να κάνει με την λατρευτική ή μη ελευθερία των ανθρώπων ή με τη δική τους «διαμεσολαβητική» λειτουργία μεταξύ Θεού και ανθρώπων αλλά με την επιθυμία τους να επεμβαίνουν στα δικαιώματα των ατόμων.
Με βάση τα παραπάνω παρουσιάζει λοιπόν εξαιρετικό ενδιαφέρον η συνέντευξη της υποψήφιας Περιφερειάρχη Αττικής και εκ των κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στο “Αγιορείτικο Βήμα” με τίτλο «Πώς θα στηρίξουμε το Άγιο Όρος. ΣΥΡΙΖΑ και Εκκλησία συμβαδίζουν στις δράσεις τους…» (20.3.2014).
Στη συνέντευξη αυτή, το εν λόγω στέλεχος, με σεμνότητα αλλά και θεία καθοδήγηση, αναδεικνύει όλες τις πτυχές της ΝΕΠ (Νέα Εκκλησιαστική Πολιτική) του ΣΥΡΙΖΑ και ριψοκινδυνεύοντας σε πολύ δύσβατα πεδία σκέψης διακηρύσσει ότι το Άγιον Όρος «αποτελεί ένα σταθερό σημείο πνευματικής αναφοράς για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, υπό την έννοια ότι σε φέρνει αντιμέτωπο – και συνάμα σε καθοδηγεί – με τα πάγια υπαρξιακά ερωτήματα που μας έχουν απασχολήσει από αρχαιοτάτων χρόνων σχετικά με τη φύση του ανθρώπου, το σκοπό της ζωής, το θάνατο… Και αυτή η προσφορά του Όρους είναι αναντικατάστατη.». Προσοχή πρέπει να δοθεί στην ορολογία του κορυφαίου στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ: δεν αναφέρεται σε πιστούς χριστιανούς αλλά σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, είτε είναι χριστιανός είτε όχι. Η προσπάθεια επίλυσης των υπαρξιακών προβλημάτων με επιστημονικές μεθόδους, με προσφυγή στην ατομικότητα υπονοείται καταδικασμένη να αποτύχει.
Πιο κάτω η υποψήφια περιφερειάρχης δηλώνει επίσης ότι: «Εκείνο που είναι σημαντικό για τον ΣΥΡΙΖΑ, και θα επιχειρήσει να διασφαλίσει, είναι να υπάρχει το περιβάλλον που θα επιτρέπει στο Άγιο Όρος να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του, με ηρεμία και προσήλωση στα της ψυχής, στα του πνεύματος, στα του ανθρώπου. Χωρίς πρόθεση πρόκλησης τολμώ να προσθέσω στα τελευταία: στα της εξωτερικής πολιτικής της πατρίδας μας.». Προσέξτε ιδιαιτέρως το τελευταίο, το Άγιο Όρος –κατά το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που τολμά να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, «χωρίς πρόθεση πρόκλησης»– πρόκειται να παίξει με τον ΣΥΡΙΖΑ ρόλο και στα θέματα εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται εάν θα έχουμε και αγιορείτη μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών. Ανακεφαλαιώνοντας λοιπόν, για το θεοσεβές αυτό στέλεχος η θρησκεία δεν αφορά μόνο τους πιστούς αλλά και τους σκεπτόμενους ανθρώπους ακόμη, δεν αφορά μόνο τα άτομα αλλά και την οντότητα της χώρας.
Στην ερώτηση εάν κάποιος συγγενής της έζησε στο Άγιο Όρος, πληροφορία που μάλλον κανέναν δεν ενδιαφέρει και την οποία προφανώς η ίδια έχει δώσει στον δημοσιογράφο, απαντά με τη γνωστή περισπούδαστη κοινότοπη υποκριτική τακτική των φωτομοντέλων: «Για λόγους αρχής, θα προτιμούσα να μην θέσω σε κοινή θέα μία πτυχή της οικογενειακής μας ιστορίας, υπαρκτής αλλά προσωπικής. Άλλωστε, έτσι αντιλαμβάνομαι το ελάχιστο χρέος μου απέναντι σε μια επιλογή ζωής που με γεμίζει με αισθήματα δέους και συγκίνησης.».
Εκεί όμως που πρέπει κανείς να υποκλιθεί στο μακιαβελικό μεγαλείο του στελέχους ήταν στην απάντησή της όταν ρωτήθηκε για τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ στις σχέσεις Κράτους - Εκκλησίας: «Βιώνουμε δύσκολους και πρωτόγνωρους καιρούς. Καιρούς που δεν προσφέρονται ούτε για μεγάλα λόγια ούτε για “παίγνια” κάθε είδους. Καιρούς που απαιτούν, σχεδόν επιβάλλουν, λόγια αλήθειας και ειλικρίνειας. Δεν χωρούν πλέον δεύτερες και τρίτες σκέψεις. Ειδικά στη σημερινή συγκυρία που διεθνώς χαρακτηρίζεται από μη προβλεψιμότητα και αστάθεια, ενώ στο εσωτερικό γνωρίζουμε όλοι τις διαστάσεις της ανθρωπιστικής καταστροφής. Με πλήρη συναίσθηση της βαρύτητας των δύο παραγόντων, τονίζω ότι στο θέμα σχέσεων κράτους - εκκλησίας, δεν πρόκειται να προβούμε σε καμία μονομερή ενέργεια αλλά με διάλογο να επιδιώξουμε τη συνεννόηση προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.».
Βεβαίως μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ του χωρισμού κράτους-εκκλησίας, του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών κ.ά. Φαίνεται ότι η τάση αυτή αναθεωρείται από το σημαίνον στέλεχος μέχρι τουλάχιστον να διαψευστεί από άλλο σημαίνον στέλεχος. Όσοι σπεύσετε να πείτε ότι πρόκειται για τη γνωστή αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ θα με βρείτε αντίθετο. Κάθε άλλο παρά αδυναμία δηλώνουν οι μεταξύ των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ανακύπτουσες κατά καιρούς διαφωνίες. Αυτή άλλωστε είναι και η δύναμη του μαρξισμού σύμφωνα και με το ιστορικό άρθρο του Κλωντ Ρουά στον Nouvel Observateur τον Ιούλιο του 1977, όπου απαριθμούσε τους 53 μαρξισμούς που υπήρχαν κατά τη δεκαετία του ’70 στη Γαλλία, και μιλούσε για τους «ντισκ-τζόκεϊ της σκέψης», μικροπωλητές «ιδεών μιας χρήσης». Ο συγγραφέας υποστήριζε ότι το φαινόμενο αυτό ενίσχυε τον μαρξισμό δια της συγχύσεως που δημιουργούσαν, μολονότι οι οπαδοί των διαφόρων εκδοχών του αλληλοαναιρούνταν και μισούνταν μεταξύ τους περισσότερο απ’ όσο μισούσαν τους αστούς αντιπάλους τους.
Αυτό το τελευταίο είναι άλλωστε και το κρυφό όπλο του ΣΥΡΙΖΑ. Οι ποικίλες εσωτερικές διαφωνίες και δημόσιες αντιπαραθέσεις στους κόλπους του, μεταξύ συνιστωσών, στελεχών, ηγεσίας κ.λπ., αντί να αποδυναμώνουν προστατεύουν τον ΣΥΡΙΖΑ από οποιαδήποτε κριτική. Όποιος λ.χ. ενοχλείται με την προφανή επιπολαιότητα του αρχηγού του μπορεί να υιοθετήσει τις κάπως λιγότερο αφελείς απόψεις Σταθάκη, όποιος πούρος μαρξιστής δεν αντέχει τον οικονομικό «ρεαλισμό» [sic] του Δραγασάκη θα ανατρέξει στον Λαφαζάνη και όποιος δεν αντέχει τη λαϊκιστική θεοσέβεια της Δούρου δεν έχει παρά έχει να καταφύγει στην αντικληρικαλική ιδεολογική αγκαλιά της Βαλαβάνη και πάει λέγοντας. Συνεπώς η πολυγλωσσία και οι αντιφάσεις στον πολιτικό λόγο των στελεχών του είναι η δύναμη που καθιστά απρόσβλητο τον ΣΥΡΙΖΑ από οποιαδήποτε ορθολογική κριτική.
Για να καταλήξω όμως επιστρέφω στη συστηματική προσέγγιση που παρατηρείται το τελευταίο τουλάχιστον ενάμισι έτος από μέρους του ΣΥΡΙΖΑ με την Ορθόδοξη Εκκλησία (η “Αυγή” μοίραζε φυλλάδιο με ομιλία του Μ. Βασιλείου κ.ο.κ. και ο ΣΥΡΙΖΑ οργάνωνε συνέδριο με θέμα «Εκκλησία και Αριστερά» τον Ιανουάριο του 2013). Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι, ανεξάρτητα από την κυνική πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να καρπωθεί και αυτός μερίδιο από τις ψήφους των ορθόδοξων χριστιανών, πρόκειται και επί της ουσίας για μια απολύτως συμβατή σχέση. Είναι σαφές ότι και οι δύο (όπως και οι ακροδεξιές οργανώσεις) διακατέχονται από απέχθεια για τον καπιταλισμό της ελεύθερης επιλογής και των δικαιωμάτων και από την επιθυμία της αδελφότητας, της συντροφικότητας, της φιλικής αγκαλιάς για τον καθένα, υπό τον όρο βεβαίως ότι αυτός ο «καθένας», για να απολαύσει τα αγαθά της κοινοτικής αλληλεγγύης, δεν θα πρέπει να έχει τάσεις διαφοροποίησης από την ιδεολογία και τον σκοπό, ανεξάρτητη γνώμη, αυτονομία, γιατί τότε θα χαρακτηριστεί απλώς ως αποσυνάγωγος της μεγάλης οικογένειας.
Όσοι αριστεροί στέκονται αμήχανα σε τέτοιου είδους δημόσιες τοποθετήσεις των κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, περιμένοντας την καύση των νεκρών, τους γάμους των ομόφυλων ζευγαριών, θεσμικές αλλαγές που θα μείωναν το έλλειμμα θρησκευτικής ελευθερίας νομίζω ότι θα χρειαστεί να περιμένουν μερικές δεκαετίες. Στις επόμενες συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με τα κόκκινα λάβαρα πολύ φοβούμαι ότι θα κυματίζουν και οι κιτρινόμαυρες παντιέρες με τους δικέφαλους αετούς – και δεν θα είναι της ΑΕΚ.
